3. september

3. september er 246. dagur ársins (247. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 119 dagar eru eftir af árinu.

Atburðir

• 301 - Stofndagur lýðveldisins San Marínó.
• 590 - Gregoríus 1. varð páfi.
• 1189 - Ríkharður ljónshjarta var krýndur konungur Englands.
• 1260 - Mamlúkar sigruðu Mongóla í orrustunni við Ain Djalut í Palestínu.
• 1458 - Enea Silvio Piccolomini varð Píus 2. páfi.
• 1650 - Enskur þingher undir stjórn Olivers Cromwell sigraði fylgismenn Karls 2. í orrustunni við Dunbar.
• 1651 - Ensku borgarastyrjöldinni lauk með sigri Cromwells á Karli 2. í orrustunni við Worchester.
• 1654 - Lýðveldisflokkurinn á Afgangsþinginu dró völd Cromwells í efa.
• 1658 - Richard Cromwell tók við völdum í Englandi eftir lát föður síns.
• 1660 - Jakob Stúart, bróðir Karls 2. Englandskonungs, gekk að eiga Önnu Hyde.
• 1783 - Bretar viðurkenndu sjálfstæði Bandaríkjanna.
• 1886 - Steypiregn og skriðuföll á Kjalarnesi ollu miklu tjóni á túnum og húsum.
• 1899 - Kirkja var vígð á Hesteyri.
• 1914 - Giacomo Della Chiesa varð Benedikt 15. páfi.
• 1919 - Enskur flugmaður, Cecil Faber, flaug flugvél í Vatnsmýrinni í Reykjavík og var það fyrsta flug á Íslandi. Flugvélin var af Avro-gerð.
• 1921 - 206 metra löng brú yfir Jökulsá á Sólheimasandi var vígð og þótti vera ein mesta og vandaðasta brú fram að þeim tíma.
• 1939 - Þykjustustríðið hófst þegar Bretar sögðu Þjóðverjum stríð á hendur í kjölfar innrásar Þjóðverja í Pólland.
• 1943 - Pietro Badoglio, forsætisráðherra Ítalíu, undirritaði vopnahléssamkomulag við Bandamenn.
• 1965 - Fyrsti hjólabrettagarður sögunnar var opnaður í Tucson, Arisóna.
• 1967 - Hægri umferð var tekin upp í Svíþjóð.
• 1971 - Katar varð sjálfstætt ríki.
• 1976 - Lendingarfar Viking 2-geimfarsins lenti á Mars.
• 1981 - Anwar Sadat neyddi páfa koptísku kirkjunnar, Shenouda 3., í útlegð.
• 1982 - Sýning var opnuð á Kjarvalsstöðum á verkum Bertels Thorvaldsen og var það fyrsta sýning utan Danmerkur á vegum Thorvaldsensafnsins í Kaupmannahöfn.
• 1982 - Ítalski herforinginn Carlo Alberto Dalla Chiesa var myrtur, ásamt eiginkonu sinni og bílstjóra, af ítölsku mafíunni í Palermó.
• 1987 - Herforinginn Pierre Buyoya steypti forseta Búrúndí, Jean-Baptiste Bagaza, af stóli.
• 1988 - Tekin var í notkun Óseyrarbrú yfir ósa Ölfusár og styttist leiðin milli Þorlákshafnar og Eyrarbakka við það úr 45 í 15 kílómetra.
• 1995 - Uppboðsvefurinn eBay var stofnaður.
• 1998 - Sómalski föðurlandsflokkurinn lýsti yfir stofnun sjálfstæða ríkisins Júbalands.

• 2001 - Norðurírskir sambandssinnar hófu mótmæli við kaþólskan stúlknaskóla í Belfast.
• 2004 - Gíslatakan í Beslan: Rússneskar hersveitir gerðu innrás í grunnskóla í Beslan þar sem hryðjuverkamenn héldu starfsfólki og börnum í gíslingu. 344 féllu í árásinni, þar af 172 börn.
• 2006 - Smjörklípuaðferðin var kynnt til sögunnar í Kastljósviðtali við Davíð Oddsson.
• 2016 - Bandaríkin og Kína fullgiltu Parísarsamkomulagið um loftslagsmál.
• 2017 - Norður-Kórea framkvæmdi sína sjöttu kjarnorkutilraun.
• 2020 - Bein af 200 mammútum og 30 öðrum dýrum fundust þegar grafið var fyrir grunni við Felipe Ángeles-alþjóðaflugvöllinn í Mexíkóborg.

