10. júlí

10. júlí er 191. dagur ársins (192. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 174 dagar eru eftir af árinu.

Atburðir

• 138 - Antonínus Píus varð Rómarkeisari.
• 1212 - Stórbruni varð í London með þeim afleiðingum að yfir 3000 fórust.
• 1460 - Rósastríðin — Orrustan við Northampton: Hersveitir hertogans af York unnu sigur á konungsmönnum og Hinrik 6. konungur var tekinn höndum. Hann féllst á að gera Ríkharð hertoga að erfingja sínum en ekki Játvarð son sinn.
• 1553 - Lafði Jane Grey varð Englandsdrottning í níu daga.
• 1569 - Jóhann 3. og Katrín Jagellonika voru krýnd konungur og drottning Svíþjóðar í Uppsaladómkirkju.
• 1584 - Vilhjálmur þögli af Óraníu var myrtur af Frakkanum Balthasar Gérard.
• 1607 - John Smith var leystur úr haldi í Jamestown og gerður að nýlenduráðsmanni.
• 1609 - Kaþólska bandalagið var stofnað í München.
• 1630 - Sænski herinn lagði Stettin undir sig.
• 1645 - Enska borgarastyrjöldin: Orrustan við Langport þar sem þingherinn gerði út af við síðustu leifar landhers konungssinna og náði þar með völdum í vesturhluta Englands átti sér stað.
• 1654 - Peter Vowell og John Gerard voru teknir af lífi fyrir að ætla að ráða Oliver Cromwell af dögum.
• 1815 - Hið íslenska Biblíufélag var stofnað með einkarétt til útgáfu Biblíunnar á Íslandi.
• 1838 - Prótín voru fyrst nefnd í bréfi frá Jöns Jakob Berzelius.
• 1875 - Í Biskupstungum gerði haglél með miklum stormi, þrumum og eldingum og stóð í 3 klukkustundir.
• 1915 - Íþróttafélagið Magni var stofnað á Grenivík.
• 1920 - Kristján 10. var hylltur sem konungur í Norður-Slésvík.
• 1937 - Danskur maður féll um 70 metra niður í gljúfrið við Dettifoss. Hann lifði fallið af.
• 1940 - Orrustan um Bretland hófst.
• 1940 - Franska þingið veitti Philippe Pétain öll völd í Frakklandi og Þriðja franska lýðveldið leið þar með undir lok.
• 1942 - Í Laxá í Aðaldal veiddist 36 punda lax, sem þá var stærsti lax sem veiðst hafði á flugu.
• 1943 - Bandamenn gerðu innrás á Sikiley.
• 1948 - Vígð var hengibrú á Jökulsá á Fjöllum. Við það styttist vegurinn á milli Norðurlands og Austurlands um 70 kílómetra.
• 1951 - Íslendingar sigruðu í norrænni sundkeppni með miklum yfirburðum er fjórði hver landsmaður synti 200 metra á tímabilinu frá 20. maí til 10. júlí.
• 1960 - Sovétríkin sigruðu Evrópukeppnina í knattspyrnu 1960 með 2-1 sigri á Júgóslavíu.
• 1970 - Bjarni Benediktsson forsætisráðherra, Sigríður Björnsdóttir kona hans og Benedikt Vilmundarson dóttursonur þeirra fórust í bruna er Ráðherrabústaðurinn á Þingvöllum brann.
• 1970 - Ríkisstjórn Jóhanns Hafsteins tók við völdum og sat í eitt ár.
• 1973 - Bahamaeyjar fengu sjálfstæði frá Bretlandi.
• 1980 - Greiðslukortaviðskipti hófust á Íslandi er Kreditkort hf gáfu út Eurocard-greiðslukortin. Greiðslukort Visa komu út ári síðar.
• 1980 - Fimmta hrina Kröfluelda hófst; hún stóð í rúma viku og var mesta hrinan fram að því.
• 1981 - Bandaríska teiknimyndin Refurinn og hundurinn var frumsýnd.
• 1985 - Skipi Greenpeace-samtakanna, Rainbow Warrior, var sökkt með sprengjum í höfninni í Auckland af útsendurum frönsku leyniþjónustunnar DGSE.
• 1986 - Fallhlífarstökk af Tröllavegg í Tröllatindum í Noregi var bannað eftir að fjórir fallhlífarstökkvarar höfðu látist þar.
• 1989 - Um 300.000 kolanámumenn í Síberíu fóru í verkfall. Þetta var stærsta verkfall í Sovétríkjunum frá 3. áratug 20. aldar.
• 1990 - Hið íslenska biblíufélag varð 175 ára og gáfu þá bankarnir á Íslandi félaginu Guðbrandsbiblíu, sem verið hafði í eigu Halldóru, dóttur Guðbrands Þorlákssonar.
• 1992 - Fyrrum leiðtogi Panama, Manuel Noriega, var dæmdur í 40 ára fangelsi í Bandaríkjunum fyrir eiturlyfjasmygl og fjárkúgun.
• 1992 - Yitzhak Rabin varð forsætisráðherra Ísraels.
• 1993 - Yfir 2000 fórust þegar mikil monsúnregn gengu yfir Bangladess, Nepal og Indland.
• 1995 - Aung San Suu Kyi var leyst úr stofufangelsi í Mjanmar.
• 1997 - ETA rændu spænska stjórnmálamanninum Miguel Ángel Blanco og myrtu hann.
• 1997 - Vísindamenn í London gáfu út að erfðarannsóknir á beinagrind Neanderdalsmanns styddu kenninguna um uppruna nútímamannsins í Afríku.
• 2000 - 10 létust þegar lek olíuleiðsla í Nígeríu sprakk.
• 2003 - Wikibækur, systurverkefni Wikipediu, hóf göngu sína.
• 2009 - Hótel Valhöll á Þingvöllum brann til kaldra kola.
• 2010 - Um milljón manna tók þátt í mótmælum í Barselóna þar sem krafist var aukinnar sjálfstjórnar.

