Hegningarhúsið
Hegningarhúsið við Skólavörðustíg 9 (oft kallað Nían eða Hegnó og hér áður fyrr tugthúsið[1], fangahúsið eða Steinninn[2]) var fangelsi rekið af Fangelsismálastofnun. Síðast var það notað sem móttökufangelsi, þar sem fangar dvöldu í stutta stund þegar þeir hófu afplánun dóma. Þann 1. júní 2016 var starfsemi hegningarhússins hætt.
Saga breyta
Hegningarhúsið er hlaðið steinhús reist árið 1872 af Páli Eyjólfssyni gullsmið. Húsið var friðað 18. ágúst árið 1978 samkvæmt 1. málsgrein 26. og 27. greinar þjóðminjalaga nr. 52/1969 og tekur friðunin til ytra borðs þess ásamt álmum til beggja hliða og anddyri með stiga. Hæstiréttur var þar til húsa á árunum 1920 – 1949.
Í hegningarhúsinu voru sextán fangaklefar, litlir og þröngir og loftræsting léleg. Fangaklefarnir voru auk þess án salernis og handlaugar. Á efri hæð voru skrifstofur og salur sem áður hýsti bæjarþingsstofuna, Landsyfirrétt og síðar Hæstarétt þar til hann flutti í nýbyggingu við Lindargötu árið 1947.
Árið 2020 hófust endurbætur á húsinu og stefnt er að opna það fyrir almenningi. [3]
Eitt og annað breyta
- Orðin steinn eða grjót í merkingunni fangelsi, og sem oftast eru höfð með greini: steininn eða grjótið eru tilkomin vegna Hegningarhúsins á Skólavörðustíg, enda hlaðið hús úr íslensku hraungrýti.
- Hin ímyndaða áhöfn á Mb. Rosanum var stungið inn í Níuna (þ.e.a.s. Hegningarhúsið), eins segir í samnefndu lagi á plötu Bubba Morthens, Ísbjarnarblús. [4]
Tengt efni breyta
Tilvísanir breyta
Tenglar breyta
- Upplýsingar um Hegningarhúsið á heimasíðu Fangelsismálastofnunnar Geymt 11 maí 2014 í Wayback Machine
- Hegningarhúsið stenst ekki undanþáguskilyrði; af Vísi.is Geymt 30 september 2007 í Wayback Machine
- Fyrsti fanginn kom í Hegningarhúsið fyrir 80 árum; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1955
- Kaflar úr sögu Hegningarhússins í Reykjavík; 1. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1936
- Kaflar úr sögu Hegningarhússins í Reykjavík; 2. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1936
- Hegningarhúsið; úr grein í Eimreiðinni 1900