28. febrúar

28. febrúar er 59. dagur ársins samkvæmt gregoríska tímatalinu. 306 dagar (307 á hlaupári) eru eftir af árinu.

Atburðir

• 202 f.Kr. - Liu Bang lýsti yfir stofnun Hanveldisins í Kína.
• 457 - Ricimer, germanskur hershöfðingi, hlaut titilinn patricius (aðalsmaður) frá Leó 1. keisara og varð í kjölfarið einn valdamesti maður Vestrómverska keisaradæmisins.
• 1261 - Eiríkur klipping Danakonungur og móðir hans, Margrét Sambiria, biðu ósigur í bardaga við Eirík hertoga af Slésvík og bandamenn hans og voru handtekin og höfð í haldi í Hamborg um skeið.
• 1525 - Hernán Cortés lét taka Cuauhtémoc, síðasta konung Asteka, af lífi.
• 1609 - Vasilíj Sjúiskíj Rússakeisari og Karl 9. Svíakonungur gerðu með sér bandalag gegn Pólsk-litháíska samveldinu.
• 1638 - Skoskir sáttmálamenn undirrituðu sáttmála sem hafnaði því að vald konungs kæmi frá guði í beinni andstöðu við þá fyrirætlun Karls 1. að flytja ensku biskupakirkjuna inn til Skotlands.
• 1653 - Orrustan við Portland hófst í Ermarsundi.
• 1710 - Her Svía undir stjórn Magnus Stenbock vann sigur á innrásarher Dana í orrustunni við Helsingjaborg.
• 1749 - Skáldsagan Tom Jones eftir breska rithöfundinn Henry Fielding kom út.
• 1854 - Repúblikanaflokkurinn í Bandaríkjunum var stofnaður.
• 1909 - Alþjóðlegur baráttudagur kvenna var haldinn hátíðlegur í fyrsta skipti í Bandaríkjunum.
• 1910 - Fjöldi báta skemmdist í ofsaveðri við suðvestanvert Ísland og talið víst að tíu manns á bát hefðu drukknað.
• 1920 - Þilskipið Valtýr fórst og með því þrjátíu manns fyrir sunnan land.
• 1935 - Nælon var fundið upp af Wallace Carothers.
• 1941 - Belgískt flutningaskip, Persier að nafni, 8200 lestir, strandaði á Dynskógafjöru austan Hjörleifshöfða. Skipið náðist út og var dregið til Reykjavíkur, en brotnaði í tvennt í fjörunni við Kleppsvík.
• 1950 - Breska olíuflutningaskipið Clam strandaði við Reykjanes. Björgunarsveitin Þorbjörn í Grindavík bjargaði 23 mönnum, en 27 fórust, flestir þeirra frá Kína.
• 1952 - Lokadagur 8. vetrarólympíuleikanna fór fram í Ósló.
• 1953 - James D. Watson og Francis Crick tilkynntu vinum sínum að þeir hefðu leyst gátuna um byggingu DNA-sameindarinnar.
• 1957 - Viggó viðutan birtist í fyrsta sinn á prenti.
• 1960 - Lokadagur 10. vetrarólympíuleikanna fór fram í Squaw Valley í Kaliforníu.
• 1973 - Stangveiðifélagið Ármenn var stofnað á Íslandi.
• 1981 - Íslenska hugbúnaðarfyrirtækið Tölvubankinn var stofnað.
• 1982 - Hugbúnaðarfyrirtækið Adobe Systems var stofnað í San Jose.
• 1985 - Írski lýðveldisherinn gerði sprengjuvörpuárás á lögreglustöð í Newry með þeim afleiðingum að 9 lögreglumenn létust.
• 1986 - Olof Palme, forsætisráðherra Svíþjóðar, var myrtur í Stokkhólmi.
• 1990 - Daniel Ortega lýsti yfir vopnahléi í baráttunni gegn Kontraskæruliðum í Níkaragva.
• 1991 - George H. W. Bush lýsti yfir sigri í Persaflóastríðinu.
• 1993 - Bandarísk yfirvöld réðust inn á búgarð í Waco, Texas til að handtaka David Koresh. Fjórir opinberir starfsmenn og sex fylgismenn Koresh dóu í átökunum sem fylgdu. 51 dags langt umsátur um búgarðinn hófst.
• 1994 - Fjórar serbneskar J-21-orrustuþotur voru skotnar niður af bandarískum flugvélum yfir Bosníu og Hersegóvínu.
• 1996 - Alanis Morissette hlaut verðlaun fyrir plötu ársins á Grammýverðlaunahátíðinni, yngst allra fram að því.
• 1997 - Jarðskjálfti reið yfir norðurhluta Íran við borgina Ardabil með þeim afleiðingum að 1100 manns létust.

