Nursultan Nazarbajev
Nursultan Äbisjuly Nazarbajev (f. 6. júlí 1940) er kasaskur stjórnmálamaður sem var forseti Kasakstans frá sjálfstæði landsins frá Sovétríkjunum árið 1991 þar til hann sagði af sér árið 2019.[1]
| Nursultan Nazarbajev Нұрсұлтан Назарбаев نۇرسۇلتان نازاربايەۆ | |
|---|---|
_(cropped).jpg) | |
| Forseti Kasakstans | |
| Í embætti 24. apríl 1990 – 20. mars 2019 | |
| Persónulegar upplýsingar | |
| Fæddur | 6. júlí 1940 Tsjemolgan, kasaska sovétlýðveldinu, Sovétríkjunum (nú Kasakstan) |
| Þjóðerni | Kasaskur |
| Stjórnmálaflokkur | Nur Otan |
| Maki | Sara Nazarbajeva |
| Trúarbrögð | Súnní-íslam (áður trúleysi) |
| Börn | 3 |
| Starf | Stjórnmálamaður |
| Undirskrift |  |
| Vefsíða | akorda.kz |
Fyrir sjálfstæði landsins hafði Nazarbajev verið aðalritari kasaska sovétlýðveldisins frá árinu 1989. Stjórn Nazarbajevs sætti frá byrjun ásökunum um einræði, spillingu og mannréttindabrot.[2] Nazarbajev var endurkjörinn forseti árin 1999, 2005, 2011 og 2015 án verulegrar mótstöðu. Engin kosning í Kasakstan hefur uppfyllt lýðræðiskröfur eftirlitsmanna frá stofnun ríkisins.[3]
Eftir um þrjátíu ár sem leiðtogi Kasakstans sagði Nazarbajev af sér sem forseti þann 19. mars árið 2019. Hann var þó áfram „leiðtogi þjóðarinnar“ samkvæmt stjórnarskrá Kasakstans og átti auk þess að sitja sem formaður öryggisráðs landsins til æviloka.[1] Nazarbajev sagði hins vegar upp sæti sínu í öryggisráðinu eftir mannskæð fjöldamótmæli í janúar 2022, sem beindust sumpart gegn áframhaldandi tangarhaldi hans á kasöskum stjórnmálum.[4]
Afmælisdagur Nazarbajevs, 6. júlí, hefur verið þjóðhátíðardagur Kasakstans frá árinu 2008.[5] Árið 2019, daginn eftir afsögn forsetans, var höfuðborgin Astana nefnd Nur-Sultan í höfuðið á Nazarbajev.[6] Nafni borgarinnar var aftur breytt í Astana í september árið 2022.[7]
Tilvísanir
breyta- ↑ 1,0 1,1 Ásgeir Tómasson (19. mars 2019). „Forseti Kasakstans segir af sér“. RÚV. Sótt 7. apríl 2019.
- ↑ „Vaxandi kúgun í Kasakstan“. Morgunblaðið. 18. júlí 2002. Sótt 7. apríl 2019.
- ↑ Jónas Atli Gunnarsson (9. janúar 2022). „Hvað er að gerast í Kasakstan?“. Kjarninn. Sótt 12. janúar 2022.
- ↑ Georgi Gotev (5. janúar 2022). „Kazakh president removes ex-leader Nazarbayev from post amid unrest“ (enska). Euractiv. Sótt 22. janúar 2022.
- ↑ „Gerður að þjóðhátíðardegi“. Fréttablaðið. 28. júní 2008. Sótt 7. apríl 2019.
- ↑ Kristján Róbert Kristjánsson (20. mars 2019). „Astana heitir nú Nursultan“. RÚV. Sótt 7. apríl 2019.
- ↑ Ævar Örn Jósepsson (14. september 2022). „Höfuðborg Kasakstans fær aftur nafnið Astana“. RÚV. Sótt 14. september 2022.
| Fyrirrennari: Fyrstur í embætti |
|
Eftirmaður: Kassym-Jomart Tokajev | |||
Þessi Kasakstan-tengd grein sem tengist stjórnmálum og æviágripi er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.