Evrópukeppnin í knattspyrnu 1980
Evrópukeppnin í knattspyrnu 1980 eða EM 1980, var sjötta Evrópukeppni karla í knattspyrnu. Lokakeppnin var haldin í Ítalíu á tímabilinu 11. og 22. júní 1980. Í keppninni voru í fyrsta skipti átta lið sem léku til úrslita í stað fjögurra áður. Keppnina sigraði Vestur-Þýskaland í leik gegn belgíska landsliðinu með tvem mörkum gegn einu. Í leik um þriðja sætið sigraði landslið Tékkóslóvakíu Ítali í vítaspyrnukeppni sem fór níu mörk gegn átta.
Val á gestgjöfum
breytaFyrri úrslitakeppnir Evrópumótsins höfðu talið fjögur lið, þar sem gestgjafar voru valdir úr hópi þeirra liða sem tryggt höfðu sér sæti í úrslitakeppninni. Með því að stækka úrslitakeppnina þurfti að ákveða mótstaðinn með lengri fyrirvara, auk þess sem gestgjöfunum var tryggt öruggt sæti án forkeppni.
Haustið 1977 tilkynnti stjórn UEFA að Englendingar, Grikkir, Ítalir, Hollendingar, Svisslendingar og Vestur-Þjóðverjar væru allir fúsir til að taka að sér verkefnið. Í fyrstu umferð var umsóknarlöndunum fækkað niður í tvö: England og Ítalíu. Tæpum mánuði síðar var tilkynnt að Ítalir hefðu hreppt hnossið.
Undankeppni
breytaKeppt var í sjö riðlum. Lið frá Austur-Evrópu, sem verið höfðu sigursæl í fyrri keppnum, áttu erfitt uppdráttar og komust fæst áfram. Júgóslavar féllu naumlega úr leik fyrir Spánverjum og Hollendingar skutu bæði Pólverjum og Austur-Þjóðverjum aftur fyrir sig. Þessar þrjár þjóðir voru í riðli með Íslendingum sem töpuðu öllum átta leikjum sínum í keppninni og hlutu markatöluna 2:21.
Sovétmenn sem löngum voru taldir í hópi sterkustu Evrópuliðanna ollu vonbrigðum og enduðu í fjórða og neðsta sæti síns riðils, sem Grikkir unnu óvænt. Maltverjar náðu aðeins einu stigi í sínum riðli en fögnuðu því vel, enda frækilegt jafntefli gegn Vestur-Þjóðverjum.
Úrslit
breytaÁtta lið kepptu í úrslitakeppninni. Þeim var skipt upp í tvo fjögurra liða riðla. Sigurlið hvors um sig komust í úrslitaleikinn en liðin í öðru sæti léku um bronsverlaun.
Riðill 1
breytaVestur-Þjóðverjar unnu sigra á Evrópumeisturum Tékkóslóvakíu og Hollendingum í fyrstu tveimur umferðunum og dugði því tilþrifalítið jafntefli í lokaleiknum gegn Grikkjum sem kepptu á sínu fyrsta stórmóti.
| Sæti | Lið | L | U | J | T | Sk | Fe | M.munur | Stig | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  |
Vestur-Þýskaland | 3 | 2 | 1 | 0 | 4 | 2 | +2 | 5 |
| 2 |  |
Tékkóslóvakía | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 3 | +1 | 3 |
| 3 |  |
Holland | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 3 |
| 4 |  |
Grikkland | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 4 | -3 | 1 |
| 11. júní 1980 | |||
| Tékkóslóvakía
|
0:1 | Vestur-Þýskaland
|
Ólympíuleikvangurinn, Róm Áhorfendur: 10.500 Dómari: Alberto Michelotti, Ítalíu |
| Rummenigge 57 |
| 11. júní 1980 | |||
| Holland
|
1:0 | Grikkland
|
Stadio San Paolo, Napólí Áhorfendur: 14.990 Dómari: Adolf Prokop, Austur-Þýskalandi |
| Kist 65 (vítasp.) |
| 14. júní 1980 | |||
| Vestur-Þýskaland
|
3:2 | Holland
|
Stadio San Paolo, Napólí Áhorfendur: 29.889 Dómari: Robert Wurtz, Frakklandi |
| Allofs 20, 60, 65 | Rep 79 (vítasp.), W. van de Kerkhof 85 |
| 14. júní 1980 | |||
| Grikkland
|
1:3 | Tékkóslóvakía
|
Ólympíuleikvangurinn, Róm Áhorfendur: 7.614 Dómari: Pat Partridge, Englandi |
| Anastopoulos 14 | Panenka 6, Vízek 26, Nehoda 63 |
| 17. júní 1980 | |||
| Holland
|
1:1 | Tékkóslóvakía
|
San Siro, Mílanó Áhorfendur: 11.889 Dómari: Hilmi Ok, Tyrklandi |
| Kist 59 | Nehoda 16 |
| 17. júní 1980 | |||
| Grikkland
|
0:0 | Vestur-Þýskaland
|
Stadio Comunale, Tórínó Áhorfendur: 13.901 Dómari: Brian McGinlay, Skotlandi |
Riðill 2
breytaLítið var skorað í riðlinum, þar sem heimamenn luku keppni með markatölunni 1:0. Belgar spilltu gleðinni fyrir gestgjöfunum með því ná markalausu jafntefli gegn þeim í lokaleiknum og tryggja sér þar með sigurinn í riðlinum.
