Patti Smith (Patricia Lee Smith) (fædd 30. desember 1946)[1] er bandarísk söngkona, lagasmiður, ljóðskáld og myndlistarkona sem var mikill áhrifavaldur pönkhreyfingarinnar í New York með fyrstu plötu sinni, Horses, árið 1975.

Patti Smith
Patti Smith við Provinssirock-hátíðina í Finnlandi árið 2007.
Patti Smith við Provinssirock-hátíðina í Finnlandi árið 2007.
Upplýsingar
FæddPatricia Lee Smith
30. desember 1946 (1946-12-30) (77 ára)
UppruniChicago, Illinois, Bandaríkjunum
StefnurPönk-rokk
HljóðfæriGítar, klarinett
ÚtgáfufyrirtækiArista, Columbia
Vefsíðahttp://www.pattismith.net

Smith er þekkt fyrir að blanda saman rokki og ljóðlist í verkum sínum. Þekktasta lag hennar er Because the Night, sem hún samdi ásamt Bruce Springsteen. Lagið komst í 13. sæti Billbord Hot 100-listans árið 1978 og í 5. sæti í Bretlandi. Árið 2005 sæmdi franska menntamálaráðuneytið Patti frönsku Lista- og bréfaorðunni (franska: Ordre des Arts et Lettres).[2] Árið 2007 var hún sett inn í Rock and Roll Hall of Fame.[3]

Þann 17. nóvember 2010 hlaut Smith bandarísku viðurkenninguna National Book Award fyrir endurminningar sínar, Just Kids.[4] Í bókinni fjallaði Smith um samband sitt við lífsförunaut sinn, Robert Mapplethorpe, og sagðist hafa uppfyllt loforð sem hún gaf honum á dánarbeði hans með útgáfu bókarinnar. Árið 2010 lenti Smith í 47. sæti á lista tímaritsins Rolling Stone yfir 100 bestu listamenn allra tíma.[5] Hún hlaut einnig sænsku Polarverðlaunin árið 2011.

Æviágrip

breyta

1946-1967: Æska

breyta

Patricia Lee Smith fæddist í Chicago. Foreldrar hennar voru Beverly Smith, djasssöngkona og síðar þjónn, og Grant Smith, vélstjóri hjá Honeywell álverinu.[6] Fjölskyldan var af írskum uppruna[7] og Patti var elst af fjórum börnum. Þegar hún var 4 ára flutti fjölskyldan frá Chicago til Germantown hverfisins í Philadelphia,[8] áður en fjölskyldan flutti til Pitman, New Jersey[9] og síðar í Woodbury Gardens hluta Deptford Township, New Jersey.[10]

Á unga aldri hlustaði Patti á plöturnar Shrimp Boats eftir Harry Belafonte, The Money Tree eftir Patience and Prudence og Another Side of Bob Dylan, sem móðir hennar gaf henni. Patti útskrifaðist frá Deptford Township High School árið 1964 og fór að vinna í verksmiðju.[11][12] Hún fæddi fyrsta barn sitt, dóttur, 26. apríl 1967 og ákvað að gefa hana til ættleiðingar.[12]

1967-1973: New York

breyta

Árið 1967 hætti hún námi í Glassboro State College (nú Rowan University) og flutti til Manhattan. Þar hitti hún ljósmyndarann Robert Mapplethorpe þegar hún starfaði í bókabúð ásamt vinkonu sinni og skáldinu Janet Hamill. Patti og Mapplethorpe áttu í ástarsambandi, sem var stormasamt bæði vegna þess að parið barðist við fátækt og Mapplethorpe var óviss með kynhneigð sína. Patti telur Mapplethorpe eina mikilvægastu manneskju í lífi sínu og í bók sinni Just Kids vísar hún til hans sem listamann lífs síns. Myndir Mapplethorpe af henni voru notaðar á umslög fyrir plötur sem Patti Smith Group gaf út, og þau voru vinir þar til Mapplethorpe lést árið 1989. Bók hennar og plata The Coral Sea var tileinkuð minningu hans auk þess sem Just Kids sagði sögu sambands þeirra. Patti skrifaði einnig ritgerðir fyrir nokkrar bækur Mapplethorpe, fyrst Flowers sem gefin var út eftir dauða hans.

