Knútur Magnússon
Knútur Magnússon eða Knútur 5. (1129 – 9. ágúst 1157) var konungur Danmerkur frá 1146 til dauðadags, ásamt Sveini Eiríkssyni og einnig Valdimar Knútssyni síðustu mánuðina.
Knútur var sonur Magnúsar sterka, sem var sonur Níelsar konungs. Móðir Knúts var kona Magnúsar, Ríkissa af Póllandi. Faðir Knúts og afi féllu 1134, þegar hann var aðeins fimm ára, og þegar Eiríkur eymuni var drepinn 1137 var Knútur enn of ungur til að taka þátt í kapphlaupi um kórónuna, og eins var með frændur hans, Svein og Valdimar, svo að Eiríkur lamb varð konungur. Eiríkur sagði af sér 1146 og þá voru þeir Sveinn og Knútur orðnir fullveðja en Valdimar var enn á unglingsaldri. Jótar kusu Knút sem konung sinn en Sjálendingar völdu Svein.
Ekki leið á löngu þar til kom til átaka og Knútur hraktist um tíma tilÞýskalands en tókst þar að safna saman her. Friðrik Barbarossa Þýskalandskonungur úrskurðaði að Sveinn ætti að vera einn konungur en Knútur skyldi hafa Sjáland að léni. Fljótlega braust þó út borgarastyrjöld að nýju og nú gekk Valdimar í lið með Knúti en hafði áður stutt Svein. Sveinn var hrakinn úr landi en snemma árs 1157 sneri hann aftur og þá var gert samkomulag um þrískiptingu ríkisins. Valdimar fékk Jótland, Knútur Sjáland og Sveinn fékk Skán.
Sveinn bauð meðkonungum sínum til sáttaveislu í Hróarskeldu í ágúst um sumarið en undir borðum lét hann menn sína ráðast á Knút og Valdimar. Knútur var drepinn á staðnum en Valdimar tókst að flýja þótt hann væri særður. Þann 23. október um haustið mættust Valdimar og Sveinn í orrustu á Grathe-heiði. Henni lauk með því að Sveinn lagði á flótta út í mýrlendi, tapaði þar vopnum sínum og verjum, náðist og var höggvinn. Eftir það ríkti Valdimar einn sem konungur.
Kona Knúts var Ingigerður af Svíþjóð. Þau áttu ekki börn en Knútur átti tvo frillusyni, Níels sem kallaður var hinn helgi, dó rúmlega tvítugur og virðist hafa verið álitinn heilagur maður meðan hann var enn lífs, og Valdimar biskup í Slésvík og síðar erkibiskup í Brimum. Hann reyndi að gera tilkall til ríkis í Danmörku 1192 en var handtekinn og hafður í haldi til 1206.
Heimildir
breyta
| Fyrirrennari: Eiríkur lamb |
|
Eftirmaður: Sveinn Eiríksson Grathe Valdimar mikli Knútsson | |||