Brimsa

Brimsuflugur (fræðiheiti: Oestridae) er ætt sníkjuflugna sem verpa á lifandi spendýr, en lirfur þeirra eru þekktar fyrir að valda lirfuóværu í holdi eða iðrum dýra. Lirfur þeirra grafa sig inn í líkama hýsilsins með ýmsum hætti og valda oft mikilli þjáningu og að lokum dauða. Sú ættkvísl brimsa sem herjar einvörðungu á iður dýra eru kallaðar Vembur. Fjósabrimsan (Dermotobia hominis) er eina tegundin af brimsum sem þekkt er fyrir að markvisst leggjast á mannfólk sem og húsdýr.

Brimsa
Rádýrabrimsan (Cephenomyia stimulator) þykir minna á hunangsflugu í útliti.
Vísindaleg flokkun
Ríki: Dýraríki (Animalia) Undirfylking: Sexfætlur (Hexapoda) Flokkur: Skordýr (Insecta) Undirflokkur: Vængberar (Pterygota) Yfirættbálkur: Innvængjur (Endopterygota) Ættbálkur: Tvívængjur (Diptera) Geiri: Schizophora
Undirættir
Cuterebrinae Gasterophilinae Hypodermatinae Oestrinae

Brimsur eru alræmdir skaðvaldar en þær útbreiddustu eru:

• Fjósabrimsa
• Rádýrabrimsa
• Fjárbrimsa
• Uxabrimsa
• Hérabrimsa

Flokkun

• Tvívængjur, Diptera
  • Flugur, Brachycera
    • Cyclorrhapha
      • Schizophora
        • Calyptratae
          • Yfirættin Oestroidea
            • Ættin Brimsur (Oestridae)
              • "Húðbrimsur"
                • Undirættin Oestromyiinae – lifir á nagdýrum og múshérum. Engar tegundir í Norður Evrópu
                • Undirættin Hypodermatinae – lifir á klaufdýrum
                  • Ættkvíslin Hypoderma Latreille, 1818
                    • Hypoderma (=Oedemagena) tarandi (Linnaeus, 1758) - lifir á hreindýrum
                    • Uxabrimsa, Hypoderma bovis (Linnaeus, 1758) – lifir á nautgripum, nú mjög sjaldgæf.
                    • Hypoderma lineatum (Villers, 1789) – lifir á nautgripum, nú mjög sjaldgæf.
                    • Hypoderma diana Brauer, 1858 – lifir á hjartardýrum, sérstaklega rádýrum, finnst einnig á gemsum, sauðfé og antilópum.
                  • Ættkvíslin Oestroderma
                  • Ættkvíslin Oestromyia
                  • 6 aðrar ættkvíslir á heimsvísu
            • "Nasabrimsur"
              • Undirættin Cephenemyiinae
                • Ættkvíslin Cephenemyia
                  • Cephenemyia trompe – á hreindýrum, í nösum og koki.
                  • Cephenemyia ulrichii – á elg
                  • Rádýrabrimsa, Cephenemyia stimulator – leggst á rádýr.
              • Undirættin Oestrinae – lirfurnar eru í nösum og koki hýsilsins.
                • Ættkvíslin Oestrus
                  • Fjárbrimsa, Oestrus ovis. Lirfurnar eru í nösum fjár. Eggjunum er erpt í eða við nasir hýsinlsins, og lirfurnar skríða á áfangastað.
                • 7 aðrar ættkvíslir á heimsvísu
            • "Magabrimsur" eða vembur
              • Undirættin Gasterophilinae – sníkir á hestum, ösnum, sebra og nashyrningum og er með lirfustigið í maga og þörmum hýslanna.
                • Vembuættkvíslin Gasterophilus – átta tegundir sem lifa á hestum og ösnum og tvær á sebrahestum
                  • Hrossavemba, Gasterophilus intestinalis
                  • Gasterophilus haemorrhoidalis
                  • Gasterophilus inermis
                  • Gasterophilus nasalis
                • Ættkvíslin Gyrostigma Brauer – 3 tegundir á nashyrningum
                  • Gyrostigma rhinocerontis (Hope) – á afríkönskum nashyrningategundum
                  • Gyrostigma conjugens Enderlein – á svörtum nashyrningum
                  • Gyrostigma sumatrensis Baruer – á súmatranashyrningum
              • Undirættin Cobboldiinae – á fílum
                • Ættkvíslin Cobboldia Brauer – 4 núlifandi og 1 líklega útdauð tegund
                  • Cobboldia russanovi Grunin – líklega útdauð þar sem hún lifði á loðfílum
                • Ættkvíslin Neocuterebra
                • Ættkvíslin Ruttenia

Tilvísanir

  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.