1984

Árþúsund:	2. árþúsundið
Aldir:	19. öldin; 20. öldin ; 21. öldin;
Áratugir:	1961–1970; 1971–1980; 1981–1990; 1991–2000; 2001–2010;
Ár:	1981; 1982; 1983; 1984; 1985; 1986; 1987;

Árið 1984 (MCMLXXXIV í rómverskum tölum) var 84. ár 20. aldar og hlaupár sem hófst á sunnudegi samkvæmt gregoríska tímatalinu.

Atburðir breyta

Janúar breyta

Apple Macintosh 128k

1. janúar - Kvótakerfi var sett á til reynslu í íslenskum sjávarútvegi.
1. janúar - Brúnei varð sjálfstætt ríki.
1. janúar - Fyrirtækinu Bell System var skipt í smærri fyrirtæki.
3. janúar - FTSE 100-vísitalan var tekin í notkun.
4. janúar - Minnst 100 létust í árásum Ísraelshers á skotmörk í Baalbek í austurhluta Líbanon.
5. janúar - Ítalski leikstjórinn Giuseppe Fava var myrtur af mafínunni í Catania.
10. janúar - Stjórnmálasambandi var komið á milli Bandaríkjanna og Vatíkansins.
10. janúar - Þingkosningar voru haldnar í Danmörku.
14. janúar - Þorlákur helgi Þórhallsson biskup var lýstur verndardýrlingur Íslendinga af Jóhannesi Páli páfa.
18. janúar - 83 létust í sprengingu í Miike-námunni í Japan.
20. janúar - Norski stjórnmálamaðurinn Arne Treholt var handtekinn vegna gruns um njósnir fyrir Sovétríkin.
22. janúar - Auglýsingin 1984 fyrir Apple Macintosh var sýnd í fyrsta og eina skiptið á CBS í hléi í Super Bowl.
24. janúar - Fyrsta Apple Macintosh-tölvan var sett á markað.
28. janúar - Samtök um friðaruppeldi voru stofnuð í Norræna húsinu

Febrúar breyta

Bruce McCandless II í geimgöngu án líflínu 7. febrúar.

1. febrúar - Medicare tók gildi í Ástralíu.
4. febrúar - Hrafninn flýgur, kvikmynd Hrafns Gunnlaugssonar, var frumsýnd.
5. febrúar - Snjódýpt í Reykjavík mældist 43 sentimetrar og hafði ekki verið meiri snjór þar í rúma þrjá áratugi.
7. febrúar - Geimfararnir Bruce McCandless II og Robert L. Stewart fóru í fyrstu geimgönguna án þess að vera tengdir við geimfarið með taug.
8. febrúar - Vetrarólympíuleikarnir 1984 voru settir í Sarajevó.
9. febrúar - Bankarán var framið í útibúi Iðnaðarbankans í Breiðholti í Reykjavík. Maður með lambhúshettu rændi rúmlega þrjú hundruð þúsund krónum. Hann hefur aldrei náðst.
13. febrúar - Konstantín Tsjernenkó tók við af Júrí Andropov sem aðalritari sovéska kommúnistaflokksins.
15. febrúar - Stríð Írans og Íraks: Íransher hóf stórsókn til að ná aftur svæðum sem Írakar höfðu hernumið.
19. febrúar - Vetrarólympíuleikunum í Sarajevó lauk.
22. febrúar - Snjóflóð féll úr Ólafsvíkurenni á steypustöðina Bjarg.

Mars breyta

Mótmælaganga til stuðnings kolanámumönnum í London 1984.

3. mars - Kristján Harðarson setti Íslandsmet í langstökki: 7,79 metrar. Eldra met var frá 1957. Met Kristjáns stóð í tíu ár.
3. mars - Kvikmyndin Atómstöðin, sem byggð var á sögu Halldórs Laxness, var frumsýnd.
5. mars - Íran sakaði Írak um beitingu efnavopna.
6. mars - Kolanámumenn í Bretlandi hófu verkfall sem stóð í ár.
11. mars - Vélbáturinn Hellisey frá Vestmannaeyjum sökk og fórust allir nema einn maður, Guðlaugur Friðþórsson, sem náði að synda alla leið í land, um fimm kílómetra langa leið.
13. mars - Grænlandssáttmálinn um útgöngu Grænlands úr Evrópubandalaginu var undirritaður.
14. mars - Gerry Adams, leiðtogi Sinn Féin, særðist ásamt þremur öðrum í skotárás í Belfast.
16. mars - Yfirmanni CIA í Beirút, William Francis Buckley, var rænt af Samtökunum heilagt stríð.

