Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1982

Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1982 eða HM 1982 var haldið á Spáni dagana 13. júní til 11. júlí. Þetta var tólfta heimsmeistarakeppnin. Þátttökulið voru 24 talsins, átta fleiri en verið hafði í fyrri keppnum. Ítalir urðu heimsmeistarar í þriðja sinn eftir sigur á Vestur-Þjóðverjum í úrslitaleik. Stærsti sigur í sögu HM vannst á mótinu, þegar Ungverjar unnu El Salvador með tíu mörkum gegn einu.

Val á gestgjöfumBreyta

Staðsetning heimsmeistaramótsins 1982 var ákveðin á FIFA-þinginu árið 1966, en við sama tækifæri voru gestgjafar HM 1974 og HM 1978 ákveðnir. Spánn, Vestur-Þýskaland og Ítalía föluðust öll eftir að halda mótin 1974 og 1982. Úr varð að Spánverjar drógu til baka umsókn sína um fyrra mótið í skiptum fyrir stuðning Vestur-Þjóðverja við HM á Spáni 1982. Ítalir féllu frá umsókn sinni og voru Spánverjar því sjálfkjörnir.

UndankeppniBreyta

109 þjóðir tóku þátt í undankeppninni og börðust um 22 laus sæti, til viðbótar við heimamenn og ríkjandi heimsmeistara. Asía og Eyjaálfa kepptu saman og fór Kuwait með sigur af hólmi en Nýja-Sjáland tryggði sér hitt sætið eftir sigur á Kína í oddaleik. Norður-Ameríkukeppnin 1981 sem fram fór í Hondúras var jafnframt forkeppni fyrir HM í heimsálfunni. Heimamenn sigruðu og grannþjóðin El Salvador hreppti annað sætið. Mexíkó sat heima aldrei þessu vant.

29 Afríkulið skráðu sig til leiks og var leikið með útsláttarfyrirkomulagi. Alsír og Kamerún komust áfram eftir úrslitaeinvígi gegn Nígeríu og Marokkó. Í Suður-Ameríku var keppt í þremur þriggja liða riðlum. Unnu Brasilía, Perú og Síle hvert sinn riðilinn án þess að tapa leik.

Vestur-Þjóðverjar unnu sinn riðil með fullu húsi stiga, en Austurríkismenn fylgdu þeim eftir. Þjóðirnar mættust á ný á Spáni. Silfurlið Hollendinga frá keppninni í Argentínu hafnaði í fjórða sæti í sínum forriðli á eftir Belgum og Frökkum, en þeir síðarnefndu komust áfram á markatölu á kostnað Íra. Í C-riðli var Ísland meðal þátttökuliða og gerðist örlagavaldur með því að gera 2:2 jafntefli gegn Wales á útivelli. Þar með var ljóst að bresku landsliðunum fjórum tækist ekki öllum að komast í úrslitin, en Sovétríkin og Tékkóslóvakía fóru áfram. Níu leikmenn skiptu á milli sín tíu mörkum Íslands í forkeppninni.

Ungverjar og Englendingar höfðu betur gegn Rúmenum, Svisslendingum og Norðmönnum í D-riðli, þar sem Norðmenn unnu frægan 2:1 sigur á Englandi í Osló. Júgóslavía og Ítalía voru sterkust í sínum riðli. Skotar og Norður-Írar skildu Svía, Portúgali og Ísraelsmenn eftir í F-riðli. G-riðill hafði einungis þremur liðum á að skipa, sem léku fjórfalda umferð. Pólverjar hirtu eina lausa sætið, en Austur-Þjóðverjar komu þar á eftir.

ÞátttökuliðBreyta

Tuttugu og fjórar þjóðir mættu til leiks frá sex heimsálfum.

