10. maí

10. maí er 130. dagur ársins (131. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 235 dagar eru eftir af árinu.

Eldaskildagi er þennan dag á Íslandi.

Atburðir

• 946 - Agapetus 2. varð páfi.
• 1291 - Skoskir aðalsmenn féllust á að Játvarður 1. Englandskonungur skyldi kveða upp úrskurð í erfðadeilunni sem varð til eftir andlát Alexanders 3. Skotakonungs fimm árum fyrr og síðan Margrétar dótturdóttur hans.
• 1446 - Einar Þorleifsson hirðstjóri lét dæma Guðmund Arason útlægan.
• 1503 - Kristófer Kólumbus uppgötvaði Cayman-eyjar og nefndi þær Las Tortugas eftir sæskjaldbökum sem hann sá þar.
• 1534 - Jacques Cartier kannaði Nýfundnaland í leit sinni að norðvesturleiðinni.
• 1631 - Pappenheim og Tilly rændu og brenndu þýsku borgina Magdeburg í Þrjátíu ára stríðinu. Um 20.000 borgarbúar voru drepnir af herjum keisarans.
• 1641 - Lennart Torstenson tók við stjórn sænska hersins í Þýskalandi við lát Johans Banér.
• 1642 - Írska bandalagið var stofnað á kirkjuþingi í Kilkenny.
• 1655 - Englendingar hertóku Jamaíka frá Spánverjum.
• 1657 - Gísli Þorláksson var vígður Hólabiskup.
• 1796 - Napoléon Bonaparte vann sigur í orrustunni við Lodi.
• 1801 - Barbarístríðin: Pasjann af Trípólí sagði Bandaríkjunum stríð á hendur.
• 1835 - Borgin Melbourne, höfuðborg ástralska fylkisins Victoria var stofnuð.
• 1871 - Fransk-prússneska stríðinu lauk með friðarsamningi í Frankfurt.
• 1922 - Kingmanrif var innlimað í Bandaríkin.
• 1924 - J. Edgar Hoover var gerður að yfirmanni FBI.
• 1933 - Í Þýskalandi stóðu nasistar fyrir bókabrennum í þeim tilgangi að ritskoða óæskileg ritverk.
• 1940 - Seinni heimsstyrjöldin: Breskt herlið gekk á land í Reykjavík.
• 1940 - Seinni heimsstyrjöldin: Þýskaland hóf innrás í Holland, Belgíu og Lúxemborg.
• 1940 - Winston Churchill varð forsætisráðherra Bretlands.
• 1941 - Rudolf Hess flaug frá Þýskalandi til Skotlands til að eiga frumkvæði að samningaviðræðum en var tekinn höndum þar.
• 1949 - Bonn varð höfuðborg Vestur-Þýskalands.
• 1973 - Skæruliðasamtökin Polisario voru stofnuð í Vestur-Sahara.
• 1975 - Sony setti Betamax-myndbandstækið á markað í Japan.
• 1979 - Míkrónesía fékk heimastjórn.
• 1981 - François Mitterrand var kjörinn forseti Frakklands.
• 1988 - Þingkosningar fóru fram í Danmörku aðeins sjö mánuðum eftir síðustu þingkosningar.
• 1988 - Þingmönnum á norska stórþinginu var fjölgað úr 157 í 165.
• 1989 - Manuel Noriega forseti Panama lýsti því yfir að úrslit forsetakosninga þar sem hann tapaði fyrir Guillermo Endara væru ógild.
• 1993 - Eldur kom upp í Kader leikfangaverksmiðjunni skammt utan Bangkok í Taílandi. 188 starfsmenn, mestmegnis ungar konur, létu lífið og a.m.k. 500 særðust.
• 1994 - Nelson Mandela varð forseti Suður-Afríku, fyrstur þeldökkra manna.
• 1995 - 104 námamenn létu lífið í gullnámu í Orkney, Suður-Afríku, þegar lest hrundi niður námaop.
• 1996 - Bandaríska stórslysamyndin Skýstrókur var frumsýnd.
• 1996 - Harmleikurinn á Everest 1996: 8 fjallgöngumenn létust þegar stormur skall skyndilega á Everestfjalli. Fyrir lok mánaðarins höfðu 4 aðrir látist.
• 1996 - Í kjölfar blóðbaðsins í Port Arthur bannaði ríkisstjórn Ástralíu sjálfvirka og hálfsjálfvirka riffla.
• 1997 - 1.560 manns fórust í jarðskjálfta nálægt Ardekul í Íran.