Apríl breyta

1. apríl - Kringvarp Føroya hóf útsendingar.
1. apríl - Marvin Gaye, söngvari, var skotinn til bana af föður sínum.
2. apríl - Rakesh Sharma varð fyrsti Indverjinn sem flaug út í geim með sovéska geimfarinu Sojús T-11.
3. apríl - Banni við hundahaldi var aflétt í Reykjavík, en það hafði staðið síðan 1. september 1971.
4. apríl - Ronald Reagan kallaði eftir alþjóðlegu banni við notkun efnavopna.
9. apríl - Óskarsverðlaunin 1984 voru afhent. Kvikmynd Ingmars Bergman Fanny og Alexander fékk fjögur verðlaun.
12. apríl - Ítalski stjórnmálaflokkurinn Lega Lombarda var stofnaður.
13. apríl - Indverjar lögðu svæðið við Siachenjökul í Kasmír undir sig.
14. apríl - Friðarpáskar voru settir í Reykjavík.
15. apríl - Dagur æskunnar var haldinn hátíðlegur í fyrsta sinn í Róm á Ítalíu.
19. apríl - „Advance Australia Fair“ varð þjóðsöngur Ástralíu.
23. apríl - Bandarískir vísindamenn sögðu frá uppgötvun AIDS-vírussins.
26. apríl - Iskandar af Johor varð áttundi þjóðhöfðingi Malasíu.

Maí breyta

Hliðið inn á heimssýninguna í Louisiana.

2. maí - Garðyrkjuhátíðin International Garden Festival hófst í Liverpool á Englandi.
5. maí - Sænska hljómsveitin Herreys sigraði Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva með laginu „Diggi-Loo, Diggi-Ley“.
11. maí - Jörðin var í beinni línu milli sólarinnar og Mars. Því var hægt að fylgjast með skugga jarðarinnar færast yfir yfirborð Mars. Næst gerist þetta 10. nóvember 2084.
12. maí - Oddur Sigurðsson setti Íslands- og Norðurlandamet í 400 metra hlaupi: 45,36 sekúndur.
12. maí - Heimssýningin í Louisiana var opnuð.
13. maí - Sprenging varð í flotastöð sovéska hersins í Severomorsk. Hundruð manna fórust og tveir þriðju allra flugskeyta sovéska norðurflotans eyðilögðust.
26. maí - Sextán létust í metangassprengingu í vatnshreinsistöð í Abbeystead í Lancashire á Englandi.
27. maí - Skyndiflóð urðu í Tulsa í Oklahóma. Fjórtán létust.
27. maí - Svíar sigruðu Englendinga í fyrsta Evrópumótinu í knattspyrnu kvenna.
30. maí- Alþingismönnum var fjölgað úr 60 í 63 og kosningaaldur var lækkaður úr 20 árum í 18 ár.

Júní breyta

Reagan í Ballyporeen.

1. júní - Verkmenntaskólinn á Akureyri tók til starfa.
3. júní - Ronald Reagan heimsótti þorpið Ballyporeen á Írlandi þaðan sem forfeður hans eru.
4. júní - Bruce Springsteen gaf út sína fjórðu breiðskífu Born in the USA.
5. júní - Indira Gandhi, forsætisráðherra Indlands, fyrirskipaði árás á Gullna hofið.
6. júní - Indverskar hersveitir gerðu áhlaup á Gyllta hofið í Amritsar og drápu um 2000 síka að talið er.
16. júní - Kanadíski sirkusinn Cirque du Soleil var stofnaður.
18. júní - Bandaríski útvarpsmaðurinn Alan Berg var myrtur af meðlimum samtakanna The Order.
22. júní - Fyrsta flug flugfélagsins Virgin Atlantic Airways fór fram.
25. júní - Flokkur mannsins var stofnaður á Íslandi.
27. júní - Frakkland sigraði Spán 2-0 í úrslitaleik Evrópukeppninni í knattspyrnu.
30. júní - Elton John hélt hina frægu tónleika Night and Day Concert á Wembley.
30. júní - John Turner varð forsætisráðherra Kanada.

Júlí breyta

Hjólreiðakeppni á sumarólympíuleikunum í Los Angeles.

