Brimnesá dregur nafn sitt af bænum Brimnesi og liggur norðan við Dalvík. Áin á upptök sín í dal fyrir ofan Dalvík sem nefnist Upsadalur norðan við á en Böggvisstaðadalur sunnan við ánna.

Brimnesá, horft upp í gilið sem áin liggur eftir

Brimnesá hefur verið notuð í raforku framleiðslu og voru á tímabili tvær virkjanir í ánni. [1] Virkjanirnar voru byggðar árið 1930 og skiluðu 6kw og 9kw. Sú stærri var í eigu Kaupfélags Eyfirðinga og sú minni í eigu Stefáns Jónssonar á Brimnesi. Raforkuframleiðslu í ánni var hætt 1953[2]. Stífla og hús rafstöðvar Stefáns standa enn og eru skammt fyrir ofan Dalvík.

Notast var við grjót úr grjótnámu í gili brimnesár við gerð hafnar á Dalvík 1939-1945. Járnbrautir voru notaðar til að ferja grjótið úr gilinu og niður að hafnargarðinum. Enn í dag standa hlaðnir brúarstólpar fyrir neðan gilið þara sem járnbrautin fór yfir ánna.[3]

Frystihús Samherja á Dalvík tekur inn vatn úr Brimnesá.

Heimildir

breyta
  1. „Smávirkjanir í Dalvíkurbyggð“ (PDF).
  2. „Norðurslóð“. 1980.
  3. Elín Ósk Hreiðarsdóttir (2020). „Deiliskráning fornleifa við Brimnesá, Dalvík : vegna virkjunarhugmynda“. Fornleifastofnun Íslands.