Skrúður
64°54′00″N 13°37′00″V / 64.90000°N 13.61667°V Skrúður er 160 metra há hamraeyja út frá mynni Fáskrúðsfjarðar. Þar sem hún er breiðust er hún 530 metrar en á lengd 590 metrar. Fjölskrúðugt fuglalíf er í eynni. Eggja- og fuglatekja var mikil í eyjunni fyrrum. Eyjan var friðlýst árið 1995. Skrúður er gerður úr basalti og súru gosbergi. Skrúður heyrir undir jörðina Vattarnes. Vestan megin við hann er eyjan Andey.
Skrúðsbóndinn breyta
Samkvæmt þjóðtrúnni býr í Skrúðnum Skrúðsbóndinn, sem er vættur sem rændi sauðum bænda, sem létu fé sitt ganga í eyjunni. Skrúðsbóndinn seiddi einu sinni til sín prestdóttur til fylgilags. Sagnir eru til um að Skrúðsbóndinn hafi bjargað mönnum úr sjávarháska.
Fuglalíf breyta
18 fuglategundir verpa í eyjunni. Lundi er algengasti varpfuglinn þar en talið er að um 150.000 lundahjón byggi Skrúðinn. Svartfuglar eins og langvía og stuttnefja eru algengir varpfuglar í eynni, en álka og teista eru sjaldgæfari. Súla hóf að verpa í Skrúðnum árið 1943 og hefur henni fjölgað jafnt og þétt. Fýll og rita eru algengir bjargfuglar í Skrúðnum. Silfurmáfur, sílamáfur og svartbakur hafa sést í eynni. Þar hafa einnig sést æðarkollur, þúfutittlingar, maríuerlur, snjótittlingar, grágæsir, hrafnar, sæsvölur og stormsvölur.
Skrúðshellir breyta
Í eyjunni er sérkennilegt náttúrufyrirbæri sem er stór hellir, sem skiptist í tvo minni hella, þann ytri og þann innri. Fremri hellirinn er áætlaður um 3200 m² og sá innri 2600 m². Hellirinn er talinn vera um 125 metra langur, 85 metra breiður og mesta hæð hans er 22 metrar. Í hellinum er lundavarp. Fyrr á tímum var róið úr Skrúðnum og þá höfðust vermenn við í Skrúðshelli.
Þann 26. desember 1986 fórst tankskipið Syneta við Skrúðinn og létust allir skipverjar. Bubbi Morthens hefur sungið eigið ljóð um þetta sjóslys.
Heimildir breyta
- „Fuglalíf í Skrúðnum“. Sótt 20. febrúar 2006.
Tenglar breyta
