Gerður Helgadóttir

Gerður Helgadóttir (fædd 11. apríl 1928, látin 17. maí 1975) var mikilvirkur íslenskur myndhöggvari á 20. öld.

Ævi og ferill

Gerður fæddist að Tröllanesi í Norðfirði; hún er dóttir Helga Pálssonar kaupfélagsstjóra og tónskálds og Sigríðar Erlendsdóttur. Gerður ólst upp að Tröllanesi til níu ára aldurs en þá fluttist fjölskyldan til Reykjavíkur. Hún er komin af listhneigðu fólki bæði í móður- og föðurætt og er náskyld Jóhannesi Kjarval. Gerður var sæmd riddarakrossi hinnar íslensku fálkaorðu 1974. Byggingin sem hýsir Listasafn Kópavogs, sem vígt var árið 1994, er kennd við Gerði og ber safnið heitið Gerðarsafn.

Menntun

Eftir þriggja ára nám í Gagnfræðaskóla Austurbæjar í Reykjavík innritaðist Gerður í Myndlista- og handíðaskólann árið 1945. Þar var hún í tvö ár; aðalkennari hennar fyrra árið var Kurt Zier og Kjartan Guðjónsson það seinna. Á þessum árum var engin myndhöggvaradeild við skólann en Gerður og annar nemandi, sem einnig hneigðist að höggmyndalist, fengu aðstöðu í lítilli skonsu sem kölluð var svínastían og var bakatil í skólanum sem þá var á Grundarstíg 2A. Sumarið 1947 fékk Gerður tilsögn um meðferð meitla og annarra áhalda hjá Sigurjóni Ólafssyni. Hún fékk skólavist í Konunglegu dönsku akademíunni þá um haustið. Gjaldeyrishöft og fjárskortur gerðu það að verkum að ekkert varð úr skólavistinni í Kaupmannahöfn. Faðir Gerðar, samstarfsmenn hans og vinir, lögðust þá á eitt til að Gerður kæmist í framhaldsnám til Ítalíu og niðurstaðan varð sú að hún fékk skólavist í Acccademia di Belle arte í Flórens þar sem hún var í tvö ár. Þaðan lá leiðin til Parísar þar sem hún hún stundaði nám í Académic de la Grande-Chaumiére 1949-1950. Aðalkennari hennar þar var Ossip Zadkine sem var rússneskur myndhöggvari. Veturinn 1950-1951 stundaði Gerður nám við einkaskóla Ossip Zadkine.

Sýningar Gerðar á Íslandi

Fyrsta einkasýning Gerðar á Íslandi var í Listamannaskálanum 1951. Nokkur verk seldust og hlaut sýningin góðar undirtektir. Næsta sýning var sameiginleg sýning í Bogasal Þjóðminjasafns Íslands með André Enard árið 1956. Sýningin fékk góða dóma og nokkrar myndir seldust. Þriðju sýningu sína á Íslandi hélt hún einnig í Bogasalnum 1962 og þá sýndi hún ásamt eiginmanni sínum Jean Leduc.

Nokkur verk Gerðar

• Steindir gluggar í Hallgrímskirkju í Saurbæ en myndefni þeirra er að mestu sótt í Passíusálma sr. Hallgríms Péturssonar og þar með píslarsögu guðspjallanna.
• Steindir gluggar í Kópavogskirkju sem framfæra lífsgönguna frá vöggu til grafar.
• Steindir gluggar í Ólafsvíkurkirkju.
• Steindir gluggar í Skálholtskirkju sem sýna gang hjálpræðissögunnar.
• Steindir gluggar í Neskirkju við Hagatorg í Reykjavík.
• Mósaíkmynd á Tollstöðvarhúsinu við Tryggvagötu í Reykjavík sem var afhjúpuð með viðhöfn 7. september 1973.
• Bronsmynd í húsnæði Landsbankans við Strandgötu í Hafnarfirði.
• Bronsmynd í Menntaskólanum við Hamrahlíð.
• Myndir á vesturhlið hússins að Dugguvogi 2 í Reykjavík.
• Skúlptúr á hringtorgi við Náttúrufræðistofu Kópavogs.

Í nokkrum kirkjum í Þýskalandi eru gluggar eftir Gerði Helgadóttur.

  Þetta æviágrip er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.

Heimildir

• Elín Pálmadóttir,(1998) Gerður: ævisaga myndhöggvara önnur útgáfa (Listasafn Kópavogs - Gerðarsafn).
• Gerður Helgadóttir myndhöggvari (1995) (Listasafn Kópavogs - Gerðarsafn).