1. júlí - Konur fengu kosningarétt í Liechtenstein.
7. júlí - Langanesganga er haldin til að mótmæla byggingu ratsjárstöðvar Bandaríkjahers.
9. júlí - Yvonne Ryding frá Svíþjóð var valin Ungfrú heimur.
14. júlí - 36 létust í lestarslysi í Júgóslavíu.
18. júlí - Byssumaður myrti 21 í skothríð á McDonald's-veitingastað í San Ysidro í San Diego.
22. júlí - Handleggur Litlu hafmeyjunnar í Kaupmannahöfn var sagaður af.
23. júlí - Vanessa L. Williams sagði af sér sem Miss America eftir að nektarmyndir af henni höfðu birst í tímaritinu Penthouse.
25. júlí - Saljút 7: Svetlana Savitskaja varð fyrst kvenna til þess að fara í geimgöngu.
26. júlí - David Lange varð forsætisráðherra Nýja Sjálands.
28. júlí - Sumarólympíuleikarnir 1984 voru settir í Los Angeles.
29. júlí - Skrímslið í Flórens: Claudio Stefanacci og Pia Rontini voru myrt í bíl sínum við Vicchio í Flórens á Ítalíu.

Ágúst breyta

Discovery skotið á loft.

1. ágúst - Fjölbrautarskólinn í Garðabæ var stofnaður.
3. ágúst - Ringo Starr, trommuleikari Bítlanna, var heiðursgestur á útihátíð í Atlavík.
4. ágúst - Vestur-Afríkuríkið Efri Volta tók upp nafnið Búrkína Fasó.
4. ágúst - Sovéski kafbáturinn K-278 Komsomolets setti heimsmet í djúpköfun þegar hann náði 1020 metra dýpi.
10. ágúst - Bjarni Friðriksson varð í þriðja sæti og hlaut því bronsverðlaun í júdó á Ólympíuleikunum í Los Angeles í Bandaríkjunum.
11. ágúst - Suðurafríski hlauparinn Zola Budd rakst utan í bandaríska keppandann Mary Decker í keppni í 3 km hlaupi á ólympíuleikunum.
16. ágúst - Járnbrautarbrú hrundi á Indlandi með þeim afleiðingum að 102 fórust.
21. ágúst - Hálf milljón manna mótmælti stjórn Ferdinand Marcos í Manila á Filippseyjum.
26. ágúst - Fyrsta Reykjavíkurmaraþon var haldið með 214 þátttakendum. Tíu árum síðar voru þeir á fjórða þúsund.
28. ágúst - Fjölmiðlafyrirtæki Berlusconis Fininvest keypti sjónvarpsstöðina Rete 4.
30. ágúst - Geimskutlan Discovery fór í jómfrúrferð sína.
31. ágúst - Finnskt skip strandaði í Kverkinni í Eystrasalti. 150-200 tonn af olíu láku út og ullu miklu tjóni á lífríkinu við strendur hafsins.

September breyta

Kröflugosið.

1. september - Verkmenntaskólinn á Akureyri, VMA, var settur í fyrsta sinn.
1. september - 1492 fórust á Filippseyjum þegar fellibylurinn Ike gekk yfir þær.
4. september - Sandínistar unnu kosningarnar í Níkaragva.
4. september - Barnaþátturinn Tommi togvagn hóf göngu sína á bresku sjónvarpsstöðinni ITV.
4. september - Síðasta hrina Kröfluelda hófst, sú níunda í röðinni og var hún kraftmest og stóð í hálfan mánuð. Í þessari hrinu runnu 24 km² af hrauni.
6. september - Nærri lá að tvær farþegaþotur rækjust á eftir flugtak frá Keflavíkurflugvelli. Um borð voru alls 403 manns.
14. september - P. W. Botha tók við embætti forseta Suður-Afríku.
16. september - Langholtskirkja var vígð á Íslandi.
16. september - Fyrsti kafli kvikmyndaraðarinnar Heimat eftir Edgar Reitz kom út í Þýskalandi.
17. september - Brian Mulroney varð forsætisráðherra Kanada.
18. september - Kröflueldum lauk, en þeir höfðu staðið frá 1975.
18. september - Joe Kittinger komst fyrstur yfir Atlantshafið í loftbelg.
20. september - 24 létust þegar bílasprengja á vegum Hezbollah sprakk við bandaríska sendiráðið í Beirút.
26. september - Bretland og Alþýðulýðveldið Kína undirrituðu fyrsta samkomulagið um að Kína tæki yfir stjórn Hong Kong árið 1997.
29. september - 366 handtökutilskipanir voru gefnar út á Ítalíu á grundvelli framburðar mafíuforingjans Tommaso Buscetta.

Október breyta

Grand Hotel í Brighton morguninn eftir sprengjutilræðið.

