Selen

Frumefni með efnatáknið Se og sætistöluna 34

Selen er frumefni með efnatáknið Se og er númer 34 í lotukerfinu.

  Brennisteinn  
Arsen Selen Bróm
  Tellúr  
Efnatákn Se
Sætistala 34
Efnaflokkur Málmleysingi
Eðlismassi 4790,0 kg/
Harka 2
Atómmassi 78,971 g/mól
Bræðslumark 494,0 K
Suðumark 957,8 K
Efnisástand
(við staðalaðstæður)
Fast efni
Lotukerfið

Þetta er eitraður málmleysingi sem er efnafræðilega skyldur brennisteini og tellúr. Það finnst í nokkrum mismunandi myndum en eitt þeirra er stöðugt, grátt málmkennt form sem leiðir rafmagn betur við ljós en myrkur og er þar af leiðandi notað í ljósnema. Þetta efni finnst í súlfíðgrýti eins og pýríti (sem einnig er þekkt sem brennisteinskís).

Selen í lífverum

breyta

Selen er nauðsynlegt öllum lífverum og vinna þær það meðal annars úr sólarljósi og fæðu. Nauðsynlegt hefur reynst að sprauta stórann hluta lamba á Íslandi með seleni og E-vítamíni, svo þau líði ekki skort þegar þau fara úr á beit í fyrsta sinn. Selenskortur í sauðfé kallast fjöruslen eða stíuskjögur, en sjúkdómurinn sá dregur nafn sitt af því að sauðfé var og er víða beitt á fjörur. Ef ær stunda fjörubeit of langt fram í meðgönguna vilja lömbin verða slöpp.

Tenglar

breyta
   Þessi efnafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.