ARTPOP

ARTPOP er þriðja stúdíóplata bandarísku söngkonunnar Lady Gaga. Platan var gefin út 6. nóvember 2011 af Streamline og Interscope Records. Gaga hóf vinnu við plötuna árið 2011, stuttu eftir að önnur stúdíóplata hennar, Born This Way, var gefin út. Vinna við plötuna hélt áfram til ársins 2013 á meðan Gaga var á tónleikaferðalaginu sínu Born This Way Ball og að jafna eftir aðgerð vegna meiðsla sem hún hafði hlotið á tónleikaferðalaginu. Gaga lýsti ARTPOP sem „fögnuði og ljóðrænu tónlistarferðalagi“. Eðli plötunnar felur í sér meðvitaðan „skort á þroska og ábyrgðartilfinningu“ samanborið við myrkara eðli og lofsöngs-tilfinningar Born This Way.

Artpop
Breiðskífa eftir Lady Gaga
Gefin út	6. nóvember 2013 (2013-11-06)
Tekin upp	2012–2013
Stefna	EDM synthpopp
Lengd	59:04
Útgefandi	Streamline Interscope
Stjórn	Lady Gaga DJ White Shadow Zedd Madeon Dino Zisis Nick Monson Rick Rubin Giorgio Tuinfort Infected Mushroom will.i.am David Guetta
Tímaröð – Lady Gaga
Born This Way (2011) Artpop (2013) Cheek to Cheek (2014)
Smáskífur af Artpop
„Applause“ Gefin út: 12. ágúst 2013 „Do What U Want“ Gefin út: 21. október 2013 „G.U.Y.“ Gefin út: 28. mars 2014

Gaga vann með ýmsum upptökustjórum, þar á meðal DJ White Shadow, Zedd og Madeon. Tónlistarstefna plötunnar er EDM og synthpopp og gætir ýmissa áhrifa frá öðrum stefnum eins og R&B, teknó, iðnaðartónlist, dubstep og fleiri stefnum. Þemu plötunnar snúast um persónulegu sýn Gaga á frægð, kynlíf og sjálfsstyrkingu, og vísar einnig til grískrar og rómverskrar goðafræði. Á lögum plötunnar koma einnig fram T.I., Too Short, Twista og R. Kelly. Árið 2019, í kjölfar heimildarmyndarinnar Surviving R. Kelly, var lagið „Do What U Want“, sem R. Kelly hafði sungið á, fjarlægt af öllum streymisveitum og netútgáfum auk þess að lagið var fjarlægt af öllum nýjum výnil- og geisladiskaútgáfum plötunnar.

Fyrir útgáfu ARTPOP var tveggja daga plötuútgáfupartý, sem var kallað ArtRave. Platan fék almennt misjafna dóma frá tónlistargagnrýnendum. Hún var þó nefnd í nokkrum árslokalistum af gagnrýnendum og tímaritum. Hún fór beint á toppinn á bandaríska Billboard 200 vinsældarlistanum og varð önnur plata Gaga í röð til að takast það. Platan seldist í 258.000 eintökum fyrstu vikuna. Hún var einnig efst á vinsældarlistum í Austurríki, Króatíu, Japan, Mexíkó, Skotlandi og Bretland, en komst á topp fimm í mörgum löndum, meðal annars Ástralíu, Kanada, Frakklandi, Þýskalandi, Ítalíu, Nýja Sjálandi, Spáni og Sviss. Samkvæmt International Federation of the Phonographic Industry (IFPI) var ARTPOP níunda mest selda platan á heimsvísu árið 2013 með 2,3 milljón eintök seld um allan heim. Þrátt fyrir þetta var platan af sumum talin misheppnuð í viðskiptalegum tilgangi samanborið við fyrri plötur Gaga.

Þann 12. ágúst 2013 var aðalsmáskífa plötunnar „Applause“ gefin út við góðar undirtektir auk þess að seljast vel. Hún komst á topp tíu lista í yfir 20 löndum um allan heim og komst hæst í fjórða sætið á bandaríska Billboard Hot 100 vinsældarlistanum. Önnur smáskífa plötunnar, „Do What U Want“, var gefin út 21. október og komst í 13. sæti vinsældarlista í Bandaríkjunum. Í kjölfarið fylgdu kynningarsmáskífurnar „Venus“ og „Dope“ skömmu fyrir útgáfu plötunnar. „G.U.Y.“ var þriðja og síðasta smáskífa plötunnar. Gaga kynnti ARTPOP með framkomum í sjónvarpsþáttum, þar á meðal í sérstökum þakkargjörðardagisþætti prúðuleikaranna í annað skiptið á ferlinum. Eftir stutta tónleikaröð í Roseland Ballroom í New York hóf hún sitt fjórða tónleikaferðalag, artRAVE: The ARTPOP Ball.

Lagalisti

Stöðluð útgáfa

Nr.	Titill	Lagahöfundur/ar	Upptökustjórn	Lengd
1.	„Aura“	Lady Gaga Anton Zaslavski Amit Duvdevani Erez Eisen	Gaga Zedd Infected Mushroom	3:55
2.	„Venus“	Gaga Paul Blair Nick Monson Dino Zisis Hugo Leclercq Le Sony'r Ra	Gaga	3:53
3.	„G.U.Y.“	Gaga Zaslavski	Gaga Zedd	3:52
4.	„Sexxx Dreams“	Gaga Blair Martin Bresso William Grigahcine	Gaga Blair	3:34
5.	„Jewels n' Drugs“ (ásamt T.I., Too $hort og Twista)	Gaga Blair Monson Zisis Carl Mitchell Todd Shaw Clifford Harris Jr.	Gaga Blair Monson Zisis	3:48
6.	„MANiCURE“	Gaga Blair Monson Zisis	Gaga Blair Monson Zisis	3:19
7.	„Do What U Want“ (ásamt R. Kelly[a])	Gaga Blair Bresso Grigahcine R. Kelly	Gaga Blair	3:47
8.	„ARTPOP“	Gaga Blair Monson Zisis	Gaga Blair Monson Zisis	4:07
9.	„Swine“	Gaga Blair Monson Zisis	Gaga Blair Monson Zisis	4:28
10.	„Donatella“	Gaga Zaslavski Anjulie Persaud	Gaga Zedd	4:24
11.	„Fashion!“	Gaga Blair Giorgio Tuinfort William Adams David Guetta	Gaga Tuinfort will.i.am Guetta	3:59
12.	„Mary Jane Holland“	Gaga Leclercq	Gaga Madeon	4:37
13.	„Dope“	Gaga Blair Monson Zisis	Gaga Rick Rubin	3:41
14.	„Gypsy“	Gaga Blair Leclercq Nadir Khayat	Gaga Madeon	4:08
15.	„Applause“	Gaga Blair Monson Zisis Bresso Grigahcine Nicolas Mercier Julien Arias	Gaga Blair Monson Zisis	3:32
Samtals lengd:				59:04

Athugasemdir

• ^[a]  Þann 10. janúar 2019 var „Do What U Want“ fjarlægt af streymisveitum, stafrænum útgáfum af plötunni og öllum nýjum útgáfum af vínylplötum og geisladiskum í kjölfar heimildamyndarinnar Surviving R. Kelly.

Heimildir

• Fyrirmynd greinarinnar var „Artpop“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 25. apríl 2023.