• 2003 - Kvikmyndin Nói albínói eftir Dag Kára Pétursson var frumsýnd.
• 2008 - Dímítrís Krístofías tók við af Tassos Papaðopúlos sem forseti Kýpur.
• 2013 - Benedikt 16. lét af embætti sem páfi Rómversk-kaþólsku kirkjunnar.
• 2015 - Eldgosinu í Holuhrauni lauk.
• 2018 - Jarðskjálfti sem mældist 7,5 reið yfir Papúu Nýju-Gíneu með þeim afleiðingum að yfir 160 létu lífið.
• 2020 – Fyrsti Íslendingurinn greindist með COVID-19-veiruna.
• 2022 - Milliríkjanefnd um loftslagsbreytingar ályktaði að yfirstandandi loftslagsbreytingar væru á mörkum þess að verða óafturkræfar.

Fædd

• 1155 - Hinrik ungi, ríkisarfi Englands, sonur Hinriks 2. (d. 1183).
• 1260 - Margrét af Skotlandi, Noregsdrottning, kona Eiríks prestahatara (d. 1283).
• 1409 - Elísabet af Bæheimi, drottning Ungverjalands, Bæheims og Þýskalands (d. 1439).
• 1533 - Michel de Montaigne, franskur heimspekingur (d. 1592).
• 1861 - Jón Jónsson, íslenskur kaupfélagsstjóri (d. 1945).
• 1890 - Ejnar Munksgaard, danskur athafnamaður (d. 1948).
• 1901 - Linus Pauling, bandarískur efnafræðingur (d. 1994).
• 1923 - Charles Durning, bandarískur leikari (d. 2012).
• 1929 - Frank Gehry, kanadískur arkitekt.
• 1930 - Leon Cooper, bandarískur eðlisfræðingur.
• 1942 - Dino Zoff, ítalskur knattspyrnumadur.
• 1944 - Storm Thorgerson, enskur grafískur hönnuður (d. 2013).
• 1953 - Paul Krugman, bandarískur hagfræðingur.
• 1955 - Gilbert Gottfried, bandarískur leikari.
• 1966 - Philip Reeve
• 1972 - Rory Cochrane, bandarískur leikari.
• 1973 - Örn Úlfar Sævarsson, íslenskur handritshöfundur.
• 1979 - Primož Peterka, slóvenskur skíðastökksmaður.
• 1980 - Christian Poulsen, danskur knattspyrnumadur.
• 1982 - Jelena Slesarenko, rússneskur hástökkvari.
• 1993 - Emmelie de Forest, dönsk söngkona.

Dáin

• 1176 - Klængur Þorsteinsson, Skálholtsbiskup (f. 1102).
• 1621 - Cosimo 2. stórhertogi í Toskana (f. 1590).
• 1630 - Herluf Daa, hirðstjóri (f. 1565).
• 1648 - Kristján 4. Danakonungur (f. 1577).
• 1940 - Andreas Heusler, svissneskur miðaldafræðingur (f. 1865).
• 1985 - David Byron, breskur söngvari (Uriah Heep) (f. 1947).
• 1986 - Olof Palme, forsætisráðherra Svíþjóðar (f. 1927).
• 1988 - Guðrún Á. Símonar, íslensk óperusöngkona (f. 1924).
• 2003 - Fidel Sánchez Hernández, forseti El Salvador (f. 1917).
• 2004 - Carmen Laforet, spænskur rithöfundur (f. 1921).
• 2011 - Jane Russell, bandarísk leikkona (f. 1921).
• 2014 - Matthías Bjarnason, íslenskur stjórnmálamaður (f. 1921).