• 2011 - 128 manns drukknuðu í ánni Volgu skammt frá Kazan í Rússlandi þegar skemmtiferðaskip sökk.
• 2011 - Síðasta tölublað tímaritsins News of the World kom út.
• 2017 - Íraksher lýsti því yfir að Mósúl væri frelsuð úr höndum Íslamska ríkisins.
• 2017 - Citybanan, ný neðanjarðarlestargöng undir miðborg Stokkhólms, voru vígð.
• 2018 - 12 drengjum var bjargað úr hellinum Tham Luang Nang Non í Taílandi eftir að hafa verið þar fastir í 17 daga.
• 2019 - Síðasta Volkswagen-bjallan var framleidd í Mexíkó.
• 2020 - Búlgaría og Króatía fengu aðgang að gengissamstarfi Evrópu sem er aðdragandi þess að taka upp evru.
• 2020 - Recep Tayyip Erdoğan gaf út tilskipun sem gerði Ægisif aftur að mosku, en hún hafði árið 1934 verið gerð að safni.
• 2023 - Eldgos hófst við Litla-Hrút á Reykjanesskaga.

Fædd

Mahathir bin Mohamad, forsætisráðherra Malasíu

• 1452 - Jakob 3. Skotakonungur (d. 1488).
• 1509 - Jóhann Kalvín, guðfræðingur mótmælendahreyfingarinnar (d. 1564).
• 1606 - Corfitz Ulfeldt, ríkishirðstjóri í Danmörku (d. 1664).
• 1640 - Aphra Behn, enskt leikskáld (d. 1689).
• 1682 - Roger Cotes, enskur stærðfræðingur (d. 1716).
• 1724 - Eva Ekeblad, sænskur vísindamaður (d. 1786)
• 1852 - Valdimar Ásmundsson, stofnandi og ritstjóri Fjallkonunnar (d. 1902).
• 1856 - Nikola Tesla, serbneskur uppfinningamaður (d. 1943).
• 1871 - Marcel Proust, franskur rithöfundur (d. 1922).
• 1888 - Giorgio de Chirico, ítalskur myndlistarmaður (d. 1978).
• 1895 - Carl Orff, þýskt tónskáld (d. 1982).
• 1925 - Mahathir bin Mohamad, forsætisráðherra Malasíu.
• 1927 - Don Revie, enskur knattspyrnuþjálfari (d. 1989).
• 1942 - Ronnie James Dio, bandarískur tónlistarmaður (d. 2010).
• 1946 - Stuart Christie, skoskur rithöfundur.
• 1947 - Arlo Guthrie, bandarískur þjóðlagasöngvari.
• 1958 - Helgi Björnsson, íslenskur leikari og tónlistarmaður.
• 1960 - Jeff Bergman, bandarískur raddleikari.
• 1975 - Stefán Karl Stefánsson, íslenskur leikari.
• 1980 - Jessica Simpson, bandarísk söngkona.

Dáin

• 138 - Hadríanus, Rómarkeisari (f. 76).
• 1086 - Knútur helgi Danakonungur (f. um 1043).
• 1099 - El Cid, spænskur landvinningamaður (f. um 1044).
• 1473 - Jakob 2., konungur Kýpur (f. um 1440).
• 1480 - René 1., konungur Napólí (f. 1409).
• 1559 - Hinrik 2. Frakkakonungur (f. 1519).
• 1584 - Vilhjálmur þögli, fursti af Óraníu (f. 1533).
• 1924 - Þórarinn B. Þorláksson, íslenskur listmálari (f. 1867).
• 1970 - Bjarni Benediktsson, íslenskur stjórnmálamaður (f. 1908).
• 1982 - G.E.L. Owen, velskur fornfræðingur (f. 1922).