Hvítaskur (fræðiheiti: Fraxinus americana[2]) er tegund af aski sem vex í suðurhluta Kanada og austurhluta Bandaríkjanna, frá Nova Scotia vestur til Minnesota, og suður til norður-Flórída og suðvestur-Texas.[3] Var áður algengur en hefur á síðari árum fækkað mjög vegna sníkjudýrsins Agrilus planipennis.

Hvítaskur

Ástand stofns
Vísindaleg flokkun
Ríki: Jurtaríki (Plantae)
Fylking: Dulfrævingar (Magnoliophyta)
Flokkur: Tvíkímblöðungar (Magnoliopsida)
(óraðað) Asterids
Ættbálkur: Varablómabálkur (Lamiales)
Ætt: Smjörviðarætt (Oleaceae)
Ættkvísl: Eskiættkvísl (Fraxinus)
Geiri: Fraxinus sect. Melioides
Tegund:
F. americana

Tvínefni
Fraxinus americana
L.
Útbreiðslusvæði
Útbreiðslusvæði
Samheiti
Samheiti
Nærmynd af blómstrandi grein. C-laga blaðörin eru nýtileg til að greina á milli hvítasks og kvekaraasks (F. pennsylvanica, sem er meira D laga).[4]

Lýsing

breyta

Hvítaskur er meðalstórt tré, verður allt að 26 metra hátt, einstaka sinnum að 40 m. Börkurinn er dökkgrár, þykkur sprunginn með aldri. Vetrarbrum eru dökkbrún með mjúkri áferð. Blöðin eru gagnstæð og samsett með oftast 9 smáblöðum. Blómin koma að vori, rétt á undan blöðunum, í gisinni blómskipan, þau eru lítt áberandi og án krónublaða, enda vindfrjóvguð. Hvert tré er einkynja, annað hvort karl eða kvenkyns. Fræin eru 3-5 cm löng með væng. Hann líkist mjög kvekaraaski sem er frá sömu slóðum.

Á Íslandi

breyta

Þessi tegund hefur lítið eitt verið reynd hérlendis og kelur lítið.[5]

Tilvísanir

breyta
  1. Jerome, D.; Westwood, M.; Oldfield, S.; Romero-Severson, J. (2017). Fraxinus americana. Rauði listi IUCN yfir tegundir í hættu. 2017: e.T61918430A61918432. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-2.RLTS.T61918430A61918432.en. Sótt 12. nóvember 2021.
  2. Roskov Y., Kunze T., Orrell T., Abucay L., Paglinawan L., Culham A., Bailly N., Kirk P., Bourgoin T., Baillargeon G., Decock W., De Wever A., Didžiulis V. (ed) (2019). „Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2019 Annual Checklist“. Species 2000: Naturalis, Leiden, the Netherlands. ISSN 2405-884X. TaxonID: 43292100. Sótt 11. nóvember 2019.
  3. „Fraxinus americana L. | Plants of the World Online | Kew Science“. Plants of the World Online (enska). Sótt 18. febrúar 2021.
  4. „Fraxinus comparison chart“. Uwgb.edu. Sótt 11. nóvember 2018.
  5. Hvítaskur Geymt 22 nóvember 2022 í Wayback Machine - Lystigarður Akureyrar
   Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.