LeikvangarBreyta

Barcelona Madrid
Camp Nou Sarrià Santiago Bernabéu Vicente Calderón
Áhorfendur: 121,401 Áhorfendur: 40,400 Áhorfendur: 90,089 Áhorfendur: 65,695
       
Sevilla Elche Valencia
Ramón Sánchez Pizjuán Benito Villamarín Nuevo Estadio Luis Casanova
Áhorfendur: 68,110 Áhorfendur: 50,253 Áhorfendur: 53,290 Áhorfendur: 49,562
       
Bilbao Gijón Málaga Zaragoza
San Mamés El Molinón La Rosaleda La Romareda
Áhorfendur: 46,223 Áhorfendur: 45,153 Áhorfendur: 45,000 Áhorfendur: 41,806
       
A Coruña Vigo Alicante Valladolid
Riazor Balaídos José Rico Pérez José Zorrilla
Áhorfendur: 34,190 Áhorfendur: 33,000 Áhorfendur: 32,500 Áhorfendur: 30,043
       
Oviedo
Carlos Tartiere
Áhorfendur: 23,500

LukkudýrBreyta

Einkennistákn mótsins var Naranjito, sem var appelsína íklædd spænska landsliðsbúningnum. Nafnið er samsett úr orðinu naranja (appelsína) og smækkunarendingunni -ito. Vinsælir teiknimyndaþættir um Naranjito voru sýndir í spænsku sjónvarpi, þar sem kærasta hans Clementina kom einnig við sögu.

KeppninBreyta

RiðlakeppninBreyta

Keppt var í sex riðlum með fjórum liðum í hverjum. Tvö lið fóru áfram úr hverjum riðli.

Riðill 1Breyta

Það var lítill meistarabragur á heimsmeistaraefnum Ítala sem gerðu þrjú jafntefli í jafnmörgum leikjum í riðlakeppninni og skoruðu aðeins tvö mörk, það var þó markinu meira en Kamerún sem kom öllum á óvart en Afríkumennirnir féllu taplausir úr keppni. Pólverjar sýndu mesta stöðugleikann og tryggðu sér toppsætið með stórsigri á Perú sem rak lestina.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   Pólland 3 1 2 0 5 1 +4 4
2   Ítalía 3 0 3 0 2 2 0 3
3   Kamerún 3 0 3 0 1 1 3 3
4   Perú 3 0 2 1 2 6 -4 2

14. júní - Balaídos, Vigo

15. júní - Estadio de Riazor, A Coruña

18. júní - Balaídos, Vigo

19. júní - Estadio de Riazor, A Coruña

22. júní - Balaídos, Vigo

23. júní - Estadio de Riazor, A Coruña

Riðill 2Breyta

Alsír kom öllum á óvart með því að leggja Evrópumeistara Vestur-Þjóðverja í opnunarleik riðilsins og settu þar með allt í uppnám. Síle tapaði öllum þremur viðureignum sínum, þeirri seinustu gegn Alsíringum sem voru þar með komnir í vænlega stöðu fyrir lokaleikinn milli Vestur-Þjóðvarja og Austurríkismanna. Austurrískur sigur eða jafntefli hefði hleypt afrísku nýliðunum í milliriðla og þriggja marka sigur Þjóðverja eða meira hefði þýtt það sama. Niðurstaðan var ótrúlega bragðlaus 1:0 sigur Vestur-Þýskalands. Ýmsir sökuðu liðsmenn beggja liða um að hafa komið sér saman um úrsltin og frá og með næstu keppni var afráðið að lokaleikir í riðlakeppni skyldu fara fram á sama tíma.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   Vestur-Þýskaland 3 2 0 1 6 3 +3 4
2   Austurríki 3 2 0 1 3 1 +2 4
3   Alsír 3 2 0 1 5 5 0 4
4   Síle 3 0 0 3 3 8 -5 0

16. júní - El Molinón, Gijón

17. júní - Estadio Carlos Tartiere, Oviedo

20. júní - El Molinón, Gijón

21. júní - Estadio Carlos Tartiere, Oviedo

24. júní - Estadio Carlos Tartiere, Oviedo

25. júní - El Molinón, Gijón


Riðill 3Breyta

Opnunarleikur HM var á milli heimsmeistara Argentínu og Belga sem komu talsvert á óvart með 1:0 sigri. Ungverjar unnu metsigur í sögu HM með 10:1 sigri á lánlausu liði El Salvador, en það dugði liði þeirra ekki áfram í næstu umferð.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   Belgía 3 3 2 1 3 1 +2 5
2   Argentína 3 2 0 1 6 2 +4 4
3   Ungverjaland 3 1 1 1 12 6 +6 2
4   El Salvador 3 0 0 3 1 13 -12 0

