Sergej Lavrov

Sergej Víktorovítsj Lavrov (kyrillískt letur: Серге́й Ви́кторович Лавро́в; f. 21. mars 1950) er rússneskur erindreki og stjórnmálamaður sem hefur verið utanríkisráðherra Rússneska sambandsríkisins frá árinu 2004. Hann er meðlimur í stjórnmálaflokknum Sameinuðu Rússlandi og var áður fastafulltrúi Rússa hjá Sameinuðu þjóðunum frá 1994 til 2004.

Sergej Lavrov
Сергей Лавров
Sergej Lavrov árið 2019
Utanríkisráðherra Rússlands
Núverandi
Tók við embætti 9. mars 2004
Forseti	Vladímír Pútín Dmítríj Medvedev Vladímír Pútín
Forsætisráðherra	Míkhaíl Fradkov Víktor Zúbkov Vladímír Pútín Dmítríj Medvedev Míkhaíl Míshústín
Forveri	Ígor Ívanov
Persónulegar upplýsingar
Fæddur	21. mars 1950 (1950-03-21) Moskvu, rússneska sovétlýðveldinu, Sovétríkjunum (nú Rússlandi)
Stjórnmálaflokkur	Sameinað Rússland
Maki	María Lavrova
Börn	1
Háskóli	Alþjóðastofnun Moskvuháskóla
Undirskrift

Æviágrip

Uppvöxtur og menntun

Lavrov er fæddur í Moskvu. Faðir hans var Armeni frá Tíblisi í Georgíu.

Móðir hans Kalería Borísovna Lavrova (Larova) var rússnesk, fædd í Nogínsk, Nogínskíj við Moskvu. Lavrov notar fjölskyldunafn móðurinnar en ekki föður sem er ekki algengt í Rússlandi. Larova móðir hans var forstöðumaður í utanríkisviðskiptaráðuneyti Sovétríkjanna og lykilmanneskja í viðskiptasamstarfi Íslands og Rússa um áratugaskeið. Hún fékk Riddarakross árið 2006 hinnar íslensku fálkaorðu.

Lavrov gekk í framhaldsskóla í Nogínsk og útskrifaðist með silfurverðlaun úr menntaskóla. Árið 1972 útskrifaðist Lavrov úr Alþjóðastofnun Moskvuháskóla sem er elítuháskóli Rússa og diplómataháskóli innan rússneska utanríkisráðuneytisins.

Auk rússnesku talar Lavrov singalísku, maldívsku, ensku og er viðræðuhæfur á frönsku.

Starfsferill

Árið 1972 hóf Lavrov störf hjá sendiráði Sovétríkjanna í Srí Lanka. Frá 1976 til 1981 starfaði hann hjá ýmsum alþjóðadeildum sovéska utanríkisráðuneytisins. Frá 1981 til 1988 var hann ritari og síðan ráðgjafi fastanefndar Sovétríkjanna hjá Sameinuðu þjóðunum. Hann fór fyrir alþjóðaverslunardeild innan rússneska utanríkisráðuneytisins frá 1988 til 1990 og var framkvæmdastjóri alþjóðastofnanadeildar ráðuneytisins frá 1990 til 1992.

Frá 1992 til 1994 var Lavrov varautanríkisráðherra rússneska sambandsríkisins, á forsetatíð Borisar Jeltsín. Hann var síðan fastafulltrúi Rússlands hjá Sameinuðu þjóðunum frá 1994 til 2004. Á þessum tíma kynntist hann vel innri störfum öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna og var forseti þess á nokkrum tímabilum.

Utanríkisráðherra Rússlands

Lavrov tók við af Ígor Ívanov sem utanríkisráðherra Rússlands þann 9. mars 2004. Hann varð jafnframt fastameðlimur í öryggisráði Rússlands.

