Júdó

Júdó eða japönsk glíma er bardagaíþrótt sem Japaninn Jigoro Kano setti á stofn árið 1888. Kano byggði Júdó á eldri vopnlausri bardagaaðferð sem heitir jiu jitsu og byggist á gripum og lásum úr glímu. Hann bætti við ströngum reglum sem vörðuðu samskipti íþróttamanna innan æfingarsalar og byggja á japönskum hefðum auk reglna um íþróttina sjálfa. Júdó merkir bóstaflega „hinn mjúki vegur“. Vladímír Pútín forseti Rússlands er með svarta beltið í júdó.

Júdó á Íslandi

Eftir að hnefaleikar voru bannaðir með samþykki Alþingis 19. desember 1956 hófu hnefaleikamenn að leita fyrir sér í öðru sporti og varð úr að margir hófu að æfa Júdó-íþróttina. Glímufélagið Ármann í Reykjavík var fyrsta félagið sem hóf að æfa Júdó og var fyrsti þjálfari félagsins Þjóðverjinn Frihelm Geyer. Leitast var við fá Íslenska þjálfara og í þeim tilgangi var Sigurður H. Jóhannsson valin til að fara erlendis til Júdó-náms, hann er talinn einn helsti brautryðjandinn júdó-íþróttarinnar hérlendis. Hann gekkst fyrir stofnun júdódeildar í Ármanni árið 1957 og voru með honum í fyrstu stjórn, þeir Þorkell Magnússon og Björn Eyþórsson, sem einnig voru fyrrum hnefaleikamenn. Einnig unnu þeir Reimar Stefánsson og Ragnar Jónsson mikið að framgangi íþróttarinnar. Árið 1958 fór Sigurður til Kaupmannahafnar í júdóskóla og tók þar sín fyrstu próf. Hann dvaldi einnig við júdóæfingar í London árið 1960. Er heim kom miðlaði hann þekkingu sinni og kynnti þjálfunaraðferðir og keppnisreglur. Fyrsti Íslendingurinn til að bera svart belti var Ragnar Jónsson.

Árið 1967 var Júdófélag Reykjavíkur formlega stofnað, en hafði þá æft og keppt um tveggja ára skeið. ÍSÍ lét málefni júdómanna til sín taka og árið 1968 var sett á stofn sérstök Júdónefnd innan ÍSÍ til að sinna málefnum þeirra og undirbúa stofnun sérsambands. Nefndin efndi einnig til júdódags og fyrsta opinbera móts á Íslandi. Að vísu höfðu verið haldin nokkur innan- félagsmót í æfingasölum félaganna. Mótið fór fram 11. mars 1970. Keppendur voru átján frá Ármanni en fjórtán frá JFR og urðu þeir síðarnefndu hlutskarpari. Í úrslitaglímu sigraði Sigurður Kr. Jóhannsson (alnafni upphafsmannsins) Svavar Carlsen, en Japanarnir Kobayashi og Yamamoto sýndu og kenndu ýmis atriði júdósins.

Fyrsta Íslandsmeistaramótið var síðan haldið 1971 og þá sigraði Svavar Carlsen í þungavigt, Sigurjón Kristjánsson í millivigt og opnum flokki. Júdósamband Íslands var stofnað 28. janúar 1973, að forgöngu júdónefndar ÍSÍ og stóðu fjö félög að stofnuninni. Fyrstu stjórn JSÍ skipuðu þeir Eysteinn Þorvaldsson, formaður. Jón Ö. Þormóðsson, Óttar Halldórsson, Sigurður H. Jóhannsson og Þórhallur Stígsson.

Svavar Carlsen var fyrsta stjarna Íslendinga í júdó. Hann var Íslandsmeistari 1974-76 og hlaut silfur á Norður- landamótinu 1973. Á NM 1974 vann sveit Íslands silfurverðlaun í flokkakeppni og á NM 1975 unnu þeir Gísli Þorsteinsson og Halldór Guðbjörnsson til verðlauna í sínum þyngdarflokkum. Gísli Þorsteinsson og Halldór Guðbjörnsson unnu báðir silfurverðlaun. Gísli Þorsteinsson (Einarssonar) vann það afrek 1976 að verða Norðurlanda- meistari en Halldór Guðbjörnsson vann brons, sama ár hefst þátttaka okkar í júdó á Ólympíuleikum. Árið 1977 unnu þeir svo báðir Gísli og Halldór til gullverðlauna og Viðar Guðjónsson og Svavar Carls unnu Silfur í sínum flokkum. Flestum er kunn hin glæsilega sigurganga Bjarna Friðrikssonar Geymt 6 apríl 2012 í Wayback Machine á Íslands- og Norðurlandamótum, sem náði hámarki er hann hreppti bronsverðlaun á Ólympíuleikunum 1984.

Beltakerfi og klæðnaður í Júdó

Í Júdó er notast við galla með þykkum kraga, belti og buxur. Gallinn og buxurnar eru úr þéttu og sterku efni til að rifna síður við átök. Júdó-iðkendur hafa belti í lit sem gefur til kynna hversu langt kominn iðkandinn er í greininni. Beltakerfi eru ekki eins alls staðar í heiminum. Á Íslandi eru beltin í röðinni frá lægstu til hæstu gráðu: hvítt, gult, appelsínugult, grænt, blátt, brúnt og loks svart.

Keppni

Júdó er meðal annars ólympísk keppnisíþrótt. Sigur í keppni fæst með því að kasta andstæðingnum með tæknilega fullnægjandi kasti, halda honum í löglegu fastataki í 20 sekúndur eða að þvinga hann til uppgjafar með lási eða svæfingartaki. Einnig er hægt að sigra viðureign á stigum sem fengist hafa m.a. fyrir tæknilega ófullkomin köst ef tímamörk viðureignarinnar renna út.