Palestínuríki
Palestínuríki (arabíska: دولة فلسطين, Dawlat Filastin) er ríki sem var stofnað árið 1988 í útlegð af tveimur samtökum Palestínumanna, Frelsissamtökum Palestínu (PLO) og Þjóðarráði Palestínumanna (PNC) með Sjálfstæðisyfirlýsingu Palestínu. Á þeim tíma réði PLO ekki yfir neinu landsvæði í Palestínu. Nú gera samtökin tilkall til Heimastjórnarsvæða Palestínumanna (Vesturbakkinn og Gasaströndin) og vilja gera Jerúsalem að höfuðborg. Öll þessi svæði hafa verið hernumin af Ísraelsher frá því í Sex daga stríðinu 1967.
| Palestínuríki دولة فلسطين Dawlat Filastin'' | |
|
.png)
|
| Fáni | Skjaldarmerki |
| Kjörorð: Ekkert kjörorð | |
| Þjóðsöngur: Fida'i | |
| |
| Höfuðborg | Jerúsalem (yfirlýst) Ramallah, Gaza |
| Opinbert tungumál | arabíska |
| Stjórnarfar | Þingræði
|
| Forseti Forsætisráðherra |
Mahmoud Abbas (محمود عباس) Mohammad Shtayyeh (محمد اشتية) |
| Stofnun | |
| - Yfirlýst | 15. nóvember 1988 |
| - Áheyrnaraðild að Sþ | 29. nóvember 2012 |
| Flatarmál - Samtals - Vatn (%) |
172. sæti 6.220 km² 7 |
| Mannfjöldi - Samtals (2014) - Þéttleiki byggðar |
123. sæti 4.550.368 731/km² |
| VLF (KMJ) | áætl. 2008 |
| - Samtals | 11,95 millj. dala (-. sæti) |
| - Á mann | 2.900 dalir (-. sæti) |
| Gjaldmiðill | jórdanskur dínar egypskt pund ísraelskur sjekel |
| Tímabelti | UTC+2/+3 |
| Þjóðarlén | .ps |
| Landsnúmer | 970 |
Á fundi Arababandalagsins 1974 var því lýst yfir að PLO væri eini lögmæti fulltrúi Palestínumanna sem ættu rétt á stofnun sjálfstæðs ríkis með hraði. Sama ár varð PLO áheyrnarfulltrúi á Allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna. Eftir sjálfstæðisyfirlýsinguna 1988 féllust Sameinuðu þjóðirnar á að nota heitið „Palestína“ í stað PLO. Þetta jafngilti þó ekki viðurkenningu á sjálfstæði Palestínu eða stjórn PLO. Í Oslóarsamkomulaginu 1993 féllst Ísrael á að PLO kæmu fram fyrir hönd Palestínumanna gegn því að PLO hafnaði hryðjuverkum og viðurkenndi tilverurétt Ísraelsríkis. Í kjölfarið myndaði PLO Heimastjórn Palestínumanna sem réði sumum málum á Gasaströndinni og Vesturbakkanum. Þegar Hamassamtökin tóku yfir stjórn Gasastrandarinnar klofnaði þetta ríki í tvennt. Sameinaðri stjórn var aftur komið á í júní 2014.
Flest ríki heims, utan Vesturlanda, hafa viðurkennt Palestínuríki opinberlega. Ísland varð fyrsta land í Norður-Evrópu að viðurkenna Palestínuríki 29. nóvember 2011.[1] Þann 29. nóvember 2012 samþykkti Allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna að gera Palestínu að áheyrnarríki í stað áheyrnarfulltrúa. Þar með er staða Palestínu innan Sameinuðu þjóðanna jafngild stöðu Vatíkansins. Sama ár var ákveðið að heiti ríkisins innan Sameinuðu þjóðanna skyldi vera „Palestínuríki“. Mörg ríki sem ekki hafa viðurkennt Palestínuríki viðurkenna samt PLO sem fulltrúa „Palestínumanna“ eða palestínsku þjóðarinnar.
HeitiðBreyta
Nafnið Palestína er heiti sem Rómverjar notuðu yfir skattlönd sín við botn Miðjarðarhafs. Nafnið kemur frá filisteum. Bæði fyrr og síðar bar þetta svæði og hlutar þess ýmis önnur nöfn eins og Kanansland, Stór-Ísrael, Júdea, Landið helga, Stór-Sýrland, Retjenu og Síon. Þegar Bretar unnu þetta landsvæði af Tyrkjaveldi 1918 fengu þeir umboð Þjóðabandalagsins til að stjórna Bresku Palestínu. Heitið Palestína náði þannig yfir núverandi Ísrael, Vesturbakkann og Gasaströndina.
HeimildirBreyta
- ↑ „Samþykktu að viðurkenna fullveldi Palestínu“. Sótt 2011.
