Nikkel

Frumefni með efnatáknið Ni og sætistöluna 28

Nikkel eða nikull er frumefni með efnatáknið Ni og er númer 28 í lotukerfinu.

   
Kóbolt Nikkel Kopar
  Palladín  
Efnatákn Ni
Sætistala 28
Efnaflokkur Hliðarmálmur
Eðlismassi 8908,0 kg/
Harka 4,0
Atómmassi 58,6934 g/mól
Bræðslumark 1728,0 K
Suðumark 3186,0 K
Efnisástand
(við staðalaðstæður)
Fast form
Lotukerfið

Almennir eiginleikar breyta

Nikkel er silfurhvítur málmur sem tekur á sig mikinn gljáa. Það tilheyrir járnhópnum og er hart, þjált og sveigjanlegt. Það finnst í efnasambandi við brennistein í milleríti, við arsen í steintegundinni nikkólíti, og við arsen og brennistein í gersdorfíti.

Sökum þess hversu stöðugt það er í snertingu við loft og tregðu þess gagnvart oxun, er það mikið notað í mynt, til að málmhúða járn, látún o.fl., í efnafræðitæki, og í málmblöndur, þá gjarnan kallað nýsilfur. Það er segulmagnað, finnst oft með kóbolti, og finnast bæði efnin stundum með járni úr loftsteinum. Það er einkum verðmætt sökum málmblandna sem það er notað í.

Nikkel er eitt af fimm járnsegulmögnuðum frumefnum.

Algengasta oxunarstig nikkels er +2, en 0, +1 og +3 hafa einnig fundist.

Notkun breyta

Um það bil 65% þess nikkels sem notað er í hinum vestræna heimi fer í framleiðslu á ástenísku ryðfríu stáli. Önnur 12% eru notuð í hitaþolnar málmblöndur. Afgangurinn, eða um 23%, skiptist á milli stálmálmblandna, endurhlaðanlegra rafhlaðna, efnahvata og annarra efna, myntar, smiðjuvara og húðunar.

Almenn not nikkels eru til dæmis:

Tenglar breyta