Fædd

• 1499 - Diane de Poitiers, hjákona Hinriks 2. Frakkakonungs (d. 1566).
• 1695 - Pietro Locatelli, ítalskt tónskáld (d. 1764).
• 1830 - Lewis Campbell, breskur fornfræðingur (d. 1908).
• 1875 - Ferdinand Porsche, austurrískur bifvélaverkfræðingur (d. 1951).
• 1900 - Urho Kekkonen, Finnlandsforseti (d. 1986).
• 1920 - Leifur Muller, íslenskur kaupmaður og fangi í fangabúðum nasista (d. 1988).
• 1922 - Björn Th. Björnsson, listfræðingur og rithöfundur (d. 2007).
• 1928 - Danuta Siedzikówna, pólsk hjúkrunarkona (d. 1946).
• 1936 - Zine El Abidine Ben Ali, forseti Túnis (d. 2019).
• 1937 - Bettina Heinen-Ayech, þýskur myndlistarmaður (d. 2020).
• 1947 - Kjell Magne Bondevik, norskur stjórnmálamaður.
• 1947 - Mario Draghi, ítalskur seðlabankastjóri og forsætisráðherra.
• 1948 - Levy Mwanawasa, forseti Sambíu (d. 2008).
• 1948 - Ari Trausti Guðmundsson, íslenskur jarðfræðingur.
• 1948 - Skúli Óskarsson, íslenskur kraftlyftingamaður (d. 2024).
• 1957 - Benoît Potier, franskur kaupsýslumaður.
• 1962 - Jónína Kristín Berg, Þórsnesgoði Ásatrúarfélagsins á Íslandi.
• 1965 - Vilborg Davíðsdóttir, íslenskur rithöfundur.
• 1965 - Charlie Sheen, bandarískur leikari.
• 1969 - Adam Jamal Craig, bandarískur leikari.
• 1970 - Maria Bamford, bandarísk leikkona.
• 1971 - Kiran Desai, indverskur rithöfundur.
• 1974 - Guðmundur Benediktsson, íslenskur íþróttafréttaritari.
• 1977 - Stephen Laybutt, ástralskur knattspyrnumaður.
• 1985 - Scott Carson, enskur knattspyrnumadur.
• 1985 - Skorri Rafn Rafnsson, íslenskur frumkvöðull.
• 1988 - Jérôme Boateng, þýskur knattspyrnumaður.

Dáin

• 1402 - Gian Galeazzo Visconti, fyrsti hertogi af Mílanó (f. 1351).
• 1467 - Elinóra af Portúgal, keisaraynja hins Heilaga rómverska keisaradæmis, kona Friðriks 3. keisara (f. 1434).
• 1587 - Gísli Jónsson, Skálholtsbiskup (f. um 1515).
• 1658 - Oliver Cromwell, einvaldur í Englandi (f. 1599).
• 1857 - Carl Emil Bardenfleth, danskur stjórnmálamaður (f. 1807).
• 1877 - Adolphe Thiers, forseti Frakklands (f. 1797).
• 1883 - Ívan Túrgenjev, rússneskur rithöfundur (f. 1818).
• 1948 - Edvard Beneš, forseti Tékkóslóvakíu (f. 1884).
• 1984 - Þorsteinn Víglundsson, skólameistari í Vestmannaeyjum (f. 1899).
• 2000 - Indriði G. Þorsteinsson, íslenskur rithöfundur (f. 1926).
• 2004 - Pétur Kristjánsson, tónlistarmaður (f.1952).
• 2005 - William Rehnquist, bandarískur hæstaréttardómari (f. 1924).
• 2011 - Sigríður Þóra Valgeirsdóttir, íslenskur menntasálfræðingur og íþróttafræðingur (f. 1919).
• 2012 - Sun Myung Moon, suðurkóreskur trúarleiðtogi (f. 1920).