Patti fór til Parísar með systur sinni árið 1969 og byrjaði að spila fyrir pening og stunda gjörningalist. Þegar hún kom aftur til Manhattan bjó hún í Hotel Chelsea með Mapplethorpe; þau heimsóttu oft Kansas City og CBGB Max. Hún samdi texta fyrir tónlist í kvikmynd Sandy Daley, Robert Having His Nipple Pierced, þar sem Mapplethorpe fór með aðalhlutverkið. Sama ár kom hún fram með Wayne County í leikriti Jackie Curtis, Femme Fatale. Síðar fór hún með aðalhlutverkið í leikriti Tony Ingrassia, Island. Sem meðlimur í Poetry Project St. Marks, varði hún fyrri hluta áttunda áratugarins í að skapa málverk, skrifa og koma fram. Árið 1971 kom hún fram í eitt skipti í leikritinu Cowboy Mouth,[13] sem hún skrifaði ásamt Sam Shepard.

Patti kom um tíma til greina í hlutverk aðalsöngvara í Blue Öyster Cult en hún skrifaði texta fyrir nokkur lög hljómsveitarinnar. Hún átti í ástarsambandi við hljómborðsleikara sveitarinnar, Allen Lanier á þessum tíma. Á þessum árum skrifaði hún einnig greinar í tímarit um rokktónlist, en nokkrar þeirra voru birtar í Rolling Stone og Creem.[14]

1974-1979: Patti Smith Group

breyta
 
Smith að koma fram í Cornell University , 1978

Árið 1974 var Patti byrjuð að spila rokk, fyrst með gítarleikaranum Lenny Kaye og síðar með hljómsveit sem samanstóð af Kaye, Ivan Kral á gítar og bassa, Jay Dee Daugherty á trommur og Richard Sohl á píanó. Kral var flóttamaður frá Tékkóslóvakíu sem hafði flutt til Bandaríkjanna árið 1966 með foreldrum sínum, sem voru diplómatar. Eftir Varsjárbandalagið í Tékkóslóvakíu árið 1968 ákvað hann að snúa ekki aftur til heimalands síns. Hljómsveitin fékk fjármagn frá Sam Wagstaff til að taka upp sína fyrstu smáskífu Hey Joe / Piss Factory árið 1974. Á A-hlið plötunnar var rokklag með ljóðalestri um flóttakonuna Patty Hearst („Patty Hearst, þú stendur þarna fyrir framan Symbionese Liberation Army fánann með fótleggi þína í sundur, ég var að spá varstu að fá það á hverju kvöldi frá svörtum byltingarmanni og konunum hans...").[15] Síðar kom í ljós að Hearst hefði verið haldið gegn vilja sínum og henni ítrekað hótað lífláti og nauðgunum.[16] B-hliðin lýsir hjálparvana reiði sem Smith upplifði á meðan hún vann færibandavinnu í verksmiðju og frelsunina sem hún uppgötvaði í stolinni bók, illuminations eftir 19. aldar skáldið Arthur Rimbaud.[11] Árið 1996 sagði hún í viðtali um listræn áhrif á yngri árum: „Ég hafði helgað svo mikið af stelpulegu dagdraumum mínum Rimbaud. Rimbaud var eins og kærastinn minn."[17]

 
Smith að koma fram með Patti Smith Group, í Þýskalandi, 1978

Síðar sama ár flutti hún textann úr Wake Up Screaming af plötu Ray Manzarek, The Whole Thing Started With Rock & Roll Now it's Out of Control.

