Yttrín

Frumefni með efnatáknið Y og sætistöluna 39

Yttrín (eftir sænska bænum Ytterby) er frumefni með efnatáknið Y og er númer 39 í lotukerfinu. Yttrín er silfraður, málmkenndur hliðarmálmur. Það er algengt í lantaníðagrýti en finnst aldrei í hreinu formi. Eina stöðuga samsæta yttríns, 89Y, er líka sú eina sem finnst í náttúrunni.

  Skandín  
Strontín Yttrín Sirkon
  Lantan  
Efnatákn Y
Sætistala 39
Efnaflokkur Hliðarmálmur
Eðlismassi 4472,0 kg/
Harka Óþekkt
Atómmassi 88,90585 g/mól
Bræðslumark 1799,0 K
Suðumark 3609,0 K
Efnisástand
(við staðalaðstæður)
Fast form
Lotukerfið

Tvö efnasambönd þess eru notuð í ljómefni til að gera rauða litinn í litasjónvörpum og ljóstvistum. Yttrín er líka notað í rafskaut, raflausnir, rafsíur, leysigeislatæki og ofurleiðara.

Einkenni breyta

Yttrín er gljáandi, silfurlitur, kristallskenndur málmur. Það er fyrsti málmurinnn í fjórðu lotu d-blokk lotukerfisins.

Hreinn yttrínmassi er tiltölulega stöðugur vegna oxíðfilmu (Y2O3) sem myndast utaná honum. Fínrifið yttrín er hins vegar mjög óstöðugt og hvarfast auðveldlega við loft. Yttrínsvarf getur brunnið fyrirvaralaust með snertingu við loft í yfir 400 °C hita.

Notkun breyta

   Þessi efnafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.