Belgrad

Belgrad eða Belgrað (serbneska: Београд með kyrillísku letri eða Beograd með latínuletri) er stærsta borg og höfuðborg Serbíu. Við borgina eru ármót Dónár og Sava. Borgin er ein af þeim elstu í Evrópu og á rætur sínar að rekja allt til um 6000 f.Kr. Í henni búa um 1.200.000 manns, hún er stærsta borg fyrrum Júgóslavíu og fjórða stærsta borg Suð-Austur Evrópu á eftir Istanbul, Aþenu og Búkarest.

Belgrad Београд (serbneska) Belgrað
Höfuðborg
Miðborg Belgrad
Fáni Skjaldarmerki
Belgrad
Hnit: 44°49′04″N 20°27′25″A
Land	Serbía
Flatarmál
• Samtals	389,12 km2
Hæð yfir sjávarmáli	117 m
Mannfjöldi  (2022)
• Samtals	1.197.714
• Þéttleiki	3.078/km2
Tímabelti	UTC+1 (CET)
• Sumartími	UTC+2 (CEST)
Póstnúmer	11000
Svæðisnúmer	+381(0)11
ISO 3166 kóði	RS-00
Vefsíða	beograd.rs

Á því svæði sem Belgrad er í dag hafðist forsögulegur þjóðflokkur Vinča við. Borgin var stofnuð á tímum Kelta og Rómarveldis en á 7. öld tóku Slavar að byggja borgina. Serbía tilheyrði Austur-rómverska keisaradæminu, var undir Frönkum, Búlgörum, Ungverjum og Serbum áður en Ottómanveldið lagði Belgrad undir sig árið 1521. Belgrad var höfuðborg sjálfstæðs ríkis Serba frá árinu 1403 til 1427 en féll þá aftur til Ottómana. Serbía hlaut sjálfstæði árið 1841. Á 20. öld var Belgrad höfuðborg Konungsríkis Serba, Króata og Slóvena á árunum 1918-29, 1929-41 Konungsríkisins Júgóslavíu og loks 1945-92 Sósíalíska sambandslýðveldisins Júgóslavíu.

Belgrad hefur töluverða sjálfsstjórn innan Serbíu og er borgarstjórnin þónokkuð valdamikil. Borginni er skipt í 17 smærri hverfiseiningar sem hvert fyrir sig hefur sérstakt hverfisráð. Borgin nær yfir 3,6% af landssvæði Serbíu og u.þ.b. 21% fólksfjöldans (að Kosovo frátöldu) býr innan borgarmarkanna.

Landafræði

Belgrad er í um 117 m hæð yfir sjávarmáli við ármót tveggja stórra áa Dónár og þverár hennar Sava.

Tilvitnanir

  Þessi landafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.