| Sæti | Lið | L | U | J | T | Sk | Fe | M.munur | Stig | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  |
Belgía | 3 | 1 | 2 | 0 | 3 | 2 | +1 | 4 |
| 2 |  |
Ítalía | 3 | 1 | 2 | 0 | 1 | 0 | +1 | 4 |
| 3 |  |
England | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 3 |
| 4 |  |
Spánn | 3 | 0 | 1 | 2 | 2 | 4 | -2 | 1 |
| 12. júní 1980 | |||
| Belgía
|
1:1 | England
|
Stadio Comunale, Tórínó Áhorfendur: 15.186 Dómari: Heinz Aldinger, Vestur-Þýskalandi |
| Ceulemans 29 | Wilkins 26 |
| 12. júní 1980 | |||
| Spánn
|
0:0 | Ítalía
|
San Siro, Mílanó Áhorfendur: 46.337 Dómari: Károly Palotai, Ungverjalandi |
| 15. júní 1980 | |||
| Belgía
|
2:1 | Spánn
|
San Siro, Mílanó Áhorfendur: 11.430 Dómari: Charles Corver, Hollandi |
| Gerets 17, Cools 65 | Quini 36 |
| 15. júní 1980 | |||
| England
|
0:1 | Ítalía
|
Stadio Comunale, Tórínó Áhorfendur: 59.649 Dómari: Nicolae Rainea, Rúmeníu |
| Tardelli 79 |
| 18. júní 1980 | |||
| Spánn
|
1:2 | England
|
Stadio San Paolo, Napólí Áhorfendur: 14.440 Dómari: Erich Linemayr, Austurríki |
| Dani 48 (vítasp.) | Brooking 19, Woodcock 61 |
| 18. júní 1980 | |||
| Ítalía
|
0:0 | Belgía
|
Ólympíuleikvangurinn, Róm Áhorfendur: 42.318 Dómari: António Garrido, Portúgali |
Bronsleikur
breytaÍ síðasta sinn var keppt um 3. sætið á Evrópumóti. Úrslit fengust ekki fyrr en eftir maraþon vítakeppni þar sem leikmenn skoruðu úr sautján fyrstu spyrnunum uns úrslit réðust.
21. júní - Stadio San Paolo, Napólí, áh. 24.659
Tékkóslóvakía 1:1 
Ítalía (9:8 e. vítakeppni)
Úrslitaleikur
breytaVestur-Þjóðverjar höfðu mátt sætta sig við silfurverðlaunin á tveimur síðustu mótum þegar komið var til leiks gegn Belgum. Horst Hrubesch leikmaður Hamburger SV skoraði eftir tíu mínútur og aftur í lokin, en í millitíðinni hafði René Vandereycken leikmaður Club Brugge jafnað metin úr vítaspyrnu.
| 22. júní 1980 | |||
| Vestur-Þýskaland
|
2:1 | Belgía
|
Ólympíuleikvangurinn, Róm Áhorfendur: 47.860 Dómari: Nicolae Rainea, Rúmeníu |
| Hrubesch 10, 80 | Vandereycken 75 (vítasp.) |
Heimildir
breyta- Fyrirmynd greinarinnar var „UEFA Euro 1980“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt júlí 2012.