Borgarbyggð er sameinað sveitarfélag á Vesturlandi með nokkrum þéttbýliskjörnum; Borgarnesi, Bifröst, Hvanneyri, Reykholti og Varmalandi og er stærsta sveitarfélag á Íslandi, sem stendur við sjó, en byggir ekki afkomu sína að neinu leyti á sjávarútvegi.

Borgarbyggð
Borgarfjörður
Borgarfjörður
Skjaldarmerki Borgarbyggðar
Staðsetning Borgarbyggðar
Staðsetning Borgarbyggðar
Hnit: 64°32′24″N 21°55′01″V / 64.540°N 21.917°V / 64.540; -21.917
LandÍsland
KjördæmiNorðvesturkjördæmi
Þéttbýliskjarnar
Stjórnarfar
 • SveitarstjóriStefán Broddi Guðjónsson
Flatarmál
 • Samtals4.927 km2
 • Sæti6. sæti
Mannfjöldi
 (2024)
 • Samtals4.100
 • Sæti15. sæti
 • Þéttleiki0,83/km2
Póstnúmer
310, 311, 320
Sveitarfélagsnúmer3609
Vefsíðaborgarbyggd.is
Borgarnes.
Stærsti þéttbýliskjarni Borgarbyggðar, Borgarnes séð frá Brákarey

Sameining

breyta

Sveitarfélagið varð til þegar Borgarnesbær, Hraunhreppur, Norðurárdalshreppur og Stafholtstungnahreppur sameinuðust í eitt sveitarfélag 11. júní 1994. Síðar, 7. júní 1998, sameinuðust Álftaneshreppur, Borgarhreppur og Þverárhlíðarhreppur Borgarbyggð.

23. apríl 2005 var svo kosið um sameiningu við Borgarfjarðarsveit, Hvítársíðuhrepp, Kolbeinsstaðahrepp og Skorradalshrepp. Öll sveitarfélögin samþykktu sameiningu nema Skorradalshreppur, þar var kosið í annað sinn 4. júní sama ár og sameiningartillagan felld í annað sinn. Hin fjögur sveitarfélögin sameinuðust þó og tók sú sameining gildi 10. júní í kjölfar sveitarstjórnarkosninganna 2006.

Staðsetning

breyta

Borgarbyggð nær allt yfir alla Mýrasýslu og Borgarfjarðarsýslu norðan Skarðsheiðar að Skorradalshreppi undanskildum, það er að segja frá frá norðanverðum Skarðsheiði í suðri, að Eyja- og Miklaholtshreppi í norðri og að Holtavörðuheiði í austri.

Atvinnuvegir

breyta

Aðalatvinnuvegir Borgarbyggðar eru landbúnaður, þjónusta og iðnaður, (bygginga, málm og matvælaiðnaður). Meirihluti atvinnustarfsemi Borgarbyggðar fyrir utan landbúnað fer fram í Borgarnesi.

Menntun

breyta

Í Borgarbyggð eru tveir grunnskólar; Grunnskólinn í Borgarnesi og Grunnskóli Borgarfjarðar (varð til við sameiningu Kleppjárnsreykjaskóla, Andakílsskóla og Varmalandsskóla) og fimm leikskólar, Klettaborg Geymt 24 september 2020 í Wayback Machine og Ugluklettur Geymt 5 ágúst 2020 í Wayback Machine í Borgarnesi, Hraunborg Geymt 10 febrúar 2018 í Wayback Machine á Bifröst, Andabær Geymt 13 apríl 2019 í Wayback Machine á Hvanneyri og Hnoðraból Geymt 23 janúar 2021 í Wayback Machine í Reykholtsdal. Auk þess eru tveir háskólar í sveitarfélaginu, Háskólinn á Bifröst (áður Viðskiptaháskólinn og þar áður Samvinnuháskólinn Samvinnuskólinn) og Landbúnaðarháskóli Íslands (áður Landbúnaðarháskólinn á Hvanneyri og þar áður Bændaskólinn á Hvanneyri). Borgarbyggð á aðild að Fjölbrautaskóla Vesturlands á Akranesi og Menntaskóla Borgarfjarðar í Borgarnesi.

   Þessi Íslandsgrein sem tengist landafræði er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.