Dust Bowl

(Endurbeint frá Rykskálin)

Dust Bowl eða Rykskálin er tímabil upp úr 1930 þar sem miklir sandstormar geisuðu sem ollu mikilli jarðvegseyðileggingu og breyttu skilyrðum til landbúnaðar einum hluta af Sléttunum miklu í Bandaríkjunum og Kanada. Eyðileggingin var mest árin 1934 og 1935. Miklir þurrkar ásamt því að landbúnaður þessa tíma hafði plægt burtu yfirborðslagi jarðvegsins og graslendi verið breytt í akra og skógum hafði verið eytt olli því að jarðvegur fauk allur burt í stormi. Það fór saman við að vélvæðing varð í landbúnaði, litlar dráttarvélar sem gengu fyrir gasi urðu algengar, auðveldara varð að plægja jarðveg og graslendi var breytt í akra.

Bóndi með tveimur sonum sínum í sandstormi í Cimarron County í Oklahoma árið 1936
Rykstormur nálgast í Stratford í Texas árið 1935.

Á þurrkatímum upp úr 1930 var ástand jarðvegs orðið þannig vegna jarðyrkjunnar að ekkert sem hélt jarðvegi lengur saman og hann þornaði og varð að ryki sem blés burtu þegar vindur var. Stundum var himinninn svartur af rykskýi sem náði alla leið að austurstönd Bandaríkjanna að borgum eins og New York og Washington D.C.. Mikið af jarðvegnum fauk á haf út. Rykstormarnir höfðu mest áhrif í Texas og Oklahoma og nálægum stöðum í fylkjunum New Mexico, Colorado og Kansas.

Milljónir ekra af akurlendi skemmdust og hundruðir þúsunda flosnuðu upp, sérstaklega í Oklahoma. Margar uppflosnaðar fjölskyldur leitaðu til Kaliforníu en þar var líf þeirra afar erfitt vegna þess að um þetta leyti ver heimskreppan í algleymingi. Landlaust fólkið varð farandverkafólk sem ferðaðist um frá einu bændabýli til annars og tíndi ber og vann önnur uppskerustörf og lifði við hungurmörk. Rithöfundurinn John Steinbeck skrifaði bækurnar Þrúgur reiðinnar og Um mýs og menn um líf þessa farandverkafólks.

Þegar evrópskir og bandarískir landnemar settust fyrst að á Sléttunum miklu þá hafði svæðið þar sem sandstormarnir geisuðu ekki verið talið tækt til landbúnaðar, svæðið var nefnt Stóra ameríska eyðimörkin. Þarna vantaði bæði yfirborðsvatn og skóg. Eftir bandaríska borgarastríðið reyndu stjórnvöld að fá fólk til að setjast þarna að með lögum um um nýbýli (Homestead). Í fyrstu var landið nýtt til beitar en eftir nokkra erfiða vetur frá árinu 1886 og stutt þurrkatímabil í kringum 1890 var sífellt meira landi breytt í akra. Landnemar frá Evrópu streymdu svo að í byrjun 20. aldar. Á þessum tíma var óvenjulega mikið regn og það varð til þess að fólk taldi að þetta þurra svæði hentaði til stórtækrar akuryrkju. Það höfðu orðið miklar framfarir í plógum og landbúnaðartækjum sem gerðu kleift að plægja landið plægt djúpt niður.