Sveitarfélagið Vogar

sveitarfélag á Suðurnesjum, Íslandi

Sveitarfélagið Vogar (áður Vatnsleysustrandarhreppur) er sveitarfélag á norðanverðum Reykjanesskaga. Vogar eru fámennasta sveitarfélagið á Suðurnesjum með tæplega 1400 íbúa (2023). Flestir íbúar sækja vinnu annars staðar, t.d til Reykjavíkur eða Keflavíkur, en áður byggðist atvinnulífið að mestu á sjósókn. Sveitarfélagið nær yfir bæinn Voga og Vatnsleysuströnd og út á hálft Hvassahraun. Sveitarfélagið nær líka yfir Þráinsskjaldarhraun sunnan Reykjanesbrautar. Víkin sem þorpið stendur í heitir Vogavík en þorpið hét áður Kvíguvogar og Vogastapi sunnan þorpsins hét Kvíguvogabjörg. Í Stakksfirði undan Vogastapa eru góð fiskimið, sem voru kölluð „Gullkistan“. Vogar eru í 14 km fjarlægð frá Reykjanesbæ og 25 km fjarlægð frá Hafnarfirði. Meirihluti íbúa býr í bænum Vogum, en um 100 manns í dreifbýli.

Sveitarfélagið Vogar
Höfnin við Voga
Höfnin við Voga
Skjaldarmerki Sveitarfélagsins Voga
Staðsetning Sveitarfélagsins Voga
Staðsetning Sveitarfélagsins Voga
Hnit: 63°58′0″N 22°23′3″V / 63.96667°N 22.38417°V / 63.96667; -22.38417
LandÍsland
KjördæmiSuðurkjördæmi
ÞéttbýliskjarnarVogar
Stjórnarfar
 • BæjarstjóriGunnar Axel Axelsson
Flatarmál
 • Samtals164 km2
 • Sæti48. sæti
Mannfjöldi
 (2024)
 • Samtals1.500
 • Sæti28. sæti
 • Þéttleiki9,15/km2
Póstnúmer
190
Sveitarfélagsnúmer2506
Vefsíðavogar.is

Staðhættir Voga eru þeir að byggðin er á mjórri ræmu meðfram ströndinni, þó ekki samfelld. Nokkrir bændur voru nokkuð á undan sinni samtíð og urðu brautryðjendur á ýmsan hátt. Bóndi nokkur í Vogum keypti hafskip, sendi það til Spánar með fisk og keypti útgerðarvörur í staðinn. Þá var annar bóndi á Vatnsleysuströnd sem kom fyrstur manna fram með þá hugmynd að friða Faxaflóa fyrir erlendum fiskveiðiskipum.

Strax á landnámsöld kemur staðurinn við sögu. Jörðin Stóru-Vogar var höfuðból um aldir og fylgdu því mörg smábýli. Á öldum áður var hálfkirkja í Vogum en sóknarkirkja sveitarinnar er á Kálfatjörn á Vatnsleysuströnd.

Margir fallegir staðir eru í nágrenni Voga svo sem Kálfatjarnarkirkja, Staðarborg, Vogastapi og Vogatjörn.

Heimildir

breyta
  • Árni Óla (1961). Strönd og Vogar. Bókaútgáfa Menningarsjóðs.
  • Guðmundur Björgvin Jónsson (1987). Mannlíf og mannvirki í Vatnsleysustrandarhreppi.

Tenglar

breyta
   Þessi Íslandsgrein sem tengist landafræði er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.