Vilhjálmur Árnason (heimspekingur)
Vilhjálmur Árnason (fæddur 6. janúar 1953 í Neskaupstað á Íslandi) er íslenskur heimspekingur og prófessor við Háskóla Íslands.
| Íslensk heimspeki Heimspeki 20. aldar, Heimspeki 21. aldar | |
|---|---|
| Nafn: | Vilhjálmur Árnason |
| Fædd/ur: | 6. janúar 1953 |
| Skóli/hefð: | Samræðusiðfræði |
| Helstu ritverk: | Siðfræði lífs og dauða; Broddflugur |
| Helstu viðfangsefni: | siðfræði, siðspeki, stjórnspeki |
| Markverðar hugmyndir: | mannhelgi, samræðusiðfræði, greinarmunur á leikreglum og lífsgildum, sjálfræði |
| Áhrifavaldar: | Immanuel Kant, Jürgen Habermas, Jean-Paul Sartre, John Rawls |
Vilhjálmur lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum að Laugarvatni árið 1973, B.A.-gráðu í heimspeki og bókmenntum frá Háskóla Íslands árið 1978 og hlaut kennsluréttindi árið 1979. Að loknu námi við Háskóla Íslands hélt Vilhjálmur utan í nám. Hann hlaut M.A.-gráðu í heimspeki frá Purdue háskóla í Indiana fylki í Bandaríkjunum árið 1980 og Ph.D.-gráðu frá sama skóla árið 1982. Hann var Alexander von Humboldt styrkþegi í Berlín árið 1993.
Veturinn 1976-1977 kenndi Vilhjálmur íslensku við Gagnfræðaskólann í Neskaupstað. Hann var stundakennari í heimspeki við Menntaskólann við Sund veturinn 1977-1978 og var auk þess leiðbeinandi í heimspekilegum forspjallsvísindum við Háskóla Íslands. Á árunum 1983-1988 var Vilhjálmur stundakennari í heimspeki við Heimspekideild, Guðfræðideild og Félagsvísindadeild Háskóla Íslands. Hann varð lektor í heimspeki við sama skóla árið 1989, dósent árið 1990 og prófessor árið 1996. Vilhjálmur er Visiting fellow við Clare Hall í Cambridge University á Englandi á vormisseri 2006.
Vilhjálmur hefur gegnt fjölmörgum trúnaðarstörfum. Hann var formaður Siðaráðs Landlæknis árin 1998-2000 og hefur verið formaður stjórnar Siðfræðistofnunar Háskóla Íslands frá árinu 1997. Vilhjálmur var varaformaður stjórnar Mannréttindastofnunar Háskóla Íslands árin 1995-1997. Hann er fulltrúi hugvísindasviðs í háskólaráði Háskóla Íslands.
Vilhjálmur var ritstjóri Lærdómsrita Hins íslenska bókmenntafélags frá 1997-2003 (ásamt Ólafi Páli Jónssyni frá 2002) og ritstjóri Skírnis árin 1987-1994 (ásamt Ástráði Eysteinssyni frá 1989).
Vilhjálmur fæst einkum við siðfræði, bæði fræðilega og hagnýtta siðfræði. Hann hefur birt fræðilegar greinar um þau efni víða, bæði á íslensku og erlendum málum. Bók hans Siðfræði lífs og dauða var tilnefnd til bókmenntaverðlauna Forseta Íslands árið 1993. Hún var gefin út aukin og endurbætt 2003 og kom út í þýskri þýðingu 2005 hjá LIT–Verlag undir heitinu Dialog und Menschenwürde. Ethik im Gesundheitswesen.
Helstu ritverk Breyta
- „Siðferði og starfshættir í tengslum við fall íslensku bankanna 2008“ (ásamt Salvöru Nordal og Kristínu Ástgeirsdóttur). Í (ritstj. Páll Hreinsson, Sigríður Benediktsdóttir og Tryggvi Gunnarsson) Aðdragandi og orsakir falls íslensku bankanna 2008 og tengdir atburðir (Reykjavík: Rannsóknarnefnd Alþingis, 2010), bls. 7-243.
- Farsælt líf, réttlátt samfélag - kenningar í siðfræði (2008)
- Sjálfræði og aldraðir í ljósi íslenskra aðstæðna, ásamt Ástríði Stefánsdóttur (2004)
- Broddflugur: Siðferðilegar ádeilur og samfélagsgagnrýni (1997)
- Siðfræði lífs og dauða (1993, 2. útg. 2003. Þýsk útgáfa 2005: Dialog und Menschenwürde. Ethik im Gesundheitswesen')
- Þættir úr sögu siðfræðinnar (1990)
- Siðfræði heilbrigðisþjónustu (1990)
Tengill Breyta
| Fyrirrennari: Kristján Karlsson og Sigurður Líndal |
|
Eftirmaður: Jón Karl Helgason og Róbert H. Haraldsson | |||