Patti Smith Group fékk saming hjá Clive Davis frá Arista Records og árið 1975 gáfu þau út sína fyrstu plötu, Horses sem framleidd var af John Cale. Platan sameinaði pönk, rokk og ljóðalestur og hefst með ábreiðu af laginu Gloria eftir Van Morrison. Myndin á plötuumslaginu af Mapplethorpe hefur orðið ein af sígildum myndum rokksögunnar.[18] Á þessum tíma voru vinsældir punk-rokksins að vaxa og Patti Smith Group fór í tónleikaferðir um Bandaríkin og Evrópu. Hráa hljóðið á annarri plötu hópsins, Radio Ethiopia, endurspeglaði þetta og var hún töluvert óaðgengilegri en Horses. Platan Radio Ethiopia fékk upphaflega slæma dóma en nokkur laga plötunnar hafa staðið tímans tönn og Patti flytur þau reglulega á tónleikum.[19] Hún hefur sagt að Radio Ethiopia hafi verið innblásin af hljómsveitinni MC5.

Þann 23. janúar 1977 í miðju tónleikaferðalagi datt Smith af háu sviði í Tampa í Florida og féll 15 fet niður á steypt gólf hljómsveitargryfjunnar og braut nokkra hálsliði.[20] Meiðslin gerðu það að verkum að hún þurfti hvíld og mikla endurhæfingu en á meðan fékk hún tækifæri til að endurmeta, endurnæra og endurskipuleggja líf sitt. Patti Smith Group gaf út tvær plötur til viðbótar fyrir lok áttunda áratugarins, Easter (1978) var vinsælasta plata hennar og innihélt lagið Because the Night sem Patti samdi með Bruce Springsteen. Platan Wave (1979) var ekki eins vinsæl, þó svo að lögin Frederick og Dancing Barefoot væru bæði spiluð í útvarpi.[21]

1980-1995: Hjónaband

breyta
 
Smith með dóttur sinni Jesse Smith á 2011 Time 100 hátíðinni

Áður en Wave var gefin út, hitti Patti, sem þá var aðskilin frá Allen Lanier, Fred "Sonic" Smith, fyrrum gítarleikara rokkhljómsveitarinnar MC5 frá Detroit. Þau giftu sig og voru lögin Dancing Barefoot og Frederick á Wave plötunni bæði tileinkuð honum. Á sínum tíma var það vinsæll brandari að hún hefði giftst Fred eingöngu vegna þess að hún þyrfti þá ekki að breyta eftirnafni sínu.[22] Þau eignuðust soninn Jackson (1982) sem giftist síðar Meg White trommara The White Stripes[23] og dótturina Jesse (1987).

Á tíunda áratuginum var Smith að mestu hætt í tónlistarbransanum og bjó með fjölskyldu sinni norður af Detroit í St. Clair Shores í Michigan. Í júní 1988 gaf hún út plötuna Dream of Life , sem innihélt lagið People Have the Power. Fred Smith lést 4. nóvember 1994 úr hjartaáfalli. Stuttu síðar lést bróðir hennar Todd óvænt.

Þegar Jackson sonur hennar varð 14 ára, ákvað Smith að flytja aftur til New York. Eftir áhrif þessara dauðsfalla, hvöttu vinir hennar, þeir Michael Stipe í R.E.M. og Allen Ginsberg hana til að fara aftur í tónleikaferðalög. Hún spilaði um tíma með Bob Dylan í desember 1995.

1996-2003: Endurkoma

breyta

Árið 1996 starfaði Smith með samstarfsfólki sínu við upptökur á Gone Again, með „About a Boy“ sem var virðingavottur við Kurt Cobain. Sama ár samdi hún lagið E-Bow the Letter með Stipe, sem var á plötunni New Adventures in Hi-Fi með R.E.M., sem hún flutti með hljómsveitinni á tónleikum. Eftir útgáfu Gone Again tók Patti upp tvær nýjar plötur, Peace and Noise árið 1997 og Gung Ho árið 2000. Safn verka hennar The Patti Smith Masters, kom út árið 1996 og árið 2002 kom Land (1975-2002), tveggja diska samantekt sem inniheldur ábreiðu af When Doves Cry eftir Prince. Listsýning Smith Strange Messenger var haldin á The Andy Warhol Museum í Pittsburgh þann 28. september 2002.[24]

2004-2009

breyta

Þann 27. apríl 2004 gaf Patti Smith út Trampin sem innihélt nokkur lög um móðurhlutverkið, að hluta til sem virðingavott við móður sína, sem lést tveimur árum áður. Það var fyrsta plata hennar útgefin af Columbia Records, sem varð fljótlega systramerki fyrra útgáfufyrirtækis hennar Arista Records. Patti stýrði Meltdown hátíðinni í London 25. júní 2005, þar sem næst síðasti viðburðurinn var fyrsti heildarflutningur á Horses.

