Velkomin(n) á Wikipedíu

Alfræðiritið sem allir geta unnið að í sameiningu

Á hinni íslensku Wikipedíu eru nú 54.238 greinar.

Grein mánaðarins

Seinna stríð Kína og Japans var styrjöld á milli Lýðveldisins Kína og japanska keisaradæmisins sem háð var frá 1937 til 1945. Stríðið hófst í aðdraganda seinni heimsstyrjaldarinnar og rann inn í hana eftir að Japanir gerðu árás á Perluhöfn árið 1941. Stríðinu lauk með skilyrðislausri uppgjöf Japana fyrir bandamönnum eftir kjarnorkuárásirnar á Hiroshima og Nagasaki árið 1945.

Orsök stríðsins var útþenslustefna Japana, sem höfðu uppi áætlanir um að ná yfirráðum yfir allri Suðaustur-Asíu. Innrás Japana var framkvæmd í nokkrum þrepum sem kölluðust í japönskum áróðri „kínversku atvikin“ og voru útmáluð sem ögranir Kínverja gegn Japönum sem réttlættu hernaðarinngrip. Japanir notuðu Mukden-atvikið svokallaða árið 1931 sem tylliástæðu til að gera innrás í Mansjúríu. Árið 1937 hófu Japanir svo allsherjarinnrás í Kína eftir atvikið við Marco Polo-brúna svokallaða. Upphaf hinnar eiginlegu styrjaldar er miðað við það ár, og stundum er upphaf seinni heimsstyrjaldarinnar einnig miðað við ártalið þótt algengast sé á Vesturlöndum að miða við innrásina í Pólland 1939. Kínverjar börðust einir gegn Japönum frá 1937 til 1941 en eftir að Japanir réðust á Perluhöfn komu bandamenn seinni heimsstyrjaldarinnar þeim til aðstoðar og hjálpuðu þeim að vinna bug á innrásinni.

Fyrri mánuðir: Hildur Guðnadóttir – Bogdan Kmelnitskíj – Jóhannesarjurt – Haile Selassie – Gilgamesarkviða –

Eldri greinar – Tilnefna grein mánaðarins

Í fréttum

15. maí:
- Sveitarstjórnarkosningar á Íslandi 2022: Meirihlutinn í borgarstjórn Reykjavíkur fellur en Framsóknarflokkurinn bætir við sig fjórum borgarfulltrúum.
- Úkraína vinnur Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 2022 með laginu Stefania eftir Kalush Orchestra.
9. maí: Bongbong Marcos (sjá mynd), sonur einræðisherrans Ferdinands Marcos, er kjörinn forseti Filippseyja.
8. maí: Sveindís Jane Jónsdóttir verður þýskur meistari með liði sínu Vfl Wolfsburg.
25. apríl: Samfélagsmiðillinn Twitter samþykkir yfirtökutilboð milljarðamæringsins Elons Musk.
24. apríl: Emmanuel Macron er endurkjörinn forseti Frakklands í kosningum á móti Marine Le Pen.
20. apríl: Nóbelsverðlaunahafinn José Ramos-Horta er kjörinn forseti Austur-Tímor.

Yfirstandandi: Borgarastyrjöldin í Jemen • Innrás Rússa í Úkraínu • Kórónaveirufaraldurinn • Sýrlenska borgarastyrjöldin • Stríð Rússlands og Úkraínu

Nýleg andlát: Leoníd Kravtsjúk (10. maí) • Ólafur Ólafsson (3. maí) • Leifur Hauksson (22. apríl)

Sjá aðra atburði ársins

Atburðir 15. maí

2000 - Fjárfestingarbanki atvinnulífsins rann saman við Íslandsbanka.
2002 - Ný íslensk útlendingalög voru samþykkt á Alþingi og tóku gildi 1. janúar 2003.
2004 - Úkraína sigraði Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 2004 með laginu „Wild Dances“ sem Ruslana flutti.
2005 - Bandaríska kvikmyndin Star Wars III: Revenge of the Sith var frumsýnd.
2005 - Farþegaferja á ánni Bura Gauranga í Bangladess sökk í stormi. 200 fórust.
2011 - Víðtæk mótmæli gegn stjórnmálakerfinu hófust á Spáni.
2011 - Yfirmaður Alþjóðagjaldeyrissjóðsins, Dominique Strauss-Kahn, var handtekinn í New York-borg vegna ásakana um kynferðisbrot.
2011 - Mótorhjólasafn Íslands á Akureyri tileinkað minningu Heiðars Þ. Jóhannssonar mótorhjólakappa, var opnað formlega.
2012 - François Hollande tók við embætti forseta Frakklands.
2013 - Bandarískir vísindamenn lýstu í fyrsta sinn klónun mennskra stofnfruma í grein í Nature.
2014 - Safn um hryðjuverkin 11. september 2001 var vígt í Bandaríkjunum.

