Eldgosin við Sundhnúksgíga 2023–2024

Þann 18. desember um kl. 22:17 hófst eldgos við Sundhnúksgíga, austan við Svartsengi og norðan við Grindavík.

Mynd af gosinu

Gosið og Grindavík í bakgrunni

Eldgosið séð frá Garði kvöldið sem það hófst

Varnargarðar sem reistir voru við Svartsengi

Mynd af gosinu frá Ægisíðu í Reykjavík 18. desember

Eldgos 18.-21. desember 2023

Tæpum 5 vikum áður var Grindavík rýmd vegna jarðskjálftahrinu sem hafði staðið frá því í október. Nokkrar skemmdir urðu á bænum og stórar sprungur aflöguðu hús og vegi og slitu lagnir. Talið var að kvikugangur væri undir bænum. Gangurinn teygði sig suðvestur/norðaustur um 15 kílómetra og náði út í sjó og norður yfir Sýlingafell.

Ljóst var að gosið var stærst af þeim atburðum Fagradalsfjallselda frá 2021. Sprungan sem opnaðist var allt að 4 kílómetrar. Hraun vall í norðaustur og eftir sólarhring minnkaði sprungan í afmarkaðri virk svæði eða í tvo gíga.

Þann 21. desember sást engin virkni í gígunum. Hraunið breiddi úr sér 3,5 ferkílómetra.

2024

Gosið 14. janúar.

Eldgos 14.-16. janúar 2024

Þann 14. janúar 2024 rétt fyrir klukkan 8 um morguninn opnaðist ný sprunga nálægt Hagafell, og önnur minni innan varnargarða, alveg upp við byggðina í Grindavík. Hraunrennslið eyðilagði hið minnsta þrjú hús í bænum. Rafmagnslaust og heitavatnslaust varð í bænum. Gosvirkni varði ekki lengi og var engin virkni sjáanleg um klukkan eitt eftir miðnætti 16. janúar.

Eldgos 8.-9. febrúar 2024

Eldgosið 8. febrúar.

Um 30 mínútum eftir smáskjálftavirkni norðaustan við Sýlingarfell kl. 5:30, hófst eldgos á sömu slóðum þann 8. febrúar.

Gosið var á sömu slóðum og gaus 18. desember og var sprungan um 3 km löng, frá Sundhnúk í suðri til austurenda Stóra-Skógfells. Gosstrókarnir náðu um 50-80 m hæð og gosmökkurinn upp í um 3 km hæð.

Eldgosið rauf Grindavíkurveg og hitaveitulögn sem þjónaði Suðurnesjum. Það breyttist tímabundið í lítið sprengigos þar sem það komst í grunnvatn. Líkt og með síðustu gos á sömu slóðum minnkaði kraftur gossins þegar leið á fyrsta dag þess.

9. febrúar sást engin virkni í eftirstandandi gígum.

Eldgos 16. mars- 2024

Klukkan 20:23 þann 16. mars hófst gos milli Stóra-Skógarfells og Hagafells. Sprungan var 3,5 kílómetra löng og rann hraun til vesturs og suður til Suðurstrandavegs. Varnargarðar beindu hrauninu frá Grindavík.

Á fimmta degi gossins hafði virknin einangrast í 7-8 gígum. en í lok mars var einungis virkni í tveimur gígum. Hraunið fyllti Melhólsnámu þar sem sótt hafði verið efni í varnargarða. Í byrjun apríl var virkni í einum gíg.

Tenglar

• Síða Jarðvísindastofnunar um gosið