 
Smith að flytja á Primavera Sound Festival (2007)

Hinn 10. júlí 2005 hlaut Smith heiðursorðu Ordre des Arts et des Lettres frá franska menntamálaráðuneytinu. Í ágúst 2005 flutti hún fyrirlestur um ljóð Arthur Rimbaud og William Blake.

Smith var heiðruð af Rock and Roll Hall of Fame þann 12. mars 2007. Hún helgaði viðurkenninguna minningu látna eiginmanns síns Fred, og flutti The Rolling Stones lagið Gimme Shelter. Lokalag athafnarinnar var lag hennar People Have the Power sem spilað var af stórum hópi þekktra listamanna.[25]

Frá nóvember 2006 til janúar 2007 var sýning sem kallast Sur les Traces [26] sett upp í Trolley Gallery í London með polaroid myndum sem Patti tók og gaf Trolley í fjáröflunarskini fyrir útgáfu Double Blind, bókar um stríðið í Líbanon árið 2006 með ljósmyndum Paolo Pellegrin. Árið 2008 hélt Fondation Cartier pour l'Art Contemporain í París stóra sýningu með myndlist Patti Smith, Land 250.[27]

 
Smith með Jane Ciabattari, forseta National Book Critics Circle og NBCC stjórnarmanninum John Reed. Minningarverk Smith, Just Kids, komst í lokaval fyrir sjálfsævisöguverðlaun NBCC árið 2010. [28]

Árið gerði Steven Sebring heimildarmynd um Patti sem nefndist Dream of Life.[29] Plata með tónleikum Patti og Kevin Shields, The Coral Sea var gefin út í júlí 2008.

Árið 2010 hlaut Patti heiðursdoktorsgráðu í list frá Pratt Institute ásamt arkitektinum Daniel Libeskind, Glenn Lowry, forstjóra MoMA, fyrrverandi kennaranum Barbaralee Diamonstein-Spielvogel, rithöfundinum Jonathan Lethem og leikstjóranum Steven Soderbergh.[30] Eftir að hafa tekið við gráðunni flutti Patti ræðu[31] og flutti tvö lög ásamt Lenny Kaye. Í ræðunni sagði Smith að árið 1967 þegar hún flutti til New York hefði hún ekki fengið inngöngu í Pratt en flestir vinir hennar voru nemendur þar og vörðu ómældum tíma á Pratt háskólasvæðinu. Hún bætti við að það hefði verið gegnum vinina og Pratt prófessora sem hún hafi öðlast mikið af listrænum hæfileikum sínum sem gerði heiðurinn frá stofnuninni sérstaklega mikilvægan fyrir hana 43 árum síðar.[32]

Patti var ein af sigurvegurum Polar Music verðlaunanna árið 2011.[33] Hún lék í fyrsta sinn í sjónvarpi 64 ára gömul í sjónvarpsþættinum Law & Order: Criminal Intent, í þætti sem kallast Icarus.[34] Árið 2011 skrifaði hún glæpasögu sem gerist í London.

Smith tók upp ábreiðu af lagi Buddy Holly Words of Love fyrir plötuna Rave on Buddy Holly í tilefni 75. afmælisári Holly árið 2011.[35] Hún skráði einnig lagið Capitol Letter fyrir aðra mynd Hunger Games seríunnar, The Hunger Games: Catching Fire.[36]

Ellefta stúdíóplata Patti, Banga, var gefin út í júní 2012.

Árið 2012 tók Patti einnig upp ábreiðu af Io koma persona eftir ítalska söngvarann og tónskáldið Giorgio Gaber.[37] [38] .

