Ri-sagnir

(Endurbeint frá Ri-sögn)

Ri-sagnir eru 4 sagnir í íslensku, sem hafa þá sérstöðu að vera einu sagnir málsins sem enda á -ri í þátíð. Þær eru einu sagnirnar sem hafa blandaða beygingu fyrir utan núþálegar sagnir. Þessar sagnir eru gróa, núa, róa og snúa. Einnig eru þær sérstakar fyrir þá sök, að í þátíð eru þær ritaðar með e (skv. tilskipun menntamálaráðuneytisins), þó svo að framburðurinn sé með é. Kennimyndir þeirra beygjast þannig:

Fyrsta kennimynd Önnur kennimynd Þriðja kennimynd
nafnháttur fyrsta persóna eintala þátíð framsöguháttur lýsingarháttur þátíðar
snúa Ég sneri Ég hef snúið
gróa Ég greri Ég hef gróið
núa Ég neri Ég hef núið
róa Ég reri Ég hef róið

Orðabók Háskólans og Íslensk orðabók: fyrir skóla og skrifstofur geta að auki annars ritháttar á „sneri“ sem er „snéri“. Þessi notkun í ritmáli er ekki eins algeng enda segir Orðabók Háskólans hana einkum vera framburðarmynd en þó er hann notaður í um 30% íslenskra skjala á netinu.[1]

Heimildir

breyta
  • „Nokkrar erfiðar sagnir“. Sótt 14. nóvember 2005.
  • Málfræði Björns Guðfinssonar
  • Orðabók Háskólans:snúa
  • Íslensk orðabók:Fyrir skóla og skrifstofur, Mál og menning, 1997.
  • ^ Miðað við síðutalningu íslenskra síðna á Google þann 19. desember 2007 Niðurstöður 1 - 10 af um það bil 131.000 íslensku síðum fyrir snéri og Niðurstöður 1 - 10 af um það bil 319.000 íslensku síðum fyrir sneri. Um 30% sem nota snéri og 70% sem nota sneri.