4. október - Öll aðildarfélög BSRB hófu verkfall sem lamaði íslenskt samfélag nær algerlega.
5. október - Hjónin Eiríkur J. Eiríksson og Kristín Jónsdóttir gáfu Bæjar- og héraðsbókasafninu á Selfossi bókasafn sitt með um 30 þúsund bindum. Er þetta talin mesta bókagjöf á Íslandi.
11. október - Kathryn D. Sullivan varð fyrsta bandaríska konan sem fór í geimgöngu frá geimskutlunni Challenger.
12. október - Brighton-hóteltilræðið: 5 létust og 11 særðust þegar meðlimir Írska lýðveldishersins reyndu að myrða Margaret Thatcher, forsætisráðherra Bretlands.
19. október - Pólska leynilögreglan rændi kaþólska prestinum Jerzy Popiełuszko. Lík hans fannst 11 dögum síðar.
20. október - Ríkisstjórn Bettino Craxi á Ítalíu gaf út Berlusconi-reglugerðina svokölluðu sem heimilaði einkareknum sjónvarpsstöðvum útsendingar á landsvísu eftir að dómstólar höfðu dæmt þær ólöglegar.
24. október - Ríkisstjórn Eþíópíu óskaði eftir aðstoð umheimsins eftir að miklir þurrkar leiddu til hungursneyðar.
26. október - Bandaríska spennumyndin Tortímandinn var frumsýnd.
30. október - Samningar tókust milli ríkisins og BSRB en þá hafði allsherjarverkfall staðið frá 4. október.
31. október - Forsætisráðherra Indlands, Indira Gandhi, var myrt af tveimur öryggisvörðum sínum í hefndarskyni fyrir blóðbaðið í Amritsar. Sonur hennar, Rajiv Gandhi, tók við sem forsætisráðherra.

Nóvember breyta

6. nóvember - Ronald Reagan sigraði Walter Mondale með yfirburðum í forsetakosningunum í Bandaríkjunum.
10. nóvember - Raforkukerfi Íslands varð hringtengt þegar Suðurlína var tekin í notkun.
13. nóvember - Golfklúbburinn Mostri var stofnaður í Stykkishólmi.
14. nóvember - Borgarstjórinn Cesar Climaco, andstæðingur forseta Filippseyja Ferdinand Marcos, var myrtur.
17. nóvember - Jón Baldvin Hannibalsson var kjörinn formaður Alþýðuflokksins, en hann bauð sig fram á móti sitjandi formanni, Kjartani Jóhannssyni.
19. nóvember - Röð sprenginga í eldsneytisgeymum Pemex í Mexíkóborg leiddi til dauða yfir 500 manna.
21. nóvember - Samkvæmt könnun Hagvangs á gildismati og mannlegum viðhorfum reyndust Íslendingar vera hamingjusamasta þjóð í heimi.
25. nóvember - Bob Geldof skipulagði Band Aid-tónleikana til að aðstoða fórnarlömb þurrkanna í Eþíópíu.
25. nóvember - Julio María Sanguinetti var kjörinn forseti Úrúgvæ eftir 12 ára herforingjastjórn.
30. nóvember - Tamíltígrar hófu að myrða fólk af sinhalískum ættum á Srí Lanka.

Desember breyta

Controlled Impact Demonstration.

1. desember - NASA og bandarísk flugmálayfirvöld gerðu tilraunina Controlled Impact Demonstration þar sem fjarstýrðri Boeing 720-þotu var brotlent.
3. desember - Bhopal-slysið olli dauða um 8000 manns á Indlandi. Slysið olli dauða yfir 20.000 manna saman tekið.
3. desember - Breska símafyrirtækið British Telecom var einkavætt.
4. desember - Borgarastyrjöldin á Srí Lanka: Stjórnarherinn myrti yfir 100 manns í bænum Mannar.
10. desember - Bandaríska fyrirtækið Cisco Systems var stofnað.
14. desember - Kvikmynd Tage Danielsson, Ronja ræningjadóttir, var frumsýnd í Svíþjóð.
19. desember - Alþýðulýðveldið Kína og Bretland undirrituðu sameiginlega yfirlýsingu um framtíð Hong Kong.
21. desember - Sovéska könnunarfarinu Vega 2 var skotið upp.
22. desember - Forsætisráðherra Möltu, Dom Mintoff, sagði af sér.
23. desember - Sprengja sprakk í hraðlest á leið frá Napólí til Mílanó á Ítalíu með þeim afleiðingum að 16 létust og 161 særðust.
28. desember - Sovéskt flugskeyti hrapaði í Inarinjärvi-vatn í Finnlandi.