Frida Kahlo

Frida Kahlo (6. júlí 1907 – 13. júlí 1954) var mexíkósk listakona sem þróaði sérstakan stíl þar sem hún blandaði saman táknsæi, raunsæi og súrrealisma. Hún giftist ung mexíkóska kúbistanum Diego Riviera. Meðal þekktustu mynda hennar eru sjálfsmyndir málaðar á ýmsum tímum sem meðal annars sýna áberandi andlitshár (samvaxnar augabrúnir og skegghýjung) sem einkenndu hana og hún ýkti upp í myndunum.

Faðir hennar var Þjóðverji sem kom til Mexíkó árið 1891 en móðir hennar var af spænskum ættum og indjánaættum. Faðir Fridu var ljósmyndari í Mexíkó og starfaði fyrir einræðisherrann Porfirio Díaz og var fjölskyldan vel stæð þangað til Mexíkóska byltingin var gerð árið 1910 og faðirinn missti vinnuna. Frida fékk lömunarveiki sex ára gömul og varð að vera rúmliggjandi í sex mánuði. Við þau veikindi rýrnaði hægri fótur hennar. Frida fór í menntaskóla í Mexíkóborg og þegar hún var 18 ára var hún að undibúa læknanám en lenti þá í hræðilegu slysi í strætisvagni. Margir létust í því slysi en Frida hryggbrotnaði á þremur stöðum og gekk málmstöng gegnum kviðarhol hennar og út um sköpin. Slysið og afleiðingar þess mótuðu Fridu sem listamann. Það olli því meðal annars að hún var hrjáð af verkjum alla ævi.

Áhugi hennar á myndlist og stjórnmálum leiddu til þess að hún gerðist meðlimur í Mexíkóska kommúnistaflokknum árið 1927. Þar kynntist hún listamanninum Diego Rivera sem hún giftist árið 1929. Þau ferðuðust saman um Bandaríkin næstu ár. Þar þróaðist stíll hennar og hún tók að notast við myndmál úr mexíkóskri alþýðumenningu með vísunum í bæði kaþólska trú og trúarbrögð frumbyggja í litlum sjálfsmyndum. Myndir hennar vöktu athygli súrrealistans André Breton sem skipulagði fyrstu einkasýningu hennar í galleríi Julien Levy í New York árið 1938. Sýningin sló í gegn og hún fylgdi henni eftir með annarri sýningu í París árið eftir. Louvre-safnið keypti þar mynd eftir hana sem var fyrsta málverkið eftir mexíkóskan listamann sem keypt var af stóru alþjóðlegu safni. Á 5. áratugnum tók Kahlo þátt í sýningum í Mexíkó og Bandaríkjunum og vann sem myndlistarkennari í Escuela Nacional de Pintura, Escultura y Grabado. Heilsu hennar hrakaði á sama tíma. Hún hélt sína fyrstu einkasýningu í Mexíkó 1953, ári áður en hún lést aðeins 47 ára að aldri.

Verk Kahlo voru enduruppgötvuð á 8. áratug 20. aldar þar sem hún varð mikilvæg táknmynd fyrir Chicanos-hreyfinguna, femínista og baráttu LGBTQ+-hreyfingarinnar. Hún hefur verið hyllt sem táknmynd fyrir bæði mexíkóska menningu og menningu frumbyggja og fyrir óvægna framsetningu sína á kvenlíkamanum.

Heimildir

Hrafnhildur Schram (26. janúar 1991). „Mexíkóski málarinn Frida Kahlo“. Lesbók Morgunblaðsins. bls. 6–7.

Þetta æviágrip er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.