Sjá hvað fleira gerðist 15. maí

Vissir þú...

… að Valdimar gamli Kænugarðsfursti, sem kristnaði Rús-þjóðirnar í Garðaríki á 10. öld, er sagður hafa hafnað íslamstrú þar sem hann gat ekki hugsað sér að iðka trúarbrögð sem bönnuðu áfengisdrykkju?

… að Gunnars kvæði á Hlíðarenda er eini íslenski sagnadansinn, svo vitað sé, sem fjallar um atburði úr Íslendingasögunum?

… að Hoffmannsdropar voru gjarnan misnotaðir sem áfengi á bannárunum, til dæmis í Bandaríkjunum, á Íslandi og í Noregi?

… að Claire Bretécher var fyrst kvenmyndasöguhöfunda til að hasla sér völl í fremstu röð í myndasögugerð í Frakklandi?

… að borgin Grosní var nánast alfarið lögð í rúst í seinna Téténíustríðinu (sjá mynd) í kringum aldamótin 2000?

… að áin Þverá í Fljótshlíð minnkaði verulega árið 1946 þegar hlaðinn var 600 metra langur varnargarður sem veitti megninu af ánni í Markarfljót?

Úr nýjustu greinunum

Efnisyfirlit

Tækni og hagnýtt vísindi

Fjarskiptatækni • Iðnaður • Internetið • Landbúnaður • Lyfjafræði • Rafeindafræði • Rafmagn • Samgöngur • Stjórnun • Upplýsingatækni • Verkfræði • Vélfræði • Þjarkafræði

Menning

Afþreying • Bókmenntir • Byggingarlist • Dulspeki • Ferðamennska • Garðyrkja • Goðafræði • Heilsa • Íþróttir • Kvikmyndir • Kynlíf • Leikir • List • Matur og drykkir • Myndlist • Tónlist • Trúarbrögð

Stjórnmál og samfélagið

Atvinna • Borgarsamfélög • Félagasamtök • Fjölmiðlar • Fjölskylda • Fyrirtæki • Hernaður • Lögfræði • Mannréttindi • Umhverfið • Verslun

Náttúruvísindi og stærðfræði
Dýrafræði • Eðlisfræði • Efnafræði • Grasafræði • Jarðfræði • Landafræði • Líffræði • Náttúran • Stjörnufræði • Stærðfræði • Vistfræði • Vísindaleg flokkun • Vísindi

Mann- og félagsvísindi

Félagsfræði • Fornfræði • Fornleifafræði • Hagfræði • Heimspeki • Mannfræði • Málfræði • Málvísindi • Menntun • Saga • Sálfræði • Tungumál • Tónfræði • Uppeldisfræði • Viðskiptafræði • Vitsmunavísindi

Ýmislegt
Listar • Gæðagreinar • Úrvalsgreinar • Efnisflokkatré • Flýtivísir • Handahófsvalin síða • Nýjustu greinar • Nýlegar breytingar • Eftirsóttar síður

Systurverkefni

Wikiorðabók Orðabók og samheitaorðabók	Wikibækur Frjálsar kennslu- og handbækur	Wikivitnun Safn tilvitnana
Wikiheimild Frjálsar grunnheimildir	Wikilífverur Safn tegunda lífvera	Wikifréttir Frjálst fréttaefni
Commons Samnýtt margmiðlunarsafn	Meta-Wiki Samvinna milli allra verkefna	Wikiháskóli Frjálst kennsluefni og verkefni
Wikidata Samnýttur þekkingagrunnur	Wikivoyage Ferðaleiðarvísar	Mediawiki Þróun wikihugbúnaðarins