Sigurlaukur[3] (fræðiheiti: Allium victorialis) er breiðblaða evrasísk tegund af laukaættkvísl. Þetta er fjölær planta sem vex víða í fjallahéruðum Evrópu og hlutum Asíu (Kákasus og Himalajafjöll).[4][5]

Sigurlaukur

Vísindaleg flokkun
Ríki: Jurtaríki (Plantae)
Fylking: Dulfrævingar (Angiosperms)
Flokkur: Einkímblöðungur (Monocots)
Ættbálkur: Laukabálkur (Asparagales)
Ætt: Laukætt (Alliaceae)
Ættkvísl: Laukar (Allium)
Tegund:
A. victorialis

Tvínefni
Allium victorialis
L. Sp. Pl. 1: 295. 1753[1][2]
Samheiti
Samnefni
  • Cepa victorialis (L.) Moench
  • Loncostemon victoriale (L.) Raf.
  • Geboscon lanceolatum Raf.
  • Geboscon triphylum Raf.
  • Berenice victorialis (L.) Salisb.
  • Anguinum victorialis (L.) Fourr.
  • Caloscordum victorialis (L.) Banfi & Galasso
  • Allium plantagineum Lam.
  • Allium convallarifolium Pall. ex Ledeb.
  • Allium plantaginense Willk. & Lange
  • Allium longibulbum Dulac
  • Allium reticulatum St.-Lag. 1880, illegitimate homonym not J. Presl & C. Presl 1819
  • Allium anguinum Bubani.

Sumir höfundar telja nokkurn hluta tegundarinnar sem vex í austur Asíu og Alaska sem undirtegundina platyphyllum innan tegundarinnar Allium victorialis.[6][7] Nýlegar heimildir viðurkenna þennan hóp sem sjálfstæða tegund, nefnda Allium ochotense.[8][9][10][11]

Lýsing

breyta

Allium victorialis verður 30 – 45 sm og myndar lauk eða jarðstöngul klæddan trefjum, fingurþykkur og 5 – 8 sm langur.[12] Blöðin eru breiðsporöskjulaga eða lensulaga. Blómin eru gulhvít eða grænhvít.[12]

Útbreiðsla

breyta

Allium victorialis finnst víða í á fjallgörðum í Evrópu, auk Kákasus og Himalajafjöllum.[4]

Orðsifjar

breyta

Fræðiheitið victorialis er þýðing á þýska heitinu Siegwurz (Sigurrót),[13] og kemur það frá þeim sið "að nota það sem verndargrip, sem vörn gegn vissum óhreinum öndum" af námumönnum í Bóhemíu auk annarra.[13]

Nytjar

breyta

Sigurlaukur hefur verið ræktaður á liðnum öldum í fjallahéruðum í Evrópu sem lækningajurt og verndargripur.[14]

Sjá einnig

breyta

Tilvísanir

breyta
  1. Allium victorialis Flora of North America (FNA). Missouri Botanical Garden – via eFloras.org.
  2. GRIN (12. maí 2011). Allium victorialis L. information from NPGS/GRIN“. Taxonomy for Plants. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland: USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Afrit af upprunalegu geymt þann 24. september 2015. Sótt 16. mars 2014.
  3. Korea National Arboretum (2015). English Names for Korean Native Plants (PDF). Pocheon: National Arboretum. bls. 348. ISBN 978-89-97450-98-5. Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 25. maí 2017. Sótt 27. nóvember 2016 – gegnum Korea Forest Service.
  4. 4,0 4,1 „Kew World Checklist of Selected Plant Families, Allium victorialis. Afrit af upprunalegu geymt þann 5. október 2013. Sótt 21. maí 2018.
  5. Altervista Flora Italiana, Aglio serpentino, victory onion, alpine leek, Allium victorialis L. includes photos and European distribution map
  6. Flora of North America Vol. 26 Page 234 Allium victorialis Linnaeus, Sp. Pl. 1: 295. 1753.
  7. Flora of China Vol. 24 Page 172 茖葱 ge cong Allium victorialis Linnaeus, Sp. Pl. 1: 295. 1753.
  8. „Kew World Checklist of Selected Plant Families, Allium ochotense Prokh“. Afrit af upprunalegu geymt þann 11. október 2012. Sótt 21. maí 2018.
  9. „The Plant List, Allium ochotense Prokh“. Afrit af upprunalegu geymt þann 30. nóvember 2019. Sótt 21. maí 2018.
  10. Kharkevich, S.S. (ed.) (1987). Plantae Vasculares Orientalis Extremi Sovietici 2: 1-448. Nauka, Leningrad.
  11. Denisov, N. (2008). Addition to Vascular flora of the Kozlov island (Peter the Great Gulf, Japanese sea). Turczaninowia 11(4): 29-42.
  12. 12,0 12,1 Thompson, Harold Stuart (1912). Sub-alpine Plants: Or, Flowers of the Swiss Woods and Meadows (preview). G. Routledge & Sons. bls. 280.. 1–1.5 ft (0.30–0.46 m) height; and rootstalk 5.1–7.6 cm (2–3 in).
  13. 13,0 13,1 „Allium victorialis. Long-rooted garlic“. Curtis's Botanical Magazine. 30: 1222-. 1809.
  14. Rabinowitch, Haim D.; Currah, Lesley (2002). Allium Crop Science: Recent Advances (preview). CABI. bls. 26. ISBN 978-0851-99510-6.

Heimildir

breyta
   Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.