 
Patti Smith að koma fram hjá Haldern Pop 2014

Árið 2015 gaf Adult Swim henni tækifæri til að semja lag fyrir lokaþátt Aqua Teen Hunger Force. Patti, sem var mikill aðdáandi þátanna, tók upp lagið Aqua Teen Dream með hjálp barna sinna og hljómsveitar.[39]

Hinn 10. desember 2016 mætti Patti á Nóbelsverðlaunahátíðina í Stokkhólmi fyrir hönd Bob Dylan Nóbelsverðlaunahafa í bókmenntum, sem gat ekki verið viðstaddur. Eftir kynningarræðu Horace Engdahl í sænsku akademíunni, söng hún Dylan lagið A Hard Rain's Falling. Við flutning lagsins var hún taugaóstyrk og gekk erfiðlega að syngja hluta þess [40] en hélt áfram og hlaut mikið lófaklapp í lokin.[41] [42]

Árið 2017 kom Smith fram í Song to Song, leikstýrð af Terrence Malick á móti þeim Rooney Mara og Ryan Gosling.[43][44] Hún kom síðar fram í Detroit árið 2017 í sýningu U2 The Joshua Tree og flutti Mothers of the Disappeared með hljómsveitinni.

Arfleifð

breyta
 
Smith að koma fram á TIM Festival, Rio de Janeiro (2006)

Patti hefur verið Michael Stipe í R.E.M. mikill innblástur og hafði platan Horses mikil áhrif á hann þegar hann var 15 ára. Hann hefur sagt að þá hafi hann ákveðið að hann myndi stofna hljómsveit.[45]

Árið 2004, talaði Shirley Manson í Garbage um áhrif Patti á hana. Morrissey og Johnny Marr meðlimir The Smiths, deildu þakklæti sínu fyrir Horses eftir Patti og sögðu að lag þeirra The Hand That Rocks the Cradle sé endurunnið úr einu af lögum plötunnar, Kimberly.[46] Meðlimir hljómsveitarinnar U2 nefna Patti einnig sem áhrifavald. Árið 2005 gaf skoska söngkonan KT Tunstall út lagið Suddenly I See til heiðurs Patti.[47] Kanadíski leikarinn Elliott Page nefnir Patti oft sem eitt af átrúnaðargoðum sínum og hefur tekið ýmsar myndir sem svipa til þekktra mynda hennar og írska leikkonan Maria Doyle Kennedy nefnir hana einnig oft sem mikinn áhrifavald. 1978-1979 lék Gilda Radner persónuna Candy Slice á Saturday Night Live og var hún byggð á Patti.

Courtney Love í Hole hefur nefnt Patti fyrir að hafa mikil áhrif á hana þegar hún á unglingsaldrei eignaðist plötuna Horses og segist hafa áttað sig á því að hægt væri að gera eitthvað sem færi á móti straumnum án ofbeldis eða glæpa.

Bandaríska poppsöngkonan Madonna hefur einnig nefnt Patti sem einn af stærstu áhrifavöldum á sínum ferli.[48]

Frumraun rokkhljómsveitarinnar The Waterboys, A Girl Called Johnny, var skrifuð sem virðingarvottur til Patti.[49]

Aðgerðarstefna

breyta
 
Patti Smith á Defence of the Earth - Paradiso (2018)

Árið 1993, kom Patti að „Memorial Tribute (Live)“ á AIDS-Benefit plötunni No Alternative sem framleidd var af Red Hot Organization.

Patti var stuðningsaðili Green Party og studdi Ralph Nader í forsetakosningunum í Bandaríkjunum árið 2000.[50] Hún leiddi fjölda fólks í söng á Over the Rainbow og People Have the Power í kosningabaráttunni.[51] Hún hélt ræður og söng í fyrstu mótmælunum gegn Írakstríðinu þar sem George W. Bush forseti Bandaríkjanna talaði á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna. Hún studdi John Kerry frambjóðenda Demókrataflokksins í forsetakosningunum árið 2004. Veturinn 2004/2005 ferðaðist hún aftur með Nader í mótmælum gegn Íraksstríðinu og kallaði eftir brottrekstri George W. Bush.[50]

Patti gaf út tvö ný lög í London í september 2006. Louise Jury, sem skrifaði fyrir The Independent, sagði þau einkennast af tilfinningalegri árás á bandaríska og ísraelska utanríkisstefnu. Lagið Qana [52] var um ísraelska loftárás á þorpið Qana í Libanon en lagið Without Chains [53] fjallar um Murat Kurnaz, tyrkneskan ríkisborgara sem var fæddur og uppalinn í Þýskalandi en var haldið í Guantanamo Bay í fjögur ár.

