12. desember

12. desember er 346. dagur ársins (347. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 19 dagar eru eftir af árinu.

Atburðir

• 627 - Heraklíus Býsanskeisari vann sigur á Persum í orrustunni við Nineveh.
• 884 - Karl digri tók við konungdómi í Frankaveldinu við lát Karlómans.
• 1254 - Alexander 4. varð páfi.
• 1643 - Torstensonófriðurinn hófst með innrás sænska herforingjans Lennarts Torstensons inn í Jótland.
• 1666 - Stóra kirkjuþingið í Moskvu setti Nikon patríarka af.
• 1804 - Spánverjar sögðu Bretum stríð á hendur.
• 1901 - Marconi-félaginu tókst að senda útvarpsskeyti yfir Atlantshafið í fyrsta skipti.
• 1904 - Fyrsta almenningsrafveitan var sett upp á Íslandi í Hafnarfirði af Jóhannesi Reykdal.
• 1911 - 200 ára afmælis Skúla Magnússonar landfógeta var minnst í Reykjavík með samsæti.
• 1914 - Dow Jones-vísitalan féll um 24,39% sem var þá mesta prósentulækkun á einum degi frá upphafi vísitölunnar.
• 1919 - Jón Dúason, hagfræðingur, krafði Íslandsbanka um gull að andvirði 25 þúsund íslenskum krónum en gleymst hafði að endurnýja lög sem veittu undanþágu við gullinnlausnarskyldu bankans.
• 1947 - Björgunarafrekið við Látrabjarg hófst þar sem 12 skipverjum úr togaranum Dhoon var bjargað.
• 1948 - Sex manns fórust er snjóflóð féll á bæinn Goðdal í Strandasýslu. Fjórum dögum síðar bjargaðist húsbóndinn úr flóðinu.
• 1963 - Kenýa hlaut sjálfstæði frá Bretlandi.
• 1979 - Jarðskjálfti og flóðbylgja ollu dauða 259 manna í Kólumbíu.
• 1979 - Valdaránið 12. desember: Chun Doo-hwan hershöfðingi tók völdin í Suður-Kóreu.
• 1985 - Sænska kvikmyndin Líf mitt sem hundur var frumsýnd.
• 1987 - Hótel Ísland var tekið í notkun með 90 ára afmælisveislu Blaðamannafélagsins.
• 1988 - 35 létust í lestarslysi í Clapham í London.
• 1990 - Gísli Sigurðsson, læknir, sem verið hafði gísl í Kúveit í 4 mánuði kom aftur heim.
• 1990 - Sænska þingið samþykkti umsókn um aðild að Evrópusambandinu.
• 1991 - Róttækir fyrrum félagar í Ítalska kommúnistaflokknum stofnuðu Endurstofnun kommúnistaflokksins.
• 1991 - Höfuðborg Nígeríu var flutt frá Lagos til Abuja.
• 1993 - Ný stjórnarskrá Rússlands var samþykkt af rússneska þinginu.
• 2002 - Wikiorðabókin hóf göngu sína.

• 2008 - Sviss gekk í Schengen.
• 2013 - Dómar féllu í Héraðsdómi Reykjavíkur í svonefndu Al Thani-máli. Hreiðar Már Sigurðsson, Sigurður Einarsson, Magnús Guðmundsson og Ólafur Ólafsson voru dæmdir í óskilorðsbundið fangelsi frá þremur árum til fimm og hálfs árs.
• 2015 - Parísarsamkomulagið var samþykkt á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í París.
• 2015 - Konur fengu í fyrsta sinn að kjósa í þingkosningum í Sádi-Arabíu.
• 2016 - Matteo Renzi sagði af sér embætti forsætisráðherra Ítalíu eftir ósigur í kosningu um breytingar á stjórnarskrá.
• 2019 – Íhaldsflokkurinn undir forystu Borisar Johnson vann meirihluta í þingkosningum í Bretlandi.
• 2021 - Yfirgnæfandi meirihluti þátttakenda hafnaði sjálfstæði í þriðju og síðustu þjóðaratkvæðagreiðslunni um sjálfstæði Nýju-Kaledóníu.

Fædd

• 1418 - Albert 6., erkihertogi af Austurríki (d. 1463).
• 1610 - Heilagur Basil frá Ostrog, serbneskur dýrlingur (d. 1671).
• 1711 - Skúli Magnússon, landfógeti (d. 1794).
• 1863 - Edvard Munch, norskur listmálari (d. 1944)
• 1905 - Alfreð Gíslason, læknir og stjórnmálamaður (d. 1990).
• 1912 - Boun Oum, krónprins Champasak í Laos (d. 1980).
• 1912 - Thorbjörn Egner, norskur rithöfundur (d. 1990).
• 1919 - José Villalonga, spænskur knattspyrnuþjálfari (d. 1973).
• 1915 - Frank Sinatra, bandarískur söngvari og kvikmyndaleikari (d. 1998).
• 1945 - Gísli S. Einarsson, bæjarstjóri Akraness.
• 1946 - Marcelo Rebelo de Sousa, forseti Portúgals.
• 1949 - Marc Ravalomanana, forseti Madagaskar.
• 1951 - Ólafur Þ. Harðarson, íslenskur stjórnmálafræðingur.
• 1960 - Vésteinn Hafsteinsson, íslenskur frjálsíþróttamaður.
• 1972 - Eygló Harðardóttir, íslenskur stjórnmálamaður.
• 1973 - Dagur Kári, íslenskur kvikmyndaleikstjóri.
• 1983 - Jonathan James, bandarískur hakkari (d. 2008).
• 2001 - Gústi B, íslenskur leikari.

Dáin

• 1474 - Hinrik 4. af Kastilíu
• 1586 - Stefán Batory, konungur Póllands (f. 1533).
• 1870 - August von Voit, þýskur arkitekt (f. 1801).
• 1870 - Augustus Meineke, þýskur fornfræðingur (f. 1790).
• 1886 - Johan Nicolai Madvig, danskur fornfræðingur (f. 1804).
• 1963 - Theodor Heuss, þýskur stjórnmálamaður (f. 1884).
• 1981 - J. L. Mackie, ástralskur heimspekingur (f. 1917).
• 2003 - Keikó, íslenskur háhyrningur og kvikmyndaleikari (f. 1976).

Hátíðis- og tyllidagar

• Samkvæmt kvæði Jóhannesar úr Kötlum, „Jólin koma“ kemur jólasveinninn Stekkjastaur til byggða þennan dag.