Alexandre Millerand

Alexandre Millerand (10. febrúar 1859 – 7. apríl 1943) var franskur stjórnmálamaður sem var forseti Frakklands frá 1920 til 1924 og þar áður forsætisráðherra árið 1920. Hann er þekktur fyrir að vera fyrsti sósíalistinn sem tók þátt í ríkisstjórn Frakklands en Millerand færði sig talsvert til hægri á ráðherraferli sínum.

Alexandre Millerand
Alexandre Millerand árið 1920.
Forseti Frakklands
Í embætti 23. september 1920 – 11. júní 1924
Forsætisráðherra	Georges Leygues Aristide Briand Raymond Poincaré Frédéric François-Marsal
Forveri	Paul Deschanel
Eftirmaður	Gaston Doumergue
Forsætisráðherra Frakklands
Í embætti 20. janúar 1920 – 23. september 1920
Forseti	Raymond Poincaré Paul Deschanel
Forveri	Georges Clemenceau
Eftirmaður	Georges Leygues
Persónulegar upplýsingar
Fæddur	10. febrúar 1859 París, Frakklandi
Látinn	7. apríl 1943 (84 ára) Versölum, Frakklandi
Stjórnmálaflokkur	Franski sósíalistaflokkurinn (1902-1904) Sjálfstæði sósíalistaflokkurinn (1907-1911) Lýðveldissósíalistaflokkurinn (1911-1912) Þjóðernisbandalag lýðveldissinna (1924-1927)
Maki	Jeanne Levayer
Trúarbrögð	Efahyggja
Börn	4
Háskóli	Parísarháskóli
Starf	Lögfræðingur, blaðamaður stjórnmálamaður

Þegar Paul Deschanel forseti sagði af sér af heilsufarsástæðum tók Millerand, sem var þá forsætisráðherra, við af honum og náði 695 atkvæðum af 892 í forsetakjöri á franska þinginu. Sem forseti átti Millerand í stormasömu sambandi við forsætisráðherra sína þar sem hann vildi túlka frönsku stjórnarskrána bókstaflega og fara með veruleg völd sem þjóðhöfðingi Frakklands. Millerand átti sér í lagi í deilum við Aristide Briand forsætisráðherra þar sem Briand vildi bæta samskipti Frakka við Þjóðverja í kjölfar fyrri heimsstyrjaldarinnar en Millerand vildi taka hart á þeim, sérstaklega þegar kom að greiðslu stríðsskaðabóta.

Millerand blandaði sér í innanríkisstjórnmál Frakklands og braut í bága við hefðbundið stjórnmálahlutleysi forsetans, sérstaklega með ræðu sem hann flutti í Évreux árið 1923 þar sem hann lýsti yfir stuðningi við fráfarandi þingmeirihluta. Vinstribandalagið sem vann þingkosningarnar árið 1924 heimtaði í kjölfarið afsögn hans en Millerand neitaði og storkaði þinginu með því að fela fjármálaráðherra fráfarandi hægristjórnar, Frédéric François-Marsal, að mynda ríkisstjórn. Þingið lýsti umsvifalaust yfir vantrausti á fyrirhugaða ríkisstjórn François-Marsal.

Þjóðernissinnaðir hægrimenn hvöttu Millerand til að fremja „valdarán“ en hann neitaði og sendi þinginu loks uppsagnarbréf sitt þann 11. júní 1924.

Tíu mánuðum síðar, í apríl 1925, var Millerand kjörinn á efri deild franska þingsins fyrir Signukjördæmi. Hann sat á þinginu til ársins 1927 en þá tapaði hann endurkjöri á þing fyrir Pierre Laval. Hann settist aftur á þing sem fulltrúi Orne-kjördæmis eftir andlát fyrri fulltrúans og sat þar til dauðadags. Sökum aldurs og veikinda tók Millerand ekki þátt í atkvæðagreiðslunni þann 10. júlí 1940 þar sem ákveðið var að veita Philippe Pétain neyðarvöld.

Heimild

• Fyrirmynd greinarinnar var „Alexandre Millerand“ á frönsku útgáfu Wikipedia. Sótt 21. janúar 2018.

Tilvísanir

Fyrirrennari: Georges Clemenceau	Forsætisráðherra Frakklands (20. janúar 1920 – 23. september 1920)	Eftirmaður: Georges Leygues
Fyrirrennari: Paul Deschanel	Forseti Frakklands (23. september 1920 – 11. júní 1924)	Eftirmaður: Gaston Doumergue