Enska úrvalsdeildin

Enska úrvalsdeildin er efsta atvinnumannadeildin í knattspyrnu á Englandi (og Wales). Hún er vinsælasta deild í heimi og einnig sú arðbærasta. Henni er sjónvarpað til 212 landa og svæða til um 650 milljón heimila. Tímabil deildarinnar er frá ágúst og fram í maí, liðin eru 20 og eru alls 38 leikir á lið. Neðstu þrjú liðin falla í lok tímabils og þrjú lið koma í staðinn á næsta tímabili úr ensku meistaradeildinni. Meðaltal áhorfenda á leikjum er 36.000 sem er það annað mesta í heiminum á eftir þýsku Bundesliga.

Enska úrvalsdeildin
Stofnuð
20. febrúar 1992
Þjóð
England
Fall til
Ensku meistaradeildarinnar
Fjöldi liða
20
Stig á pýramída
Stig 1
Evrópukeppnir
Meistaradeildin Evrópukeppni félagsliða
Bikarar
Enski bikarinn Enski deildabikarinn
Núverandi meistarar (2019-20)
Liverpool FC
Heimasíða
Opinber heimasíða

Saga

Enska úrvalsdeildin var stofnuð árið 1992 af félögunum í gömlu fyrstu deildinni sem hafði verið starfrækt í 104 ár. Alls hafa 49 lið tekið þátt í deildinni frá upphafi. Fyrst um sinn voru lið yfir hvert tímabil 22 en tímabilið 1995-1996 var liðum fækkað í 20.

Eftir aldamót var farið að tala um stóru 4 liðið (Big four): Manchester United, Liverpool, Chelsea og Arsenal. En eftir 2010 var farið að tala um stóru sex (Big six), þá voru Tottenham Hotspur og Manchester City komin hóp stærri liða. Manchester City vann titillinn tímabilið 2011–12 og varð fyrsta liðið utan hinna stóru fjögurra til að vinna deildina síðan Blackburn Rovers tímabilið 1994–95.

Tímabilið 2003–04 var Arsenal taplaust og er það í eina skipti sem það hefur gerst. Liðið var kallað Hinir ósigrandi (e. The invincibles) Þrjú lið hafa unnið Meistaradeild Evrópu: Liverpool (2005), Manchester United (2008) og Chelsea (2012).

Sjö lið hafa unnið deildina hingað til: Manchester United (13), Arsenal (3), Chelsea (5), Manchester City (4), Blackburn Rovers (1), Leicester City (1) og Liverpool FC (1).

Flest mörk á einu tímabili eru 32 mörk sem Mohamed Salah setti 2017-2018. Áður deildu metinu Alan Shearer, Cristiano Ronaldo, Luis Suárez með 31 mark. Thierry Henry hefur oftast verið markakóngur eða 4 sinnum.

Tímabilið 2019-2020 tekur deildin upp VAR-myndbandsdómgæslu.

Sigurvegarar ensku úrvalsdeildarinnar frá upphafi

Leiktímabil	Sigurvegari
2019-20	Liverpool FC
2018-19	Manchester City
2017-18	Manchester City
2016-17	Chelsea F.C.
2015-16	Leicester City F.C.
2014-15	Chelsea F.C.
2013–14	Manchester City
2012–13	Manchester United
2011–12	Manchester City
2010–11	Manchester United
2009–10	Chelsea
2008–09	Manchester United
2006–07	Manchester United
2005–06	Chelsea
2004–05	Chelsea
2003–04	Arsenal
2002–03	Manchester United
2001–02	Arsenal
2000–01	Manchester United
1999–00	Manchester United
1998-99	Manchester United
1997–98	Arsenal
1996–97	Manchester United
1995–96	Manchester United
1994–95	Blackburn Rovers
1993–94	Manchester United
1992–93	Manchester United

Lið tímabilið 2020-2021

Leikvangur	Hámarksfjöldi	Félag
Manchester United	76.312	Old Trafford
Tottenham Hotspur	62.062	Tottenham Hotspur Stadium
Arsenal	60.432	Emirates Stadium
West Ham United	60.000	London Stadium
Manchester City	55.097	Etihad Stadium
Liverpool	54.074	Anfield
Newcastle United	52.387	St James' Park
Aston Villa	42.790	Villa Park
Chelsea	41.631	Stamford Bridge
Everton	40.569	Goodison Park
Leeds United	37.890	Elland Road
Sheffield United	32.702	Bramall Lane
Southampton F.C.	32.505	St Mary's Stadium
Leicester City	32.315	King Power Stadium
Wolverhampton Wanderers	32.050	Molineux Stadium
Brighton & Hove Albion	30.750	Amex Stadium
West Bromwich Albion	26.850	The Hawthorns
Crystal Palace	26.309	Selhurst Park
Fulham F.C.	25.700	Craven Cottage
Burnley F.C.	21.944	Turf Moor

Tölfræði

Markahæstu menn frá upphafi (yfir 100 mörk)

Uppfært 26. júní. 2020. Feitletraðir leikmenn eru enn spilandi.