Í viðtali sagði Patti að fjölskylda Kurnaz hafi haft samband við sig og að hún hafi skrifað stuttan texta fyrir bók sem hann hafði í smíðum.[54] Bók Kurnaz, Five Years of My Life, var gefin út á ensku af Palgrave Macmillan í mars árið 2008, með formála eftir Patti.[55]

Þann 26. mars 2003, tíu dögum eftir andlát Rachel Corrie, kom Patti fram í Austin, Texas og hélt tónleika gegn stríði. Hún samdi síðar lagið Peaceable Kingdom sem var tileinkað Rachel. Árið 2009, á Meltdown tónleikum sínum í Festival Hall, vottaði hún Írönunum sem tóku þátt í mótmælum eftir kosningar virðingu sína með því að segja „Hvar er atkvæðið mitt?" í útgáfu lagsins People have the Power.[56]

Árið 2015, kom hún fram með Ralph Nader, talaði og flutti lögin Wing og People Have the Power á American Museum of Tort Law athöfn í Winsted í Connecticut.[57] Hún flutti Wing aftur árið 2016 sem virðingarvottur til Julian Assange og WikiLeaks á viðburði í París í Frakklandi.[58] Patti talaði, las ljóð og flutti nokkur lög ásamt dóttur sinni Jesse á ráðstefnu Ralph Nader, Breaking Through Power, í DAR Constitution Hall í Washington, DC [59]

