Askja (fjall)
Askja er megineldstöð norðan Vatnajökuls, í Ódáðahrauni á hálendi Íslands[1]. Umhverfis Öskju eru Dyngjufjöll, en skarð er í gegnum fjöllin til austurs, sem kallast Öskjuop.
Askja | |
---|---|
Hæð | 1.516 metri |
Fjallgarður | Dyngjufjöll |
Land | Ísland |
Sveitarfélag | Þingeyjarsveit |
Hnit | 65°02′N 16°45′V / 65.03°N 16.75°V |
breyta upplýsingum |
Gífurlegt eldgos hófst þar 29. mars 1875. Gos þetta nefnist Öskjugosið 1875, eða Dyngjufjallagos. Öskufall frá gosinu hafði mikil áhrif á Austurlandi[1] og átti sinn þátt í því að stór hópur fólks flutti þaðan til Vesturheims. Eftir að gosinu lauk varð mikið landsig í Öskju, og myndaðist þá Öskjuvatn. Á norðurbakka Öskjuvatns er gígurinn Víti, og er talið að askan í gosinu 1875 hafi komið þar upp [heimild vantar].
Í tengslum við Öskjugosið 1875 varð einnig hraungos í Sveinagjá á Mývatnsöræfum, og rann þá Nýjahraun. Askja gaus síðast árið 1961[2].
Nýleg þróun
breytaFrá ágúst 2021 til mars 2024 hefur land risið við Öskju um 70 sentimetra. [3]
Tilvísanir
breyta- ↑ 1,0 1,1 Vatnajökulsþjóðgarður. „Um Öskju“. Vatnajökulsþjóðgarður. Sótt 20. febrúar 2023.
- ↑ „Askja | Eldgos.is“. 25. desember 2010. Sótt 20. febrúar 2023.
- ↑ 26. mars 2024, Hraði landriss eykst í Öskju Rúv