Groningen (fylki)

Groningen er nyrsta fylki Hollands.

Fáni	Skjaldarmerki
Fáni
Upplýsingar
Höfuðborg:	Groningen
Flatarmál:	2.960,03 km²
Mannfjöldi:	582.640
Þéttleiki byggðar:	250/km²
Vefsíða:	[1][óvirkur tengill]
Lega

Lega og lýsing

Groningen nær yfir norðvestasta svæði meginlands Hollands. Nokkrar af austustu eyjum Vesturfrísnesku eyjanna tilheyra fylkinu. Ein þeirra, Rottumerplaat, er nyrsti oddi Hollands. Önnur fylki sem að Groningen liggja eru Drenthe fyrir sunnan og Frísland fyrir vestan. Auk þess liggur Groningen að Þýskalandi fyrir austan. Fyrir norðan er Vaðhafið, sem er hluti Norðursjávar. Fylkið er mjög láglent og eru sum svæðin fyrir neðan sjávarmál. Hæsta hæðin nær aðeins 30 metra hæð. Íbúarnir eru 583 þúsund talsins. Höfuðborgin heitir sömuleiðis Groningen.

Fáni og skjaldarmerki

Skjaldarmerki Groningen er fjórskipt. Uppi til vinstri og niðri til hægri er svartur tvíhöfða örn. Örninn er bæði tákn þýska ríkisins, sem og borgarinnar Groningen. Innan í örnunum er hvít/grænt merki en það er borgarmerki Groningen. Uppi til hægri og niðri til vinstri er gamalt merki Ommelanden en þannig hét áður fyrr meginsvæði þess sem Groningen er í dag. Þetta er enn í dag fáni Fríslands. Ljónin sem skjaldberar og kórónan efst eru síðari tíma viðbætur. Skjaldarmerkið í núverandi mynd var tekið upp 1947.

Fáninn er líkur að formi og íslenski fáninn. Grænn kross innan um hvítan kross. Hornin eru ýmist blá eða rauð. Litirnir voru teknir úr fána borgarinnar Groningen og Ommelanden. Fáni þessi var opinberlega tekinn upp 1913.

Orðsifjar

Fylkið heitir eftir borginni Groningen. Gamli rithátturinn er Groeningen. Merkingin er óljós, en talið er að liturinn grænn sé stofn heitisins (groen eða gruen = grænn). Á mállýsku innfæddra er heitið Grunn, sem einnig merkir grænn. Nokkrar þjóðsögur eru til um heitið borgarinnar og eru þær allar í þá áttina að persóna að nafni Gruno hafi stofnað hana.

Söguágrip

Groningen var í margar aldir hluti af þýska ríkinu. Þegar Niðurlönd hófu uppreisn gegn Spáni, stóð Groningen í fyrstu utan við. Árið 1594 gengu íbúar þó til liðs við Vilhjálm af Óraníu og börðust með honum gegn Spánverjum. Þegar Frakkar yfirgáfu Niðurlönd 1814 kom til tals að sameina Groningen Þýskalandi á ný. En íbúar vildu halda tengsl við Holland. Vínarfundurinn úrskurðaði því 1815 að Groningen skyldi tilheyra sameinuðum Niðurlöndum og varð það því að fullgildu fylki.

Borgir

Groningen er eina teljandi borgin í fylkinu.

Röð	Borg	Íbúar	Ath.
1	Groningen	190 þúsund	Höfuðborg fylkisins
2	Oldambt	39 þúsund
3	Hoogezand-Sappemeer	34 þúsund
4	Stadtskanaal	33 þúsund
5	Veendam	27 þúsund
6	Delfzijl	26 þúsund	Nyrsta borg meginlands Hollands

Heimildir

• Fyrirmynd greinarinnar var „Groningen (provincie)“ á hollensku útgáfu Wikipedia. Sótt 17. október 2011.