Tilvísanir

breyta
  1. . ISBN 978-0-684-82363-8. {{cite book}}: |title= vantar (hjálp)
  2. „La une du ministère de la Culture et de la Communication“. www2.culture.gouv.fr (franska).
  3. http://www.rockhall.com/inductees/patti-smith. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  4. "National Book Awards - 2010" . National Book Foundation . Sótt 26. febrúar 2012. (Með ræðu ræðu, viðtal og lestur.)
  5. Stone, Rolling (3. desember 2010). „100 Greatest Artists“. Rolling Stone.
  6. {{cite news}}: Tóm tilvísun (hjálp)
  7. . ISBN 978-0-06-200844-2. {{cite book}}: |title= vantar (hjálp)
  8. 1957: Barnæsku í eldi, The Independent, 28. apríl 2012, í Radar kafla, með útdrætti frá Woolgathering eftir Patti Smith.
  9. http://www.oceanstar.com/patti/intervus/751229nw.htm. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  10. http://www.aristarec.com/psmith/smithbio.html. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  11. 11,0 11,1 „Patti Smith Songs, Albums, Reviews, Bio & More“. AllMusic (enska).
  12. 12,0 12,1 Smith, Patti (2010). Just Kids, p. 20. HarperCollins, New York. ISBN 978-0-06-621131-2.
  13. https://www.rollingstone.com/artists/pattismith/biography. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  14. http://www.exclaim.ca/articles/multiarticlesub.aspx?fid1=25407. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  15. http://www.oceanstar.com/patti/lyrics/heyjoe.htm. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  16. „Symbionese Liberation Army - FoundSF“. www.foundsf.org.
  17. Moore, Thurston, "Patti Smith" Geymt 3 febrúar 2012 í Wayback Machine , BOM Magazine Winter, 1996. Hent 18 júlí 2012.
  18. http://www.superseventies.com/greatestalbumcovers.html. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp) [óvirkur tengill]
  19. http://setlists.pattismithlogbook.info/years/2007.html. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  20. http://www.pattismithlogbook.info/logbook/chronology/1977/19770123.htm. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  21. http://www.pattismithland.com/sotw.htm. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  22. http://babellist.xnet2.com/9903/msg00195.html. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  23. http://seattletimes.com/html/entertainment/2009264040_apusmusicmegwhite.html. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp) [óvirkur tengill]
  24. (PDF) http://www.warhol.org/whats_on/pdfs/PR_Patti_Smith.pdf. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  25. http://spinner.aol.com/rockhall/2007-induction-ceremony. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  26. http://www.trolleybooks.com/exhibitionSingle.php?exhibId=37. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp) [óvirkur tengill]
  27. http://fondation.cartier.com/. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  28. NBCC Awards Night: Velkominn forseti , Jane Ciabattari, Critical Mass, 12. mars 2011. Sótt 15. apríl 2011.
  29. Patti Smith: Draumur lífsins , fjölbreytni , 29. janúar 2008. Sótt 23. maí 2008.
  30. „Pratt's Commencement to be Held on May 17 at Radio City Music Hall in Manhattan“. Pratt Institute (bandarísk enska). 6. júní 2022.
  31. https://www.youtube.com/watch?v=zjXjqWTXQ2w. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  32. http://www.mediabistro.com/unbeige/education/patti_smith_to_pratt_grads_be_happy_take_care_of_your_teeth_162167.asp. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp) [óvirkur tengill]
  33. http://www.polarmusicprize.org/home/patti-smith/. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp) [óvirkur tengill]
  34. http://www.tvguide.com/News/Patti-Smith-Law-Order-1034304.aspx. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp) [óvirkur tengill]
  35. http://www.sltrib.com/sltrib/blogsburger/51713618-53/holly-buddy-rave-apple.html.csp. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  36. Jagernauth, Kevin (26. september 2013). 'The Hunger Games: Catching Fire' Soundtrack Features Coldplay, Patti Smith, The National, The Weeknd & More“. IndieWire.
  37. [1] [óvirkur tengill]
  38. http://www.giorgiogaber.it/news/io-ci-sono-50-artisti
  39. http://pitchfork.com/news/60917-patti-smith-talks-aqua-teen-hunger-force-finale-song-a-dream-come-true/. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  40. Smith, Patti (14. desember 2016). „Patti Smith on Singing at Bob Dylan's Nobel Prize Ceremony“. The New Yorker.
  41. A transcendent Patti Smith samþykkir Nobel Prize Bob Dylan
  42. „Sjá Patti Smith Cover 'Dauðhöfða Bob Dylan er' A Rain 'í Nóbelsathöfn“. Afrit af upprunalegu geymt þann 22. mars 2018. Sótt 26. febrúar 2019.
  43. http://blogs.indiewire.com/theplaylist/rooney-mara-reveals-patti-smith-shot-scenes-for-terrence-malicks-austin-music-scene-movie-aka-weightless-20151028. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  44. Nast, Condé (7. mars 2017). „Lykke, Patti, Iggy, and More: Every Musician in Terrence Malick's Song to Song“. Pitchfork.
  45. https://www.rollingstone.com/artists/rem/articles/story/6539431/qa_michael_stipe. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  46. . ISBN 1-905287-14-3. {{cite book}}: |title= vantar (hjálp)
  47. Lamb, Bill, KT Tunstall – Suddenly I See, Top40.About.Com. Retrieved October 26, 2007 http://top40.about.com/od/singles/gr/suddenlyisee.htm. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  48. http://au.news.yahoo.com/thewest/entertainment/a/-/entertainment/13445956/patti-smiths-gloria-inspired-madonna/. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  49. Larkin, Colin, ritstjóri (2011). Waterboys. bls. 3818. ISBN 978-0-85712-595-8. Sótt 11. maí 2015.
  50. 50,0 50,1 http://www.gp.org/greenpages/content/volume9/issue2/evergreen1.php. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  51. http://www.gwu.edu/~action/2004/nader/naderrallies.html. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  52. "Qana" mp3 á PattiSmith.net
  53. "Án kjarna " mp3 á PattiSmith.net
  54. {{cite journal}}: Tóm tilvísun (hjálp)
  55. http://us.macmillan.com/fiveyearsofmylife. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  56. „Patti Smith - People Have The Power“. [E.O.M.S.] 18. júní 2009.
  57. http://btlonline.org/2015/spec/tortlawmuseum.html. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  58. https://www.rt.com/news/347319-assange-event-whistleblowers-freedom/. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)
  59. https://www.breakingthroughpower.org/. {{cite web}}: |title= vantar (hjálp)