Lavrov átti í slæmu sambandi við bandaríska utanríkisráðherrann Condoleezzu Rice. Dagblaðið The Daily Telegraph greindi þann 12. september 2008 frá símtali milli Lavrovs og breska utanríkisráðherrans Davids Miliband um stríð Rússa í Georgíu í ágúst sama ár. Haft var eftir Lavrov: „Af hverju í andskotanum heldur þú að þú getir predikað yfir mér?“ (e. „Who are you to fucking lecture me?“). Þegar Dmítríj Medvedev varð forseti á árunum 2008 til 2012 mildaði Lavrov nokkuð framkomu sína á alþjóðavettvangi. Hann forðaðist að gagnrýna hernaðarinngrip Breta og Frakka í Líbíu og mótmælti and-bandarískum lagafrumvörpum á rússneska þinginu.

Frá árinu 2013 hefur Lavrov talað fyrir óbreyttu ástandi í sýrlensku borgarastyrjöldinni og hefur mótmælt hugsanlegu hernaðarinngripi Sameinuðu þjóðanna í átökin. Hann fundaði með bandaríska utanríkisráðherranum John Kerry í Genf og undirritaði með honum sameiginlega yfirlýsingu um eftirlit með beitingu efnavopna sýrlensku stjórnarinnar í stríðinu. Milliganga Lavrovs og inngrip Rússa í sýrlensku borgarastyrjöldinna hefur gjarnan verið talið diplómatískur sigur fyrir Rússland. Lavrov var þó talinn ósamvinnuþýður ríkisstjórn Baracks Obama, sem vildi í upphafi reyna að bæta samskipti Bandaríkjanna við Rússland.

Árið 2014 fundaði Lavrov nokkrum sinnum með John Kerry til að ræða um Krímskagakreppuna og afleiðingar byltingarinnar í Úkraínu.

Lavrov kom til Íslands í maí 2021 til að sækja ráðstefnu Norðurskautsráðsins. Hann fundaði þar með Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna.

Lavrov er meðal þeirra rússnesku ráðamanna sem hafa sætt persónulegum efnahagsþvingunum vegna hlutverks hans í innrás Rússa í Úkraínu árið 2022.

Stjórnmálaskoðanir

Sergej Lavrov hefur bent á Aleksandr Gortsjakov, utanríkisráðherra á ríkisárum Alexanders 2. Rússakeisara, sem fyrirmynd sína í utanríkismálum. Hann hefur bent á að Gortsjakov hafi tekist að koma Rússlandi aftur til vegs og virðingar meðal Evrópuveldanna eftir ósigur landsins í Krímstríðinu. Lavrov telur að inngrip Bandaríkjanna í Kósovóstríðið hafi staðfest hnignandi áhrif Rússa á alþjóðasviðinu á tíunda áratugnum. Einhliða sjálfstæðisyfirlýsing Kósovó árið 2008 segir Lavrov að hafi skapað fordæmi fyrir innlimun Rússlands á Krímskaga árið 2014.

Lavrov er einn valdamesti meðlimur í ríkisstjórn Vladímírs Pútín forseta og er einn fárra sem hafa gegnt áhrifastöðu í Rússlandi allt frá byrjun valdatíðar Pútíns. Hann hefur fimm sinnum beitt neitunarvaldi gegn ályktunum til að heimila hernaðarinngrip í sýrlensku borgarastyrjöldina á vegum Sameinuðu þjóðanna. Þetta hefur leitt til þess að vestrænir erindrekar kalla hann „Njet-ráðherrann“. Líkt og Pútín hefur Lavrov lagt áherslu á friðhelgi landamæra, sér í lagi í borgarastyrjöldunum í Líbíu og Sýrlandi, sem setti hann þó í erfiða stöðu eftir innlimun Rússa á Krímskaga og innrás Rússa í Úkraínu.

Lavrov hefur gagnrýnt útþenslu Atlantshafsbandalagsins austur á bóginn, „sífellt nær landamærum Rússlands.“ Hann hefur lýst því yfir að útþensla bandalagsins sé „orsök allra kerfislægra vandamála sem hafa spillt sambandi Rússlands við Bandaríkin og Evrópusambandið.“