Akranes

(Endurbeint frá Akranesbær)

Akraneskaupstaður er kaupstaður á Skipaskaga á Vesturlandi og var áður kallaður Skipaskagi, enn í daglegu tali Skaginn. Þar bjuggu 7.948 í nóvember 2022.

Akraneskaupstaður
Loftmynd af Akranesi
Loftmynd af Akranesi
Skjaldarmerki Akraneskaupstaðar
Staðsetning Akraneskaupstaðar
Staðsetning Akraneskaupstaðar
Hnit: 64°19′01″N 22°05′00″V / 64.3170°N 22.0833°V / 64.3170; -22.0833
LandÍsland
KjördæmiNorðvesturkjördæmi
ÞéttbýliskjarnarAkranes
Stjórnarfar
 • BæjarstjóriHaraldur Benediktsson
Flatarmál
 • Samtals9 km2
 • Sæti60. sæti
Mannfjöldi
 (2024)
 • Samtals8.071
 • Sæti9. sæti
 • Þéttleiki896,78/km2
Póstnúmer
300
Sveitarfélagsnúmer3000
Vefsíðaakranes.is

Akranes heitir í raun allt nesið milli Hvalfjarðar og Leirárvoga og trónir Akrafjall á því miðju. Nesið skiptist frá fornu fari milli tveggja hreppa: Akraneshrepps að sunnan og vestan og Skilmannahrepps norðan og austan. Á 19. öld fór að myndast þéttbýli í kringum sjósókn og verslun á Skipaskaga yst á nesinu. Árið 1885 var ákveðið að skipta Akraneshreppi í tvennt vegna hinna ólíku hagsmuna þéttbýlisins og sveitarinnar. Varð kauptúnið og næsta nágrenni þess að Ytri-Akraneshreppi en sveitin inn með Akrafjalli að Innri-Akraneshreppi. Ytri-Akraneshreppur hlaut kaupstaðarréttindi árið 1942 og hét eftir það Akraneskaupstaður.

Enn í dag er sjávarútvegur mikilvægasti atvinnuvegur bæjarins en verslun er einnig mikilvæg svo og iðnaður. Í bænum er sementsverksmiðja sem starfrækt hefur verið síðan á 6. áratug 20. aldar og á Grundartanga skammt frá bænum er álver sem starfað hefur síðan 1998.

Knattspyrna hefur lengi verið í hávegum höfð á Akranesi og lið bæjarins, ÍA, hefur löngum verið í fremstu röð á Íslandi.

Hvalfjarðargöngin sem vígð voru 1998 voru mikil samgöngubót fyrir Akranes og styttu verulega akstursleiðina til Reykjavíkur. Með tilkomu þeirra hætti Akraborgin siglingum sínum milli Reykjavíkur og Akraness.

Skólar

breyta

Á Akranesi eru leikskólar, grunnskólar og framhaldsskóli.

Myndir

breyta

Tenglar

breyta