Dharma

(Endurbeint frá Dhamma)

Dharmasanskrít: धर्म) eða Dhammapalí: धम्म) er trúarlegt og heimspekilegt hugtak í flestum trúarbrögðum af indverskum uppruna svo sem hindúisma, búddisma og jaínisma. Hugtakið hefur þó mismunandi þýðingu í hinum ýmsu trúarhefðum.

Orðið er upprunnið úr indóevrópsku rótinni dher- sem þýddi að halda fast í eða styðja. Það er meðal annars sama rót í gríska orðinu þronos sem varð throne (hásæti) á ensku.[1]

Í hindúisma er ætíð notað sanskrítarorðið dharma (eða á hindí, eintala daruma, fleirtala darm). Þar er hugtakið notað um:

  • grundvallarlögmál allra hluta, veraldlegra sem andlegra
  • félagslegar og siðferðilegar reglur þjóðfélagsins, þar á meðal stéttaskipting, andlegt og veraldlegt réttarfar.
  • hegðun og skyldur einstaklingsins gagnvart þjóðfélaginu

Búddistar í suður og suðaustur Asíu nota ætíð palíorðið dhamma, búddistar annars staðar nota dharma. Í búddisma er hugtakið notað yfir:

  • kenningar Búdda um eðli tilverunnar og leiðina úr þjáningu lífsins
  • grunneiningar hins áþreifanlega heims

Neðanmálsgreinar breyta

  1. The American heritage dictionary of Indo-European roots. Höfundur Calvert Watkins, Houghton Mifflin Harcourt, 2000, ISBN 0-618-08250-6, ISBN 978-0-618-08250-6

Heimildir breyta

  • Coogan, Michael D. (ritstj.), The Illustrated Guide to World Religions (Oxford: Oxford University Press, 2003). ISBN 1-84483-125-6.