Hraun (Fljótum)
Hraun eru bær í Fljótum í Skagafirði, ysti bær í héraðinu að austan.[1] Ysti bærinn í vestanverðri Skagafjarðarsýslu, yst á Skaga, heitir einnig Hraun en sá er munur að þar er nafnið í eintölu en hér er það haft í fleirtölu. Bæirnir liggja álíka norðarlega en Hraun á Skaga þó aðeins utar.[2]
Frá Hraunum eru góð útsýn um Fljótin og yfir Skagafjörð. Bærinn stendur í brekku fyrir ofan Miklavatn og milli þess og sjávar er langur grandi sem kallast Hraunamöl. Þaðan var útræði áður fyrr. Norðan við hana er vik er nefnist Hraunakrókur.[3] Þar var drepinn hvítabjörn sem gekk á land á Hraunum árið 1870.[2] Þjóðleiðin til Siglufjarðar lá og liggur enn framhjá Hraunum—áður upp Hraunadal um Siglufjarðarskarð en nú um Almenninga og Strákagöng—og þar var því mjög gestkvæmt fyrr á tíð.[4] Seint á 19. öld var komið þar á fót verslun sem síðar fluttist þó til Haganesvíkur.
Á Hraunum var löngum stórbýli, enda fylgja jörðinni ýmis hlunnindi, svo sem veiði í Miklavatni og æðarvarp..[5] Einna þekktastur Hraunabænda á síðari öldum er Einar Baldvin Guðmundsson (1841–1910), alþingismaður og kaupmaður.[6] Hann var þríkvæntur og átti fjölda barna og kallast afkomendur hans Hraunaætt.[7]
Tilvísanir
breyta- ↑ Davíðsson, Guðmund (1966). „Fljót“. Í Pétursson, Hannes; Bjarnason, Kristmundur; Björnsson, Sigurjón (ritstjórar). Skagafirðingabók 1 (1. útgáfa). Reykjavík: Ársit Sögufélags Skagafirðinga. bls. 111–112.
- ↑ 2,0 2,1 „Hraun á Skaga - NAT ferðavísir“. 3 apríl 2022. Sótt 24 apríl 2025.
- ↑ Davíðsson, Guðmund (1966). „Fljót“. Í Pétursson, Hannes; Bjarnason, Kristmundur; Björnsson, Sigurjón (ritstjórar). Skagafirðingabók 1 (1. útgáfa). Reykjavík: Ársit Sögufélags Skagafirðinga. bls. 156.
- ↑ „Siglufjarðarskarð“. Jónas Kristjánsson (bandarísk enska). 24 apríl 2025. Sótt 24 apríl 2025.
- ↑ Davíðsson, Guðmund (1966). „Fljót“. Í Pétursson, Hannes; Bjarnason, Kristmundur; Björnsson, Sigurjón (ritstjórar). Skagafirðingabók 1 (1. útgáfa). Reykjavík: Ársit Sögufélags Skagafirðinga. bls. 127.
- ↑ „Einar B. Guðmundsson“. Alþingi. Sótt 24 apríl 2025.
- ↑ „Morgunblaðið - 105. tölublað (12.05.1989) - Tímarit.is“. timarit.is. Sótt 24 apríl 2025.