• 2002 - 7 létust og tugir slösuðust í Potters Bar-lestarslysinu við Potters Bar í Hertfordskíri í Englandi.
• 2003 - Alþingiskosningar voru haldnar. Meirihluti Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks hélst en Sjálfstæðismenn töpuðu fjórum þingsætum.
• 2006 - Università Niccolò Cusano var stofnaður í Róm.
• 2008 - Octávio Frias de Oliveira-brúin í Brasilíu var opnuð.
• 2014 - Conchita Wurst sigraði í Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva með 290 stig.
• 2021 - Kazungula-brúin yfir Sambesífljót, þar sem landamæri Namibíu, Botsvana, Simbabve og Sambíu mætast, var vígð.

Fædd

• 213 - Claudius Gothicus Rómarkeisari (d. 270).
• 1727 - Anne Turgot, franskur embættismaður og hagfræðingur (d. 1781).
• 1797 - Lorentz Angel Krieger, danskur stiftamtmaður (d. 1838).
• 1838 - John Wilkes Booth, leikari og morðingi Abraham Lincolns (d. 1865).
• 1843 - Benito Pérez Galdós, spænskur rithöfundur (d. 1920).
• 1862 - Magnús Ólafsson, íslenskur ljósmyndari (d. 1937).
• 1878 - Gustav Stresemann, kanslari Þýskalands og verðlaunahafi friðarverðlauna Nóbels (d. 1929).
• 1890 - Alfred Jodl, þýskur herforingi (d. 1946).
• 1897 - Einar Gerhardsen, norskur stjórnmálamaður og forsætisráðherra (d. 1987).
• 1920 - Guðmundur Jónsson, íslenskur söngvari (d. 2007).
• 1926 - Hugo Banzer, forseti Bólivíu (d. 2002).
• 1947 - Sveinn Rúnar Hauksson, íslenskur læknir og aðgerðasinni.
• 1952 - Kikki Danielsson, sænsk söngkona.
• 1957 - Sid Vicious, breskur bassaleikari The Sex Pistols (d. 1979).
• 1960 - Bono, írskur söngvari hljómsveitarinnar U2.
• 1965 - Linda Evangelista, kanadísk fyrirsæta.
• 1969 - Dennis Bergkamp, hollenskur knattspyrnumaður.
• 1972 - Christian Wörns, þýskur knattspyrnumaður.
• 1974 - Aino Freyja Järvelä, íslensk leikkona.
• 1983 - Gustav Fridolin, sænskur stjórnmálamaður.
• 1993 - Katrín Tanja Davíðsdóttir, íslensk Crossfit-keppniskona.
• 1997 - Richarlison, brasilískur knattspyrnumaður.
• 2000 - Percy Liza, perúskur knattspyrnumaður.

Dáin

• 1774 - Loðvík 15. Frakkakonungur.
• 1798 - George Vancouver, breskur landkönnuður (f. 1757).
• 1818 - Paul Revere, bandarísk frelsishetja.
• 1849 - Hokusai, japanskur listamaður (f. 1760).
• 1861 - Christian C. A. Lange, norskur sagnfræðingur (f. 1810).
• 1904 - Henry Morton Stanley, skoskur blaðamaður og landkönnuður (f. 1841).
• 1945 - Sæmundur Stefánsson, íslenskur holdsveikisjúklingur (f. 1859).
• 1977 - Joan Crawford, bandarísk leikkona.
• 1982 - Peter Weiss, þýskur rithöfundur og listmálari.
• 1994 - John Wayne Gacy, bandarískur raðmorðingi.
• 2002 - Yves Robert, franskur kvikmyndaleikstjóri.