Tóbaksreykingar

Tóbaksreykingar er það að kveikja í kurluðum tóbakslaufum í einhverri mynd og anda að sér reyknum sér til hressingar. Tóbakið er oftast pappírsvafðar sígarettur (sem er algengast), vindlar (laufvafðir) eða þá að tóbakið er reykt úr einhvers konar pípu. Frumbyggjar Norður-Ameríku tóku fyrstir manna að reykja tóbak, en tóbaksplantan á uppruna sinn að rekja til heimahaga þeirra í Suður- og Norður-Ameríku. Á tímum landafundanna miklu komust Evrópumenn í kynni við tóbak og tóbaksreykingar og fluttu siðinn með sér heim til sín. Samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni eru reykingar algengastar í Austur-Asíu en þar reykja tveir af hverjum þremur karlmönnum.^{[heimild vantar]} Í Vestur-Evrópu, Bandaríkjunum og Kanada hefur hins vegar dregið úr reykingum, og er það aðallega vegna aukinnar vitneskju um skaðsemi þeirra, því vitað er að reykingar hafa slæm áhrif á heilsu manna.

Áhrif á heilsu

Tóbaksreykingar eru vanabindandi og líkaminn verður mjög auðveldlega háður nikótíni. Tóbaksreykur inniheldur krabbameinsvaka og er talinn vera einn helsti orsakavaldur lungnakrabbameins, en einnig krabbameins í barkakýli og tungu. Yfir 3000 efni finnast í tóbaksreyk, og eru öll skaðleg heilsu manna. Beint samband er á milli þess tíma sem einstaklingur reykir sem og því magni sem hann reykir og hættunnar á að hann fái lungnakrabbamein. Ef einstaklingur hættir að reykja aukast líkur á því að lungun jafni sig og því lengur sem hann er án tóbaks því meiri eru lífslíkurnar.

Reykingar auka einnig líkurnar á hjartasjúkdómum og nokkur efni í tóbaki leiða til þrengingar æða og valda æðastíflu og þar með hjartaáfalli. Önnur efni í tóbaksreyk leiða til hærri blóðþrýstings og sum efni í reyknum eyðileggja auk þess slagæðar og verða þess valdandi að kólesteról sest á innanverða æðaveggi sem eykur líkurnar á hjartaáfalli.

Fáir sjúkdómar stafa af reykingum einum sér þótt 90% lungnaþembusjúklinga hafi reykt. Reykingar auka hins vegar líkurnar á mörgum sjúkdómum og minniháttar kvillum og slæmsku.

Lungnakrabbamein og annað krabbamein
Langvinn lungnateppa
Heilablóðfall
Höfuðverkir og mígreni
Æðasjúkdómar
Fæðingasjúkdómar
Buerger-sjúkdómurinn
Getuleysi
Lungnasjúkdómar og krónískt bronkítis
Krabbamein í tungu
Ef kona reykir á meðgöngu er mun líklegra að barnið eigi við athyglisbrest að stríða. Nikótín eykur einbeitingu og einbeitingarleysi er eitt af megineinkennum fráhvarfs. Börn mæðra sem reykja verða því í eins konar ævilöngu fráhvarfi og eru líklegri til að reykja fyrir vikið.
Reykingamenn grána fyrr, hárið gránar vegna æðaþrenginga við hársvörð sem annars kæmu fram mun síðar. Reykingarmenn eru 3 x líklegri til að grána snemma.
Of hár blóðþrýstingur

Óbeinar reykingar

Lengi vel gerðu menn sér ekki grein fyrir því hve hættulegar reykingar voru. Nýlega hafa menn þó beint sjónum sínum að óbeinum reykingum og þeim skaða sem þær geta valdið. Óbeinar reykingar fela í sér hættu, en vísindamenn greinir á um hve alvarleg hún er. Árið 2002 skoðuðu 29 vísindamenn frá 12 löndum margar þeirra rannsókna sem fjölluðu um hættu tóbaksreykinga með tilliti til krabbameins. Niðurstöður vísindamannanna var að óbeinar reykingar væru einnig krabbameinsvaldandi. ^{[heimild vantar]}

Tóbaksreykingar

Efnisyfirlit

Áhrif á heilsu

Óbeinar reykingar

Aðrar neysluaðferðir tóbaks

Tenglar