Sæti	Leikmaður	Mörk
1	Alan Shearer	260
2	Wayne Rooney	208
3	Andrew Cole	188
4	Sergio Agüero	180
5	Frank Lampard	177
6	Thierry Henry	175
7	Robbie Fowler	163
8	Jermain Defoe	162
9	Michael Owen	150
10	Les Ferdinand	149
11	Teddy Sheringham	146
12	Robin van Persie	144
13	Harry Kane	137
13	Jimmy Floyd Hasselbaink	127
14	Robbie Keane	126
15	Nicolas Anelka	125
16	Dwight Yorke	123
17	Steven Gerrard	120
18	Ian Wright	113
18	Romelu Lukaku	113
20	Dion Dublin	111
21	Emile Heskey	110
22	Ryan Giggs	109
23	Peter Crouch	108
24	Paul Scholes	107
25	Darren Bent	106
26	Didier Drogba	104
27	Matt Le Tissier	100

Stoðsendingar

Leikmenn sem enn eru spilandi feitletraðir. Uppfært 8. júlí 2020.

Flestar stoðsendingar

Röð	Nafn	Stoðsendingar	Leikir	Stoðsendingar á leik	Leikstaða
1	Ryan Giggs	162	632	0.26	Miðjumaður
2	Cesc Fàbregas	111	350	0.32	Miðjumaður
3	Wayne Rooney	103	491	0.21	Framherji
4	Frank Lampard	102	609	0.17	Miðjumaður
5	Dennis Bergkamp	94	315	0.30	Framherji
6	David Silva	93	304	0.30	Miðjumaður
7	Steven Gerrard	92	504	0.18	Miðjumaður
8	James Milner	84	535	0.16	Miðjumaður
9	David Beckham	80	265	0.30	Miðjumaður
10	Teddy Sheringham	76	418	0.18	Framherji

Leikmenn með meira en 500 leiki spilaða

Uppfært 8. júlí 2020.

Sæti	Leikmaður	Leikir
1	Gareth Barry	653
2	Ryan Giggs	632
3	Frank Lampard	609
4	David James	572
5	James Milner	536
6	Gary Speed	535
7	Emile Heskey	516
8	Mark Schwarzer	514
9	Jamie Carragher	508
10	Phil Neville	505
11	Steven Gerrard	504
12	Rio Ferdinand	504
13	Sol Campbell	503

Markmenn

Flest skipti haldið hreinu

Röð	Leikmaður	Hrein mörk
1	Petr Čech	202
2	David James	169
3	Mark Schwarzer	151
4	David Seaman	140
5	Nigel Martyn	137
6	Pepe Reina	136
7	Edwin van der Sar	132
	Tim Howard
	Brad Friedel
10	Peter Schmeichel	128

Markahæstu Íslendingar í ensku úrvalsdeildinni

Uppfært 8. júlí 2020.

Sæti	Leikmaður	Mörk
1	Gylfi Þór Sigurðsson	61
2	Eiður Smári Guðjohnsen	55
3	Heiðar Helguson	28
4	Hermann Hreiðarsson	14
5	Guðni Bergsson	8
6	Jóhann Berg Guðmundsson	7
7	Ívar Ingimarsson	4
8	Grétar Rafn Steinsson	4
9	Brynjar Björn Gunnarsson	3
10	Arnar Gunnlaugsson	3
11	Jóhannes Karl Guðjónsson	2
12	Aron Einar Gunnarsson	2
13	Þórður Guðjónsson	1
14	Þorvaldur Örlygsson	1
Feitletraðir leikmenn spila enn í ensku úrvalsdeildinni

Kvennadeild

Enska úrvalsdeild kvenna er efsta deild kvennaknattspyrnunnar á Englandi. Hún er atvinnumannadeild að hluta.

Heimildir

• Fyrirmynd greinarinnar var „Premier League“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 12. apríl 2018.
• „Premiership club-by-club guide“, BBC Sport, skoðað 7. maí 2007.
• „Premier League“, skoðað 7. maí 2007.