13. júní - Camp Nou, Barcelona

15. júní - Nuevo Estadio, Elche

  •   Ungverjaland 10 : 1   El Salvador

18. júní - Estadio José Rico Pérez, Alicante

19. júní - Nuevo Estadio, Elche

22. júní - Nuevo Estadio, Elche

23. júní - Estadio José Rico Pérez, Alicante

Riðill 4Breyta

Englendingurinn Brian Robson skoraði skjótasta mark heimsmeistarakeppninnar eftir einungis 27 sekúndur í sigri á Frökkum í fyrstu umferð riðils 4. Enska liðið var ásamt Brasilíu það eina í forriðlunum til að ljúka keppni með fullt hús stiga. Dýrkeypt jafntefli Tékkóslóvakíu gegn Kúveit, gerði það að verkum að Frökkum dugði jafntefli gegn tékkneska liðinu til að tryggja sér hitt sætið í milliriðlum.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   England 3 3 0 0 6 1 +5 6
2   Frakkland 3 1 1 1 6 5 +1 3
3   Tékkóslóvakía 3 0 2 1 2 4 -2 2
4   Kúveit 3 0 1 2 2 6 -4 1

16. júní - San Mamés Stadium, Bilbao

17. júní - Estadio José Zorrilla, Valladolid

20. júní - San Mamés Stadium, Bilbao

21. júní - Estadio José Zorrilla, Valladolid

24. júní - Estadio José Zorrilla, Valladolid

25. júní - San Mamés Stadium, Bilbao

Riðill 5Breyta

Níu mörk voru skoruð í leikjunum sex í fimmta riðli. Í fyrsta leik tóku heimamenn á móti Hondúras, sem var óþekkt stærð á sínu fyrsta heimsmeistaramóti. Eftir 10:1 sigur Ungverja á El Salvador bjuggu flestir við stórsigri gestgjafanna, en raunin varð 1:1 jafntefli. Í næstu umferð unnu Spánverjar 2:1 sigur á Júgóslövum þar sem heimamenn fengu vítaspyrnu á silfurfati. Norður-Írar unnu loks Spánverja í lokaumferðinni og skutust á topp riðilsins. Hondúras og Júgóslavía féllu úr leik.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   Norður-írland 3 1 2 0 2 1 +1 4
2   Spánn 3 1 1 1 3 3 0 3
3   Júgóslavía 3 1 1 1 2 2 0 3
4   Hondúras 3 0 1 2 2 3 -1 1

16. júní - Estadio Luis Casanova, Valencia

17. júní - La Romareda, Zaragoza

20. júní - Estadio Luis Casanova, Valencia

21. júní - La Romareda, Zaragoza

24. júní - La Romareda, Zaragoza

25. júní - Estadio Luis Casanova, Valencia

Riðill 6Breyta

Nýja-Sjáland keppti í fyrsta sinn í úrslitakeppni HM og tapaði öllum sínum leikjum. Brasilíska liðið sigraði í riðlinum á fullu húsi stiga. Jafntefli Sovétmanna og Skota í lokaleiknum gerði það að verkum að fyrrnafnda liðið náði öðru sætinu á markatölu.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   Brasilía 3 3 0 0 10 2 +8 6
2   Sovétríkin 3 1 1 1 6 4 +2 3
3   Skotland 3 1 1 1 8 8 0 3
4   Nýja-Sjáland 3 0 0 3 2 12 -10 0

14. júní - Ramón Sánchez Pizjuán Stadium, Sevilla

15. júní - La Rosaleda Stadium, Malaga

18. júní - Estadio Benito Villamarín, Sevilla

19. júní - La Rosaleda Stadium, Malaga

22. júní - La Rosaleda Stadium, Sevilla

23. júní - Estadio Benito Villamarín, Malaga

MilliriðlarBreyta

Keppt var í fjórum þriggja liða riðlum. Einungis toppliðið komst áfram í undanúrslit.

