Tupac Shakur

bandarískur rappari (1971-1996)

Tupac Amaru Shakur (fæddur 16. júní 1971, dáinn 13. september 1996), einnig þekktur sem 2Pac, Pac og Makaveli, var bandarískur rappari.

Tupac Shakur

Ævisaga breyta

Tupac fæddist í Brooklyn, New York 16. júní 1971 og hlaut nafnið Lesane Parish Crooks, sem var síðar breytt í Tupac Amaru Shakur. Móðir hans, Afeni Shakur var meðlimur í Svörtu hlébörðunum og hafði verið handtekin fyrir að skipuleggja sprengjuárásir. Hún átti yfir höfði sér allt að 300 ára fangelsisdóm en var sýknuð aðeins mánuði fyrir fæðingu Tupac.

Tupac ólst upp í mikilli fátækt í fátækrahverfum New York. Hann þurfti, ásamt móður sinni og systur sinni, Sekyiwa, að flakka mikið á milli fátækrahverfa og hæla fyrir heimilislausa og átti því fáa vini. Hann tók þá til við að semja ljóð og halda dagbækur til að hafa ofan af fyrir sér.

Tólf ára að aldri gekk Tupac í leiklistarhóp í Harlem og tók að sér hlutverk Travis í leikritinu A Raisin in the Sun.

Fimmtán ára gamall flutti hann ásamt fjölskyldu sinni til Baltimore, þar sem hann gekk í leiklistarskóla. Kennarar hans minnast hans sem góðs nemanda sem hafði brennandi áhuga á ljóðlist og austrænum trúarbrögðum og sökkti sér jafnvel í alfræðiorðabækur. Strax á þessum aldri talaði Tupac líka berorða um jafnrétti kynþátta.

Í Baltimore hóf Tupac einnig að semja og flytja rapptónlist undir nafninu MC New York.

Tveimur árum síðar fluttu Tupac og fjölskylda til Kaliforníu og það var þá sem Tupac komst í slæman félagsskap. Hann fór að selja fíkniefni og komst í alls kyns vandræði en á sama tíma eignaðist hann félaga sem vöktu áhuga hans á rappi. Hann stofnaði rapphljómsveitina Strictly Dope, ásamt Ray Luv og DJ Dize (upptökur þeirra voru síðar gefnar út sem The Lost Tapes árið 2001). Skömmu síðar gekk hann í aðra rapphljómsveit, Digital Underground, og með þeim kom hann fram á hljómplötu í fyrsta sinn.

Árið 1991 fékk Tupac tækifæri til að leika í kvikmynd þegar honum var boðið hlutverk í Juice. Hann hlaut góða dóma fyrir leik sinn í myndinni.

Í nóvember 1991 gaf Tupac svo út sína fyrstu sólóplötu, 2Pacalypse Now og náði strax vinsældum, þó ekki eins miklum og Tupac hafði vonast til, þar sem lög hans komust ekki í efsta sæti á vinsældarlistum. Platan var harðlega gagnrýnd af sumum og var sögð hvetja til ofbeldis.

Tupac gaf út aðra plötu sína, Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z., í febrúar 1993. Á plötunni naut hann hjálpar Shock G við útfærslu laga, þar sem það var ekki hin sterka hlið Tupac. Platan náði mun meiri vinsældum en sú fyrsta, seldist í milljónum eintaka og tvö lög af henni komust í efsta sæti á vinsældarlistum.

Á sama tíma komst Tupac í kast við lögin í auknum mæli. Í október 1991 var hann stöðvaður af tveimur lögregluþjónum fyrir að fara ólöglega yfir götu. Eftir að hann sagði þeim að fara til fjandans réðust þeir á hann og börðu hann illa. Tupac fór í mál við ríkið og fékk 42.000 dollara í skaðabætur. Tveimur árum síðar kom hann að tveimur lögregluþjónum sem voru að áreita blökkumann og lenti í slagsmálum við þá og skaut þá og særði. Síðar kom þó í ljós að lögregluþjónarnir voru undir áhrifum og með skotvopn sem hafði verið stolið úr sönnunargagnageymslu á sér, og því voru kærur gegn Tupac lagðar niður.

Árið 1994 stofnaði Tupac rapphljómsveitina Thug Life, sem gaf út plötuna Thug Life: Thug Life Vol. 1 við litla athygli.

Í desember sama ár var Tupac kærður fyrir kynferðisbrot og í ársbyrjun 1995 var hann dæmdur í fjögurra ára fangelsi, þrátt fyrir skort á sönnunargögnum og að neita allri sök.

