Hugleiðingar um frumspeki

Hugleiðingar um frumspeki eða Meditationes de Prima Philosophia (undirtitill: þar sem færðar eru sönnur á tilveru Guðs og greinarmun sálar og líkama, eða in qua Dei existentia et animae immortalitas demonstratur) er heimspekilegt ritverk eftir franska heimspekinginn René Descartes. Ritið kom fyrst út á latínu árið 1641. Frönsk þýðing eftir hertogann af Luynes, unnin í samvinnu við Descartes, kom út árið 1647 undir titlinum Méditations Metaphysiques. Ritið samanstendur af sex hugleiðingum, þar sem Descartes hafnar fyrst trú sinni á alla hluti sem hann getur ekki verið fullkomlega viss um og reynir svo að sýna fram á hvað hann getur vitað með vissu.

Í Hugleiðingunum er að finna ítarlegustu framsetningu Descartes á frumspeki sinni, sem er ítarlegri og lengri umfjöllun um efni fjórða kafla bókar hans Orðræðu um aðferð sem kom fyrst út árið 1637. Descartes fjallar einnig um frumspeki í ritinu Lögmál heimspekinnar frá árinu 1644, sem hann samdi sem einskonar inngangsrit um heimspeki.

Hugleiðingarnar

Fyrsta hugleiðing: Um það sem hægt er að draga í efa
Önnur hugleiðing: Um eðli mannshugans, sem er auðþekkjanlegri en líkaminn
Þriðja hugleiðing: Um tilveru Guðs
Fjórða hugleiðing: Um sannleika og ósannindi
Fimmta hugleiðing: Um eðli efnislegra hluta og meira um tilveru Guðs
Sjötta hugleiðing: Um tilveru efnislegra hluta og raunverulegan greinarmun sálar og líkama

Tengt efni

Heimild

Fyrirmynd greinarinnar var „Meditations on First Philosophy“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 4. apríl 2006.

Frekara lesefni

Þýðingar

Descartes, René. Hugleiðingar um frumspeki. Þorsteinn Gylfason (þýð.) (Reykjavík: Hið íslenzka bókmenntafélag, 2001).

Rit um heimspeki Descartes

Alquié, Ferdinand. La découverte métaphysique de l'homme chez Descartes (Paris: PUF, 2000).
Beyssade, Jean-Marie. La Philosophie première de Descartes (Paris: Flammarion, 1979).
Cottingham, John. (ritstj.) The Cambridge Companion to Descartes (Cambridge: Cambridge University Press, 1992).
Dicker, Georges. Descartes: An Analytical and Historical Introduction (New York: OUP, 1993).
Frankfurt, Harry. Demons, Dreamers and Madmen (Indianapolis: Bobbs-Merrill, 1970).
Gilson, Étienne. Études sur le rôle de la pensée médiévale dans la formation du système cartésien (Paris: Vrin, 1930).
Gueroult, Martial. Descartes selon L'Ordre des Raisons (Paris: Aubier, 1968).
Hatfield, Gary. Routledge Philosophy Guidebook to Descartes and the Meditations (London: Routledge, 2003).
Kenny, Anthony. Descartes: A Study of His Philosophy (Bristol: Thoemmes Press, 1968).
Rorty, Amelie. (ritstj.) Essays on Descartes' Meditations (Berkeley: University of California Press, 1986).
Williams, Bernard. Descartes: The Project of Pure Enquiry (London: Penguin Books, 1978).
Wilson, Margaret. Descartes (London: Routledge & Kegan Paul, 1978).

Tenglar

Meditationes de prima philosophia, éd. de Amstelodami, ex typographia Blavania, 1685 (Vicifons)
Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Descartes' Life and Works“
Stanford Encyclopedia of Philosophy: „Descartes' Modal Metaphysics“