Urumqi

höfuðborg sjálfstjórnarhéraðsins Xinjiang í Kína

Urumqi borg (eða Urumchi) (kínverska: 乌鲁木齐; rómönskun: Wūlǔmùqí; úígúrska ئۈرۈمچى) (stundum stytt sem „Wushi“ kínverska: 乌市; ; rómönskun: Wūshì), er höfuðborg sjálfstjórnarhéraðsins Xinjiang í norðvesturhluta Alþýðulýðveldisins Kína. Hún er staðsett í 1.000 metra hæð yfir sjávarmáli í norðanverðum miðhluta Xinjiang héraðs, í frjóu belti gróðurvinjar meðfram norðurhlíð Tianshan-fjalla á báðum bökkum Urumqi fljóts. Borgin svæðismiðstöð fyrir lesta-, vega- og flugsamgöngur. Árið 2020 bjuggu á stórborgarsvæði Urumqi um 5,3 milljónir manna.

Miðborg Urumqi í Xinjiang sjálfstjórnarhéraðinu.
Staðsetning Urumqi borg í Xinjiang héraði í Kína.
Staðsetning Urumqi borg í Xinjiang héraði í Kína.

Urumqi var mikilvægur áningarstaður við Silkveginn á tíma Tangveldisins (618-907) í Kína og þróaði orðspor sitt sem leiðandi menningar- og verslunarmiðstöð Tjingveldisins á 19. öld. Nafnið Urumqi er dregið úr á mongólsku og þýðir „fallega engi“.

Moska í Urumqi borg.

Urumqi þróast hratt síðan á tíunda áratug síðustu aldar og þjónar nú sem svæðisbundin miðstöð samgangna, menningar, stjórnmála og viðskipta í Xinjiang héraði. Um alþjóðaflugvöll borgarinnar fóru 23 milljónir farþega árið 2018.

Urumqi er næststærsta borgin í norðvesturhluta Kína, sem og sú stærsta í Mið-Asíu miðað við íbúafjölda. Menningarlega er borgin talin úígúrsk borg. Borgarbúar eru þó langflestir Han-kínverjar (75 prósent árið 2010), en Úígúrar (um 12 prósent) og kasakstanar (um 2 prósent) eru langflestir múslimar. Úígúrska þjóðin talar tungu af tyrkneskum stofni, sem er alls óskyld kínversku.

Lýðfræði breyta

Árið 2020 þegar síðasta manntal var gert í Kína, var íbúafjöldi borgarkjarna Urumqi 3.750.000 en íbúafjöldi undir lögsögu borgarinnar var 4.054.369.

Tenglar breyta

 
Kort af sem sýnir Urumqi borg (dökkrautt) í Xinjiang, Kína.

Heimildir breyta

Tilvísanir breyta