Ludwigshafen

Ludwigshafen er næststærsta borgin í þýska sambandslandinu Rínarlandi-Pfalz með 172 þúsund íbúa (2019). Borgin er ákaflega ung, fékk ekki borgarréttindi fyrr en á miðri 19. öld. Þar er fyrirtækið BASF með höfuðstöðvar og verksmiðjur en hún er stærsta efnaverksmiðja heims.

Ludwigshafen
Skjaldarmerki
Sambandsland	Rínarland-Pfalz
Flatarmál
• Samtals	77,68 km2
Hæð yfir sjávarmáli	95 m
Mannfjöldi
• Samtals	172.000 (2.019)
• Þéttleiki	2.079/km2
Vefsíða	www.ludwigshafen.de

Lega

Loftmynd af Ludwigshafen. Fremst sér í Rínarhöfnina. Handan Rínarfljóts er Mannheim.

Ludwigshafen liggur við Rín suðaustarlega í sambandslandinu, gegnt Mannheim. Næstu borgir (fyrir utan Mannheim) eru Heidelberg til suðausturs (10 km), Worms til norðurs (15 km), Speyer til suðurs (20 km) og Kaiserslautern til vesturs (40 km).

Skjaldarmerki

Skjaldarmerki Ludwigshafen er gult akkeri á rauðum grunni. Akkerið er tákn fyrir siglingar og höfnina í borginni. Það kemur fyrst fram sem tákn 1895 en núverandi skjaldarmerki var tekið upp 1937.

Orðsifjar

Borgin heitir til heiðurs Ludwig I. konungs í Bæjaralandi og merkir bókstaflega Lúðvíkshöfn. Nafnið kom fyrst upp 1843. Opinberlega heitir borgin Ludwigshafen am Rhein. Endingunni am Rhein var bætt við 1882.

Söguágrip

Ludwigshafen 1834, 9 árum áður en Bæjaraland keypti bæinn

1607 lét kjörfurstinn Friðrik IV frá Pfalz reisa virki á vesturbakka Rínarfljóts, gegnt Mannheim, til að gæta að brúarsporði brúarinnar yfir fljótið. Virkið stóð þar sem Ludwigshafen stendur nú. Virkið stóð það allt til 1799 en þá rifu Frakkar virkið niður eftir innrás þeirra í þýska ríkið. Vínarfundurinn úrskurðaði að landsvæðið fyrir vestan Rín skyldi tilheyra Bæjaralandi, en austursvæðið (með Mannheim) Baden. 1820 var fyrsta húsið reist á staðnum. Í kjölfarið myndaðist lítill bær og lítil höfn við Rín. 1843 keypti Bæjaraland svæðið og var bærinn þá nefndur Ludwigshafen, til heiðurs Lúðvíks I konungs Bæjaralands. Bærinn hlaut svo borgarréttindi 1859 og er því með yngri borgum Þýskalands. Á þessum tíma var iðnbyltingin í gangi allt í kring. Aðeins ári seinna fékk stórfyrirtækið BASF aðstöðu í Ludwigshafen en með tímanum varð það að stærsta efnafyrirtæki heims. Í heimstyrjöldinni síðari varð skortur á vinnuafli. Því var tekið til bragðs að flytja inn útlendinga til vinnu í iðnaði en einnig voru fangar óspart notaðir. Þannig voru 50 þúsund manns neyddir til vinnu í borginni. Borgin varð fyrir miklum loftárásum, ásamt nágrannaborginni Mannheim. Um 80% borgarinnar eyðilögðust. Eftir stríð var Ludwigshafen endurreist í snatri en það var gert á einfaldan hátt. Því eru engar fagrar byggingar þar og miðborgin er látlaus. 1948 átti sér stað stórslys í efnaverksmiðju BASF, er sprenging banaði 200-250 manns. Þúsund aðrir slösuðust. Árið 2008 varð stórbruni í útlendingahæli í borginni. Níu hælisleitandi Tyrkir biðu bana. Í kjölfarið var samband Þjóðverja og Tyrkja stirt í borginni, þar sem talið var að brennuvargar hafi kveikt í.

Frægustu börn borgarinnar

• (1885) Ernst Bloch rithöfundur og heimspekingur
• (1930) Helmut Kohl fyrrverandi kanslari Þýskalands

Byggingar og kennileiti

Lútersturninn

Maríukirkjan

• Lúterskirkjan var vígð síðla á 19. öld. Hún gjöreyðilagðist í loftárásum heimstyrjaldarinnar síðari og var ekki endurreist. Turninn slapp hins vegar og stendur enn í dag stakur. Hann er 61 metra hár og er helsta kennileitið í borginni.
• Maríukirkjan er pílagrímskirkja í borgarhverfinu Oggersheim, sem var innlimað Ludwigshafen 1938. Kirkjan var reist 1729-33 sem kapella í hallargarði og þjónustuð af Jesúítum. Kirkjan var vígð Maríu mey og strax ákveðið að hún yrði pílagrímskirkja með helgisiðum til heiðurs Maríu mey. Furstaynjan Elísabet Ágústa sýndi kirkjunni sérstaka athygli og helgaði henni líf sitt. Kirkjan slapp við loftárásir seinna stríðsins og er í góðu ásigkomulagi.

Heimildir

• Fyrirmynd greinarinnar var „Ludwigshafen“ á þýsku útgáfu Wikipedia. Sótt maí 2010.