Enníus

Quintus Enníus (239 - 169 f.Kr.) var rithöfundur og skáld á tímum rómverska lýðveldisins og er oft nefndur faðir latnesks kveðskapar. Einungis brot eru varðveitt af verkum hans en áhrif hans á latneskan keðskap voru þ‏ónokkur.

Meðal frægari verka Enníusar eru Epicharmus, Euhemerus, Hedyphagetica, Saturae,og Annálarnir (Annales á latínu).

Í Epicharmus setti Enníus fram sýn sína á guðina og gangverk heimsins. Hann segir frá því að hann hafi dreymt að hann hafi verið við dauðann ferðast til staðar guðdómlegrar uppljómunar.

Í Euhemerus er sett fram guðfræðileg kenning af allt öðru tagi í óbundnu máli þar sem Enníus hendir gaman að öllu saman. Kvæðið sækir fyrirmynd sína til kvæða gríska skáldsins Evhemerosar frá Messene og nokkurra annarra skálda sem fjölluðu um guðfræðileg efni. Samkvæmt kenningunni sem sett er fram í kvæðinu höfðu guðirnir á Ólympsfjalli ekki yfirnáttúruleg öfl sem skiptu sér samt af mannlegum málum, heldur miklir herforingjar, stjórnmálamenn og uppfinningarmenn fyrri tíma sem minnst var eftir dauða sinn á óvenjulegan máta.

Hedyphagetica þáði stóran hluta af efnivið sínum söguljóði Arkestratosar frá Gela, sem oft var tengt epikúrisma. Ellefu ljóðlínur undir sexliðahætti eru varðveittar og bera þær vott um bragfræðileg einkenni sem skáldið virðist forðast í alvarlegra kvæði sínu Annálunum.

Leyfarnar af sex bókum Saturae bera merki um töluverða fjölbreytni í bragfræði. Enníus virðist hafa breytt um brag jafnvel innan sama kvæðisins. Í kvæðinu fjallar Enníus mikið um eigið félagslíf og félagslíf vina sinna meðal rómverskra yfirstéttarmanna og samræður þeirra.

Annálarnir var söguljóð í átján bókum sem fjallaði um sögu Rómar frá falli Tróju árið 1184 f.Kr. til embættistíðar Catos eldra í embætti censors árið 184 f.Kr.. Annálarnir var fyrsta latneska kvæðið sem ort var undir sexliðahætti, þeim brag sem var á grískum söguljóðum. Sexliðahátturinn varð í kjölfarið meginbragurinn á latneskum kveðskap. Annálarnir voru notaðir í kennslu rómverskra barna en var að lokum skipt út fyrir Eneasarkviðu Virgils. Um 600 línur Annálanna eru varðveittar.

Tengt efni

Tenglar

Varðveitt brot Annála Enníusar á The Latin Library

Heimildir

Fyrirmynd greinarinnar var „Ennius“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 30. október 2005.

R. A. Brooks, Ennius and Roman Tragedy (1981)
H. D. Jocelyn, The Tragedies of Ennius (1967)
O. Skutsch, The Annals of Quintus Ennius (1985)