A riðillBreyta

Pólverjar fóru með sigur af hólmi í riðlinum. Þrjú mörk frá Zbigniew Boniek í upphafsleiknum gegn Belgum gerðu það að verkum að markahlutfall þeirra var mun betra en Sovétmanna.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   Pólland 2 1 1 0 3 0 +3 3
2   Sovétríkin 2 1 1 0 1 0 +1 3
3   Belgía 2 0 0 2 0 4 -4 0

28. júní - Camp Nou, Barcelona

1. júlí - Camp Nou, Barcelona

4. júlí - Camp Nou, Barcelona

B riðillBreyta

Englendingar gerðu markalaust jafntefli í báðum leikjum sínum og féllu því úr keppni ósigraðir á mótinu. Vestur-Þjóðverjar komust áfram en heimamenn Spánverja ráku lestina.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   Vestur-Þýskaland 2 1 1 0 2 1 +1 3
2   England 2 0 2 0 0 0 0 2
3   Spánn 2 0 1 1 1 2 -1 1

29. júní - Santiago Bernabéu, Madrid

2. júlí - Santiago Bernabéu, Madrid

5. júlí - Santiago Bernabéu, Madrid

C riðillBreyta

Flestum bar saman um að þetta væri langöflugasti milliriðillinn, með heimsmeisturum Argentínumanna og brasilíska liðinu sem margir spáðu meistaratitli. Ítalir, sem höfðu lítið sýnt í forriðlunum, urðu hins vegar hlutskarpastir.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   Ítalía 2 2 0 0 5 3 +2 4
2   Brasilía 2 1 0 1 5 4 +1 2
3   Argentína 2 0 0 2 2 5 -3 0

29. júní - Sarrià Stadium, Barcelona

2. júlí - Sarrià Stadium, Barcelona

5. júlí - Sarrià Stadium, Barcelona

D riðillBreyta

Frakkar þurftu lítið að hafa fyrir sigri í riðli sem álitinn var sá slakasti.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1   Frakkland 2 2 0 0 5 1 +4 4
2   Austurríki 2 0 1 1 2 3 -1 2
3   Norður-Írland 2 0 1 1 3 5 -3 0

28. júní - Vicente Calderón Stadium, Madrid

1. júlí - Vicente Calderón Stadium, Madrid

4. júlí - Vicente Calderón Stadium, Madrid

UndanúrslitBreyta

Öll undanúrslitaliðin komu frá Evrópu. Paolo Rossi gerði bæði mörk Ítala gegn Pólverjum. Viðureign Vestur-Þjóðverja og Frakka varð afar dramatísk. Fjögur mörk voru skoruð í framlengingu og grípa þurfti til vítaspyrnukeppni. Oft er vísað til leiksins sem eins þess besta í sögu HM í knattspyrnu.

8. júlí - Camp Nou, Barcelona, áh. 50.000

8. júlí - Ramón Sánchez Pizjuán Stadium, Sevilla, áh. 70.000

BronsleikurBreyta

Pólverjar hrepptu bronsverðlaunin á HM í annað sinn í sögunni, mörk þeirra voru skoruð frá 40. til 46. mínútu.

10. júlí - Estadio José Rico Pérez, Alicante, áh. 28.000

ÚrslitaleikurBreyta

 
Heimsmeistarar Ítala 1982.

Um 90 þúsund manns sáu Ítali tryggja sér heimsmeistaratitilinn í Madrid. Rossi, Tardelli og Altobelli komu Ítölum í 3:0 með mörkum í seinni hálfleik en Breitner klóraði í bakkann undir lokin.

11. júlí - Santiago Bernabéu, Madrid, áh. 90.000

Markahæstu leikmennBreyta

146 mörk voru skoruð í keppninni og skiptust þau niður á 100 leikmenn, þar af var aðeins eitt sjálfsmark.

6 mörk
5 mörk
4 mörk
3 mörk
  •   Falcão
  •   Alain Giresse
  •   László Kiss
  •   Gerry Armstrong