Veiran

Veiran (franska: Virus) er 33. Svals og Vals-bókin og sú fyrsta eftir höfundana Tome og Janry. Sagan birtist í tímaritinu Spirou á árinu 1982 en kom út á bókarformi á frummálinu árið 1984 og í íslenskri þýðingu sama ár.

Söguþráður

Valur rannsakar komu dularfulls skips sem sett var í sóttkví við komuna frá Suðurskautslandinu. Þar rekst hann á Jón Harkan (skúrkinn úr Svamlað í söltum sjó og Sjávarborginni) sem flúið hefur frá borði. Hann er fárveikur eftir slys í háleynilegri veirurannsóknarstofu á Suðurpólnum og vill komast á fund Sveppagreifans.

Greifinn þróar mótefni, sem þó muni aðeins virka ef því er blandað við efni sem geymd eru í veirurannsóknarstofunni. Svalur og Valur halda því suður eftir, með Jón Harkan fársjúkan í för. Eftir viðkomu í annarri rannsóknarstöð á pólnum leggja félagarnir af stað til rannsóknarstofunnar ásamt fylgdarmönnum. Hópur glæpamanna reynir að stöðva för þeirra með öllum ráðum. Í ljós kemur að þeir starfa á vegum stórfyrirtækis sem vill leyna því að rannsóknarstofan hefur á laun unnið að þróun á sýklavopnum.

Svalur og Valur ná á síðustu stundu að bjarga fárveikum starfsmönnum rannsóknarstöðvarinnar og yfirbuga glæpamennina, nema foringjann sem sleppur. Í sögulok gerist Jón Harkan leiðsögumaður ferðamanna á slóðum atburðanna og snýr þar með endanlega baki við glæpafortíð sinni.

Fróðleiksmolar

Snemma í sögunni sést gormdýrinu bregða fyrir í gervi tuskudúkku í herbergi Svals. Var þetta fyrsta vísunin í gormdýrið í bókaflokknum frá því í Gullgerðarmanninum, þrettán bókum fyrr.
Áður en Svalur og Valur leggja í förina til Suðurpólsins sprautar Sveppagreifinn þá með efni sem gerir þá ónæma fyrir kulda, svo þeir geta sprangað um léttklæddir í frostinu. Sama efni kom við sögu í Le voyageur du Mésozoïque.
Sagan kom út í miðju Kalda stríðinu, en sovéskir starfsmenn rannsóknarstöðvarinnar á Suðurskautslandinu veita Sval og Val ómetanlega aðstoð í baráttunni við óvinina.

Íslensk útgáfa

Bókin kom út í íslenskri þýðingu Bjarna Fr. Karlssonar á vegum Iðunnar árið 1984. Þetta var 19. bókin í íslensku ritröðinni.