Mysa
Mysa er vökvi síaður úr við skyrgerð eða úr hleyptri mjólk þegar gerður er ostur. Vökvinn er svo látinn gerjast til að úr honum verði sýra, en hún hefur verið notuð á Íslandi til drykkjar og - fyrir tíma matarsalts og kæliskápa - til þess að varðveita mat. Var maturinn þá lagður í súr í þar til gerðum tunnum eða keröldum. Hann geymdist vel í mysunni, en slíkur matur er nefndur súrmatur og er enn vinsæll, einkum um þorrann.[1] Áður fyrr var líka vinsælt að blanda sýrðri mysu saman við vatn, og varð þá til svaladrykkur sem kallaðist sýrublanda og er sagður mjög leskjandi.
Í mysu eru mjólkursýrugerlar sem kljúfa mjólkursykur og mynda mjólkursýru sem gefa henni súra bragðið. Mysan er sögð mjög holl, þar sem hún innihaldi mysuprótein sem stuðli að uppbyggingu vöðva og lækki háan blóðþrýsting.[2]
Eitt og annað
breyta- Garpur var vinsæll svaladrykkur sem kom á markað árið 1992 og var gerður úr mysu, appelsínu- og ananassafa.[3]
- Mysa er oft notuð sem staðgengill fyrir hvítvín í matreiðslu, t.d. í sósur og súpur.
- Á ofanverðri 20. öld stakk mjólkurfræðingur upp á því að Íslendingar ættu að gera áfengan drykk úr mysunni, svipaðan kampavíni.[4]
