Fortálknar (fræðiheiti: Prosobranchia) eru undirflokkur snigla sem hafa möttulhol og loku úr hornkenndri plötu sem gerir þeim kleift að loka munna kuðungsins. Flestar tegundir þeirra lifa í sjó en færri í ferskvatni og nokkrar eru landsniglar.

Fortálknar, mynd úr bók Ernst Haeckel Artforms of Nature, 1904
Fortálknar

Flestir fortálknar gjóta eggjum í þunnum, hornkenndum eða leðurkenndum hylkjum sem dýrin festa saman í sívala ströngla eða eggjabú og festa það á þara eða steina. Unginn kemur oftast úr egginu sem lítt þroskað svifdýr eða lirfa, með aðeins vísi að fæti og skel sem rétt er farin að myndast. Þó eru nokkrar tegundir sem ljúka lirfustiginu í egginu en aðrar lifa sem svifdýr uns þær ná fullum þroska. Nokkrar tegundir fæða lirfur í stað eggja og af íslenskum tegundum gera klettadoppa og brúðarhetta það.

Þekktar eru um 33.000 tegundir af fortálknum en einungis 135 þeirra hafa fundist við Ísland innan 400 metra dýptarlínu.* [1] Meðal fortálkna eru kóngar svo sem beitukóngur og hafkóngur og doppur eins og fjörudoppa og þangdoppa.

Tilvísanir

breyta
  1. Ingimar Óskarsson (1962). Skeldýrafána Íslands II, sæsniglar með skel.

Heimild

breyta
   Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.