Aðeins nokkrum klukkustundum fyrir dómsúrskurðinn var ráðist á Tupac, hann rændur og skotinn fimm sinnum, m.a. í höfuðið. Hann lifði árásina af og var fluttur á sjúkrahús, þar sem hann gekk undir aðgerð. Aðeins nokkrum klukkustundum eftir aðgerðina útskrifaði hann sig sjálfur af spítalanum og mætti til að heyra dómsuppskurðinn í kynferðisbrotsmálinu.

Hann hóf afplánun í febrúar 1995 og skömmu síðar kom plata út hans, Me Against The World. Platan náði gríðarlegum vinsældum og seldist í milljónum eintaka. Tupac er eini tónlistarmaður sögunnar sem hefur komist í efsta sæti vinsældalista á meðan í afplánun.

Á meðan hann var í fangelsi giftist hann langtímakærustu sinni, Keisha Morris. Hann stytti sér stundir með að lesa verk Niccolò Machiavelli og samdi sjónvarpsleikritið Live 2 Tell.

Eftir átta mánaða fangelsisvist var Tupac sleppt á skilorði eftir að Suge Knight, yfirmaður hljómplötuútgefandans Death Row Records borgaði 1,4 milljón dollara tryggingu fyrir Tupac, gegn því að hann skrifaði undir þriggja plötu samning við Death Row Records.

Eftir þetta varð Tupac enn andsnúnari lögunum og yfirvöldum en áður, að margra sögn vegna reiði yfir því að vera settur í fangelsi fyrir glæp sem hann neitaði alltaf að hafa framið.

Árið 1996 gaf hann út plötuna All Eyez on Me, sem var fyrsta tvöfalda hljómplata hans, og í raun fyrsta tvöfalda hljómplata af frumsömdu efni í sögu rapptónlistarinnar. Platan seldist í yfir níu milljónum eintaka og margir telja hana meðal bestu platna í sögu rapptónlistar.

Þann 7. september 1996, eftir að hafa verið staddur á hnefaleikakeppni í Las Vegas ásamt Suge Knight, var skotið á bíl þeirra og Tupac varð fyrir fimm skotum. Hann var lagður inn á sjúkrahús, þar sem gerðar voru þrjár aðgerðir til að reyna að bjarga lífi hans. Sex dögum síðar, þann 13. september, lést Tupac af sárum sínum, aðeins 25 ára að aldri.

27 árum eftir morðið var gengjaforinginn Duane Keffe D Davis ákærður fyrir það [1]

Tveimur mánuðum eftir morðið kom út platan Makaveli: The Don Killuminati: 7 Day Theory, sem Tupac hafði tekið upp rétt fyrir dauða sinn. Á plötunni var dauða hans spáð í mörgum lögum og efni plötunnar var að öllu leyti þungt og dimmt yfir því. Platan var sögð hafa verið unnin á aðeins sjö dögum og eitt vinsælasta lag hennar, Hail Mary, tekið upp á hálftíma. Platan seldist í rúmlega fimm milljón eintökum og var uppspretta ýmissa kenninga um að Tupac væri enn á lífi.

Árið 1997 komu út kvikmyndirnar Gridlock'd og Gang Related, sem Tupac hafði leikið í skömmu fyrir dauða sinn. Sama ár kom einnig út ljóðabókin The Rose That Grew From Concrete, sem inniheldur ljóð sem Tupac samdi þegar hann var 18-19 ára.

Eftir dauða Tupacs hafa komið út fjölmargar plötur með áður óútkomnu efni hans. Einnig hefur verið gerð heimildarmynd um hann, Tupac: Resurrection, sem kom út í nóvember 2003.

Tupac er af mörgum talinn vera einn besti og áhrifamesti rappari allra tíma. [heimild vantar] Eitt er víst að hann hafði gífurleg áhrif á tónlistarheiminn og þá sérstaklega rapptónlist. Oft er sagt að þegar hlustað er á hvernig Tupac rappaði, er að hann rappaði djúpt úr maganum þ.e.a.s að hljóðið var framkallað með lofti úr maganum eins og oft er sagt. [heimild vantar]

Hljómplötur breyta

Gefnar út eftir dauða Tupacs:

Kvikmyndir breyta

Bækur breyta

Heimildir breyta

Tenglar breyta

Tilvísanir breyta

   Þetta æviágrip er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.
   Þessi leikaragrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.
   Þessi tónlistargrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.
  1. BBC News - Tupac Shakur: Duane Davis charged with 1996 murder of rapper BBC, sótt 1/10 2023